Thị trường lịch 2013 được dự báo sẽ tăng giá nhẹ 5-10% so với năm ngoái. Theo quy luật, hiện là thời điểm chính vụ, sôi động của mùa lịch. Vậy nhưng nhiều hiệu sách, cửa hàng bán lịch tại TPHCM cho biết sức mua giảm sút nghiêm trọng, hy vọng sẽ có sự đột phá trong thời gian tới.
Lượng khách giảm 2/3
Những ngày đầu tháng 11, tất cả đơn vị làm lịch đều bung hàng mạnh mẽ. Nếu như thời điểm này năm ngoái các đơn vị làm lịch bận rộn với nhiều đơn hàng, thì năm nay thị trường trầm lắng suốt từ đầu tháng 10 đến nay.
Ảnh hưởng kinh tế khó khăn đã làm sức mua lịch năm nay giảm hẳn, không còn sôi động như mọi năm. Nhiều cửa hàng đã tung ra những chương trình ưu đãi nhưng số lượng khách hàng đặt và mua chỉ bằng 1/3 so với thời điểm năm ngoái.
Tại Nhà sách Trẻ trên đường Nguyễn Thị Minh Khai (quận 3), khi đặt mua lịch với số lượng lớn, anh Thuyên (chủ cửa hàng) cho biết có thể giảm 40% so với lịch ngày khổ nhỏ - bloc trung (10x15cm) và giảm 20% so với các bloc cực đại (26x36cm) hay siêu cực đại. Hiệu sách 337 trên đường Trần Hưng Đạo (quận 5) mặt tiền đã được thay thế bằng một màu đỏ rực của lịch 2013 nhưng khách hàng tới chỉ lác đác, chủ yếu tham khảo.
Nhiều hiệu sách trên đường Lê Văn Sĩ hay An Dương Vương đa số chỉ có khách hàng vào xem mẫu mã, rất ít người hỏi mua.
Chị Thủy, quản lý cửa hiệu Phạm Thủy trên đường Nguyễn Thị Minh Khai, cho biết: “Cửa hàng đã bắt đầu trưng bày các mẫu mã hơn một tháng nay, nhưng chủ yếu khách tới mua là người nước ngoài. Cũng có các doanh nghiệp hay công ty đến để đặt lịch nhưng số lượng không đáng kể. Khách đến mua lẻ rất ít”.
Mẫu mã lịch năm nay cũng không mới lạ nhiều so với năm ngoái. Lịch bloc được ít người lựa chọn nên chỉ có 7 mẫu. Riêng lịch 52 tuần có rất nhiều chủ đề như: phong cảnh Việt Nam, phong thủy vàng bạc, bonsai-hoa, cảnh thế giới, tranh vẽ… Hay lịch 5 tờ gồm: phúc lộc thọ, cuộc sống muôn màu, chào Việt Nam…
Lịch lò xo giữa có chữ phúc, kim ngư, hái lộc… Và nhiều loại khác như để bàn, lò xo giữa gắn bloc. Giá các loại lịch cũng khác nhau, có bloc chỉ 16.000 đồng nhưng có bloc lịch lên đến 400.000-500.000 đồng.
 |
Một cửa hàng lịch vắng khách trên đường Nguyễn Thị Minh Khai, quận 1, TPHCM. Ảnh: VY NHI |
Các cửa hàng cho biết xu hướng khách hàng chọn lịch năm nay là lịch tuần, họa tiết về thiên nhiên cây cảnh. Còn lịch ngày khổ nhỏ (10x15cm) mặc dù đã giảm 40% nhưng rất ít người đặt mua. Mọi năm, các doanh nghiệp lớn, ngân hàng, bảo hiểm, điện thoại, truyền thông… đặt in lịch theo thiết kế mẫu mã riêng số lượng lớn.
Nhưng năm nay số lượng khách hàng trên giảm mạnh. Đánh giá trước tình hình sức mua giảm sút nên Cục Xuất bản đã giảm định mức in ấn nhà xuất bản từ 280.000 cuốn (năm 2011) xuống còn 230.000 cuốn. Dự kiến suất đầu tư mỗi đơn vị làm lịch cũng khoảng 4 tỷ đồng. Suất đầu tư lớn nhưng sức mua sụt giảm khiến các doanh nghiệp thấp thỏm lo âu, mong sức mua hồi phục trong những ngày cuối năm.
Chưa có chiến lược
Các chủ cửa hàng lịch cho biết việc giảm giá 20-40% chỉ dành cho những khách hàng đặt in số lượng lớn. Còn mức giá trung bình một bloc lịch khoảng 170.000 đồng. Điều nghịch lý là các đại lý lịch chưa quan tâm và có chiến lược thu hút lượng khách hàng lẻ.
Quan niệm dân gian đã trở thành nét đẹp văn hóa của Việt Nam từ trước đến nay là mỗi nhà phải có một cuốn lịch mới để đầu năm xé lịch với mong muốn được ấm no, sức khỏe, hạnh phúc cả năm. Tuy nhiên, nét đẹp văn hóa ấy lại dần bị lãng quên. Cô Mỹ (quận 8) cho biết: “Những năm trở lại đây tôi ít mua lịch hơn, chủ yếu dùng lịch tờ bạn bè tặng. Bởi mua lịch bloc cũng gần 200.000 đồng một cuốn, giá hơi cao. Tôi chờ đến cận Tết âm lịch giá giảm 20-30% mới mua”.
Mùa lịch năm nay vẫn chưa thấy các mẫu thiết kế lạ, đẹp mang tính cách tân, đột phá và đang đi vào lối mòn mẫu của những năm trước. Đó cũng là một phần nguyên nhân giảm sức hút đối với khách hàng. Bên cạnh đó, đây là năm Quý Tỵ, sự xuất hiện của biểu trưng, hình tượng con rắn không quen thuộc trong văn hóa Việt Nam nên bị hạn chế trong thiết kế. “Khách đến đặt lịch thời điểm này còn ít.
Thông thường tới Tết Dương lịch người dân mới mua nhiều. Nhưng lúc đó mẫu mã sẽ không còn phong phú như bây giờ” - chủ hiệu sách Hà Nội trên đường Nguyễn Thị Minh Khai cho biết.
Những năm trước đa phần khách hàng chỉ quan tâm đến mẫu mã chứ không quan tâm thông tin kiểm tra lịch thật giả và nguồn gốc và chất lượng sản phẩm, thị trường lịch năm nay có sự cải tiến khi áp dụng tem chống giả. Khách hàng chỉ quẹt nhẹ nước lên tem chống giả kỹ thuật số sẽ phát hiện được. Điều này hứa hẹn tạo được tâm lý tốt để khách yên tâm mua hàng hơn và giảm được lịch in lậu.
