Trong “Tự do đầu tiên và cuối cùng”, Krishnamurti nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thoát khỏi mọi định kiến, quy định, thoát khỏi mạng lưới tư duy, mọi hệ thống, uy quyền, để có được sự tự do tuyệt đối. Ông chỉ ra những sai lầm, như tư duy đúng đắn không phải là kết quả của sự trau dồi trí năng đơn thuần hay tuân theo khuôn mẫu - dù khuôn mẫu ấy cao quý đến đâu đi nữa. Ông cũng nhấn mạnh tư duy đúng phải đi kèm với sự tự biết mình.
Tác giả Krishnamurti đã chỉ ra thông qua sự lặp đi lặp lại, tâm trí có thể trở nên tĩnh lặng. Nhưng nếu mắc kẹt lại ở đây, việc lặp lại này sẽ trở thành hình thức thay thế cho việc tìm kiếm sự thật. Hoặc, bằng việc tập trung tư tưởng tuyệt đối vào một thứ gì, bạn sẽ xây dựng một bức tường ngăn cách - nơi chỉ bồi dưỡng, vun đắp cho sự kháng cự và sự tập trung riêng vào một ý niệm ta lựa chọn.
Krishnamurti đem đến một khái niệm mới là “Thực tại sáng tạo” - đó là khi chúng ta lãnh hội với một nhận thức không chọn lựa, định kiến, so sánh. Khi “thực tại sáng tạo” đi vào bản ngã và tiềm thức, con người sẽ xuất hiện tình thương và sự hiểu biết đích thực. Đó là sự tự do hoàn toàn trong tâm trí, khi sự thật hiện hữu trong từng khoảnh khắc. Đó là tình yêu thương không mang tính cá nhân hay phi cá nhân, không thể định nghĩa hay mô tả bằng tâm trí, dù riêng biệt hay bao hàm.
Chỉ khi có được sự “tự do đầu tiên và cuối cùng” này, thì con người mới loại bỏ những hoạt động vị ngã như những xung đột, những mối nguy hại, lừa dối có mục đích. Khi quá trình này dừng lại, tình yêu thương và nhận thức đúng đắn xuất hiện, con người mới có thể giải quyết được các vấn đề gây khủng hoảng, chấm dứt chiến tranh, đau khổ, suy sụp… Đây là tư tưởng trọng yếu và bao quát trong tất cả các tác phẩm của Krishnamurti.
Jiddu Krishnamurti là một tác gia và nhà diễn thuyết nổi tiếng về triết học và các vấn đề tinh thần. Các chủ đề ông quan tâm thường là: mục đích của thiền định, mối quan hệ giữa con người, phương cách để tạo nên sự thay đổi xã hội tích cực trên phạm vi toàn cầu. Cuộc sống và những lời dạy của Jiddu Krishnamurti trải dài trong phần lớn thế kỷ 20, được nhiều người tôn vinh là một con người có ảnh hưởng sâu sắc nhất vào ý thức nhân loại trong thời đại hiện nay.
Kisthnamurit đã từng diễn thuyết tại Liên hiệp quốc về chủ đề hòa bình và nhận thức. Ông được trao tặng Huân chương Hòa Bình của Liên hiệp quốc vào năm 1984. Ra mắt lần đầu tiên vào năm 1954, sau hơn 60 năm, cuốn sách “Tự do đầu tiên và cuối cùng”, cùng những lời giảng dạy của đại hiền triết Krishnamurti vẫn để lại những giá trị vô cùng to lớn, có thể nói là “vượt thời gian”.
