Theo văn kiện Hiệp định Đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP) vừa được các nước công bố, sau 5 năm hiệp định này có hiệu lực, hàng dệt may Việt Nam vẫn được hưởng ưu đãi thuế dù sử dụng một số loại vải, nguyên phụ liệu sản xuất ngoài TPP. Đây quả là tín hiệu đáng mừng cho ngành dệt may nước ta.
Theo lộ trình gỡ bỏ thuế quan của TPP, hàng dệt may được xóa bỏ thuế ngay khi hiệp định có hiệu lực, một số khác được giảm về 0% trong 10 năm. Để hưởng ưu đãi trên, hàng dệt may của Việt Nam phải đáp ứng được quy tắc xuất xứ, song cũng có những trường hợp được ngoại trừ. Cụ thể, sản phẩm dệt, may mặc không đạt quy tắc xuất xứ để được hưởng ưu đãi trong TPP vẫn được xem là hàng hóa có xuất xứ nếu phần nguyên liệu gồm vải và sợi không có xuất xứ có trong lượng không lớn hơn 10% tổng trọng lượng của sản phẩm. Quy tắc này có thể được cân nhắc trong 5 năm kể từ khi thỏa thuận có hiệu lực.
Tuy nhiên, những sản phẩm có chứa sợi đàn hồi sẽ phải đáp ứng quy tắc xuất xứ từ sợi trở đi. Hiệp định cũng quy định phải chứng minh cụ thể nguyên liệu được dùng để sản xuất sản phẩm gì, như thuộc nhóm hàng hóa nào, mã số khai thuế hải quan...
Dệt may được xem là mặt hàng được hưởng nhiều lợi ích khi TPP có hiệu lực, vì việc nhà nhập khẩu Hoa Kỳ được giảm/bỏ thuế nhập khẩu sẽ giúp lượng đơn hàng đặt may tại Việt Nam tăng cao. Hiện nay, nhìn chung hàng dệt may từ Việt Nam sang Hoa Kỳ có mức thuế bình quân 17,5%. Trước đó, quy tắc xuất xứ là một trong những điều DN Việt Nam lo ngại khi tham gia hội nhập, bởi hiện nay nguồn nguyên liệu trong nước vẫn chưa đủ đáp ứng, khoảng 70% vẫn phải đi nhập từ bên ngoài, đặc biệt từ Trung Quốc - nước không tham gia đàm phán TPP.
Hiện nay dệt may là 1 trong 3 mặt hàng xuất khẩu thế mạnh của Việt Nam và dự kiến sẽ tiếp tục tăng kim ngạch xuất khẩu sau khi các hiệp định thương mại tự do có hiệu lực, đặc biệt là TPP. Năm 2014, xuất khẩu dệt may sang các nước thành viên TPP đạt 13,4 tỷ USD, chiếm 65% tổng kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam. Nhóm hàng này cũng chiếm hơn 1/4 tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang 11 quốc gia trong khu vực.
Kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may trong tháng 10-2015 ước đạt 2,2 tỷ USD, tăng 13,6% so với cùng kỳ năm ngoái. Tính chung 10 tháng năm 2015, kim ngạch xuất khẩu ước đạt 19,19 tỷ USD, tăng 10,4% so với cùng kỳ năm 2014. Trong đó, xuất khẩu hàng dệt may sang thị trường các nước TPP đạt gần 12 tỷ USD, chiếm trên 60% xuất khẩu hàng dệt may của Việt Nam. Trong các nước TPP, Việt Nam xuất khẩu hàng dệt may nhiều nhất đến thị trường Hoa Kỳ, Nhật Bản, Canada, Australia, Chile. Trong đó chủ yếu là thị trường Hoa Kỳ (8,3 tỷ USD) và Nhật Bản (trên 2 tỷ USD).
