Tự cải thiện chất lượng sống

Chất lượng cuộc sống sẽ cải thiện nếu ta ăn uống an toàn, khoa học. Thức ăn bẩn, ăn uống sai lầm sẽ làm sức khỏe kém và con người già trước tuổi.

Hiểm họa thực phẩm bẩn

Thực phẩm bẩn hiện là vấn đề nan giải của toàn cầu. Tổ chức Y tế thế giới  (WHO) đã gửi thông điệp qua Slogan của ngày sức khỏe thế giới như sau: “Tạo thực phẩm an toàn từ nông trại đến bàn ăn” (From farm to plate, make food safe).

Tại nước ta, có nhiều nghị định, nghị quyết ra đời về việc đẩy mạnh thực hiện chính sách, pháp luật về An toàn thực phẩm (ATTP); tạo điều kiện thuận lợi hoạt động của các cơ sở sản xuất, kinh doanh bảo đảm các quy định pháp luật về ATTP; triển khai một số chính sách phát triển thủy sản theo hướng an toàn… Cảnh báo của người xưa dạy rằng: “Bệnh từ miệng vào; chưa bệnh: rau là thực phẩm, có bệnh: rau là thuốc”. Căn nguyên của nhiều loại bệnh khó chữa thường do thói quen xấu hơn do di truyền.

Nguồn gốc thực phẩm bẩn bắt nguồn từ khâu chọn giống, nuôi trồng, sơ chế, vận chuyển, bảo quản, chế biến. Về nuôi trồng, đất, nguồn nước nhiễm chất độc hại từ thuốc diệt cỏ, nước thải công nghiệp; lạm dụng thuốc trừ sâu, thuốc kích thích tăng trưởng; nhiễm kim loại nặng sẽ làm sản phẩm sản xuất ra có hại. Về chế biến, đó là việc lạm dụng chất bảo quản, gia vị - bột nêm tổng hợp, hóa chất công nghiệp.

Sinh vật biến đổi gen (Genetically Modified Organism - GMO), thực phẩm biến đổi gen (Genetically Modified Food) rất nguy hiểm cho sức khỏe hiện có mặt thường xuyên trong các bữa ăn, như sữa và các sản phẩm từ sữa, các loại đậu nành, bắp, đường mía và củ cải đường…

Nguyên nhân phát sinh bệnh tật

Tóm tắt theo sơ đồ sau:

 Các bệnh phổ biến hiện nay ảnh hưởng đến sức khỏe, kinh tế bản thân - gia đình - xã hội và góp phần gây bệnh viện quá tải; trong đó phát sinh nhiều bệnh khó chữa lành (ung bướu, bệnh mãn tính không lây nhiễm); bệnh lây nhiễm bùng phát mạnh: Vi khuẩn - siêu vi  kháng lại thuốc kháng sinh thông thường ngày càng phổ biến.

Vấn đề thuộc phạm vi toàn cầu, để hạn chế hiểm họa đến sức khỏe con người cần có sự chung tay của toàn xã hội. Điểm mấu chốt là hệ thống pháp luật về ATTP phải được thực hiện nghiêm minh. Giáo dục ATTP ngay từ tuổi cắp sách đến trường. Cá nhân phải có ý thức và trách nhiệm với cộng đồng về ATTP. Trên cơ sở đó, ngành nông nghiệp cần cập nhật, phổ biến, hướng dẫn kỹ thuật nuôi trồng sạch. Tận dụng phương tiện truyền thông đại chúng, internet, hội đoàn khuyến cáo tác hại của thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu, thuốc kích thích tăng trưởng...

Thường xuyên kiểm tra, giám sát, các cơ sở sản xuất, nuôi trồng nông - lâm - hải sản. Giáo dục học đường từ nhà trẻ đến đại học về vệ sinh ăn uống, ý thức ăn uống đúng cách, bảo vệ môi trường. Nên bổ sung giờ học kỹ năng sống lành mạnh về thức ăn nước uống, an toàn thực phẩm. Nhà sản xuất cũng cần nâng cao đạo đức trong kinh doanh; nuôi trồng, thu hoạch, sơ chế, bảo quản, vận chuyển đạt chuẩn GAPs (Good Agricultural Pratices = không nhiễm khuẩn, không hóa chất nguy hại), Organic farm (không thuốc trừ sâu vượt mức quy định).

Đối với mỗi cá nhân cũng có nhận thức đúng để tự bảo vệ sức khỏe, trách nhiệm với bản thân, gia đình và xã hội, nói không với thực phẩm bẩn. Tiến tới thay đổi hành vi và thói quen ăn uống không khoa học - không an toàn.

Trang bị kiến thức
Cách nhận biết thực phẩm biến đổi gen GMO thông qua hình thức bên ngoài của sản phẩm (sản phẩm có màu sắc rực rỡ, to, ngọt hơn bình thường…), thông qua mã code, như dãy số có 5 chữ số, bắt đầu bằng số 8, đây là loại thực phẩm biến đổi gene, nên chọn loại bắt đầu bằng số 9 đây là loại thực phẩm hữu cơ. Theo dõi hạn dùng (best for use - by date label), check mã vạch (truy xuất nguồn gốc).

Trang bị kiến thức ATTP: hạn chế gia vị, tay sạch, dụng cụ sạch. Bảo quản, lưu trữ thực phẩm đúng quy cách, cách ly thực phẩm tươi sống và chín. Sử dụng nước sạch khi rửa, nấu thức ăn.

Cách ăn uống hợp lý là bảo vệ nguồn men (enzyme) của cơ thể, chế biến đơn giản (không gây mất chất lượng của thực phẩm). Tận dụng thực phẩm chăm sóc sức khỏe (Linh chi, Nhân sâm, các dược liệu sạch), tập thể dục nhằm tăng cường chức năng thanh lọc cơ thể qua đường hô hấp, tiêu hóa, tiết niệu, da. Mỗi gia đình tự trồng một ít rau sạch thường dùng nếu có điều kiện.

Nâng cao ý thức trách nhiệm cá nhân với cộng đồng, thực hiện ăn uống hợp lý, sử dụng thực phẩm an toàn, chấp hành tốt Luật ATTP là nhằm giúp mọi người sống thọ - sống khỏe; tăng chất lượng cuộc sống, tiết kiệm thời gian và tiền bạc; góp phần giảm tình trạng quá tải bệnh viện hiện nay.