Nhật Bản và Hàn Quốc là hai đối tác thương mại quan trọng, thị trường xuất khẩu đầy tiềm năng của doanh nghiệp Việt Nam.
Tuy nhiên tỷ trọng hàng hóa Việt Nam trong cơ cấu nhập khẩu của hai quốc gia này vẫn còn rất khiêm tốn so với quy mô thị trường.
Trên đây là nhận định của các chuyên gia tại hội thảo “Thúc đẩy quan hệ thương mại giữa Việt Nam với thị trường Nhật Bản & Hàn Quốc trong tình hình mới” do Trung tâm Hỗ trợ hội nhập quốc tế Thành phố Hồ Chí Minh (CIIS) phối hợp cùng Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư Thành phố Hồ Chí Minh (ITPC) tổ chức, ngày 19/4.
Ông Phạm Bình An, Phó Viện trưởng, Viện Nghiên cứu phát triển Thành phố Hồ Chí Minh, cho biết Nhật Bản và Hàn Quốc là 2 nền kinh tế lớn, và cũng là đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam, tuy nhiên tỷ trọng hàng hóa của Việt Nam trong tổng kim ngạch nhập khẩu của thị trường Nhật Bản và Hàn Quốc hiện còn khiêm tốn, chiếm lần lượt 2,7% và 3,3%.
Việt Nam và Nhật Bản đã ký kết và thực thi các Hiệp định thương mại tự do (FTA) như Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện ASEAN-Nhật Bản (AJCEP), Hiệp định Đối tác Kinh tế Việt Nam-Nhật Bản (VJEPA), Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) , Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP).
Trong khi đó, Việt Nam và Hàn Quốc cũng đã ký kết và thực thi các FTA gồm Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN-Hàn Quốc (AKFTA), Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam-Hàn Quốc (VKFTA), (RCEP).
Theo ông Phạm Bình An, Việt Nam là nước có thế mạnh về xuất khẩu với nhiều mặt hàng chủ lực như dệt may, da giày, nông sản...
Hoa quả Việt Nam được bày bán tại siêu thị AEON Nhật Bản. (Ảnh: Đào Thanh Tùng/TTXVN)
Xuất nhập khẩu của Việt Nam lần đầu tiên vượt mốc hơn 700 tỷ USD trong năm 2022, đưa nước ta vào nhóm các nền kinh tế hàng đầu về thương mại quốc tế.
Việt Nam bước vào năm 2023 với kỳ vọng tiếp tục giữ vững đà tăng tưởng từ thành quả đạt được năm 2022.
Tuy nhiên, theo dự báo của các tổ chức quốc tế, xuất khẩu của Việt Nam sẽ gặp nhiều khó khăn do nhu cầu thế giới suy giảm tiêu dùng, đặc biệt là tại các nền kinh tế lớn, vốn là các thị trường nhập khẩu quan trọng của Việt Nam.
Trong bối cảnh đó, việc khai thác hiệu quả các thị trường còn nhiều dư địa như Nhật Bản, Hàn Quốc sẽ góp phần quan trọng vào thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu.
Ông Đỗ Quốc Hưng, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường châu Á-châu Phi, Bộ Công Thương, thông tin Nhật Bản là đối tác thương mại lớn thứ 4 (sau Trung Quốc, Hàn Quốc, Hoa Kỳ), là thị trường xuất khẩu lớn thứ 4 (sau Hoa Kỳ, Trung Quốc, Hàn Quốc), thị trường nhập khẩu lớn thứ 3 (sau Trung Quốc, Hàn Quốc) của Việt Nam.
Riêng Hàn Quốc là đối tác chiến lược toàn diện của Việt Nam vào năm 2022, là đối tác thương mại lớn thứ 3 (sau Trung Quốc, Hoa Kỳ), là thị trường xuất khẩu lớn thứ 3 (sau Hoa Kỳ, Trung Quốc), thị trường nhập khẩu lớn thứ 2 (sau Trung Quốc) của Việt Nam.
“Từ các số liệu thống kê về kim ngạch xuất khẩu Việt Nam đi Nhật Bản, Hàn Quốc và quy mô thị trường tiêu dùng của hai nước này có thể thấy tiềm năng và các cơ hội xuất khẩu vào thị trường Nhật Bản và Hàn Quốc đối với các sản phẩm dệt may, da giày, nông thủy sản còn rất lớn. Mặc dù là sản phẩm xuất khẩu chủ lực song hầu hết tỷ trọng hàng Việt Nam nhập vào Nhật Bản, Hàn Quốc vẫn rất khiêm tốn. Điển hình như mặt hàng dệt may, mỗi năm Việt Nam xuất khẩu đi khắp thế giới hơn 40 tỷ USD còn nhu cầu nhập khẩu hàng dệt may của Nhật bản là 24 tỷ USD/năm; tuy nhiên, kim ngạch xuất khẩu dệt may Việt Nam sang Nhật Bản mới chỉ đạt 2,9 tỷ USD, tương đương 12%. Những khó khăn mà doanh nghiệp đối mặt không còn là thuế quan mà ở mức độ đáp ứng các tiêu chuẩn nhập khẩu ngày càng cao cả về chất lượng và tính bền vững đối với môi trường-xã hội,” ông Đỗ Quốc Hưng phân tích.
Ông Choi Kyu Chul, Phó chủ tịch Hiệp hội Thương mại và Công nghiệp Hàn Quốc tại Thành phố Hồ Chí Minh (KOCHAM), cho rằng cần có chiến lược ngắn hạn, trung hạn và dài hạn để tăng cường thương mại giữa Việt Nam và Hàn Quốc.
Cụ thể, trong ngắn hạn cần ưu tiên bảo đảm khả năng cạnh tranh tại thị trường Hàn Quốc đối với hàng Việt Nam, về giá cả, sự đa dạng và cả bao bì, cách tiếp thị.
Trong trung và dài hạn, Việt Nam cần xây dựng cho mình được nguồn nhân lực chất lượng cao và thực hiện đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng bằng nguồn vốn xã hội hóa, bao gồm đường xá, bến cảng và hàng không; tập trung mở rộng đầu tư vào các ngành công nghiệp phụ trợ như vật liệu, linh kiện...
Doanh nghiệp Hàn Quốc cũng mong muốn Chính phủ Việt Nam sẽ đưa ra nhiều chính sách mới hỗ trợ ngành công nghiệp, doanh nghiệp phát triển hơn nữa trong thời gian tới, đặc biệt là hỗ trợ cho các ngành công nghiệp phát triển theo hướng thân thiện với môi trường.