“Nguyên tiêu” được hiểu là đêm vọng đầu tiên của năm mới, là dịp để người dân vui chơi giao kết kinh tế, cầu tài, cầu lộc, mong mưa thuận gió hòa, cầu quốc thái dân an, là cái tết của cộng đồng, được tổ chức chủ yếu tại các hội quán, để đón mừng đêm trăng tròn đầu tiên trong năm.
Tết Nguyên tiêu kéo dài từ ngày 10 tháng Giêng đến hết tháng Giêng, trong đó các hoạt động cộng đồng tập trung chủ yếu từ ngày 12 đến 18 tháng Giêng, lễ chính diễn ra vào ngày rằm. Tại quận 5, Lễ hội Nguyên tiêu tổ chức từ năm 1990 với nhiều hoạt động: tổ chức các nghi lễ truyền thống tại các hội quán, thắp nhang cầu an, thực hành các tập tục như đốt nhang vòng, vay phú miếu, chui qua ngựa Xích Thố, thỉnh Thánh đăng... thu hút hàng ngàn khách trong và ngoài nước tham dự lễ hội.
Ảnh: DŨNG PHƯƠNG
Hơn 30 năm qua, Lễ hội Tết Nguyên tiêu tại quận 5 là sự kết hợp và sáng tạo hài hòa giữa văn hóa Việt và văn hóa của cộng đồng người Hoa tại TPHCM, là hoạt động văn hóa thể hiện được sức mạnh đoàn kết, huy động được tiềm lực của cộng đồng xã hội trong việc giữ gìn và phát huy ban sắc văn hóa dân tộc. Với giá trị văn hóa truyền thống đó, Lễ hội Nguyên tiêu được công bố trong Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Từ chiều 15-2, đã diễn ra lễ diễu hành trên đường phố cuốn hút công chúng với màn hóa trang của 800 diễn viên, thể hiện phong tục tập quán của các nhóm ngôn ngữ người Hoa, kết hợp biểu diễn lân sư rồng, phèn la, xiếc, võ thuật... diễu hành trên các đường phố chính của quận 5: Hải Thượng Lãn Ông - Châu Văn Liêm - Lão Tử - Lương Nhữ Học - Nguyễn Trãi - Trần Xuân Hoa.
Riêng chương trình nghệ thuật đặc biệt Đêm hội Nguyên tiêu khai mạc vào tối 15-2, được truyền hình trực tiếp trên kênh HTV1 tại hai điểm cầu Trung tâm Văn hóa quận 5 và Hội quán Nghĩa An. Trong khuôn khổ lễ hội, còn có hoạt động vớt cá vàng, gieo tú cầu kén rể, triển lãm tranh mỹ thuật và viết tặng thư pháp. Ngoài ra, từ nay đến ngày 20-2, diễn ra tuần lễ ẩm thực Việt - Hoa tại 107 Trần Hưng Đạo, phường 6, quận 5 (khu vực rạp Hoàn Kiếm).