Xây dựng hệ sinh thái trong lĩnh vực dược - sinh học Việt Nam

Bà Võ Thị Tuấn Anh cho biết, đến nay phần lớn nguồn dược phẩm, thiết bị y tế chủ yếu phụ thuộc vào nhập khẩu từ nước ngoài, nên nhiều năm qua không chỉ luôn ở trạng thái bị động mà bệnh nhân còn phải trả chi phí cao. Thậm chí, trong đại dịch Covid-19, chuỗi cung ứng toàn cầu bị tác động mạnh, chi phí logistics tăng cao, nguồn dược phẩm và thiết bị y tế trở nên khan hiếm, ảnh hưởng nặng nề đến công tác khám, chữa bệnh cho Nhân dân. Vì vậy, các DN dược trong nước đẩy mạnh hợp tác quốc tế, nhất là “bắt tay” với các “gã khổng lồ” ngành dược trên thế giới để chuyển giao công nghệ, nghiên cứu và phát triển các sản phẩm dược và dược sinh học để chủ động nguồn thuốc chữa bệnh và thiết bị y tế, nhất là đại dịch trên toàn cầu vẫn chưa đến hồi kết.

PHÓNG VIÊN: - Vậy theo bà các DN ngành dược trong nước nên làm gì, và Newtechco Group có hướng đi như thế nào trong bối cảnh thuốc, thiết bị y tế, vật tư tiêu hao trở nên khan hiếm như hiện nay?

Bà VÕ THỊ TUẤN ANH: - Ngoài nguyên nhân chủ quan về công tác quản lý và một số bất cập trong công tác đấu thầu của hệ thống y tế Việt Nam, nguyên nhân khách quan của tình trạng thiếu thuốc và thiết bị y tế, không chủ động được nguồn cung dược phẩm cho công tác khám chữa bệnh tại Việt Nam, là do tác động của đại dịch Covid-19 làm đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu, đã ảnh hưởng tới tình trạng cung ứng thuốc vào Việt Nam. Do vậy, tôi nghĩ vấn đề cần được quan tâm hàng đầu là các DN Việt Nam tiếp tục nâng cao khả năng tự sản xuất cung ứng các sinh - dược phẩm thiết yếu để giảm phụ thuộc vào nguồn cung nước ngoài.

Hiện nay, ngoài những ngành sản xuất chủ lực, Việt Nam đang có cơ hội đón đầu xu hướng chuyển dịch của chuỗi sản xuất toàn cầu, đặc biệt là trong lĩnh vực mới mà Việt Nam chưa có nhiều dự án như hóa dược phẩm, công nghệ sinh học. Đón đầu làn sóng đó, Newtechco Group đã và đang xây dựng chiến lược đầu tư vào ngành dược - sinh học tại Việt Nam.

Bà Võ Thị Tuấn Anh, Chủ tịch HĐQT Newtechco Group, người có vai trò kết nối tư vấn và thực hiện hàng loạt thương vụ đầu tư lớn cho các nhà đầu tư, quỹ đầu tư tài chính nước ngoài với các doanh nghiệp (DN) Việt Nam, đặc biệt là trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng và y tế.

Trong năm 2022, Newtechco Group đã có các hoạt động đầu tư vào các DN trong ngành dược phẩm, xúc tiến hợp tác giữa các DN Mỹ với các DN Việt Nam trong lĩnh vực dược-sinh học nhằm thúc đẩy những cơ hội thị trường, nghiên cứu các sản phẩm mới, chia sẻ những kinh nghiệm về quản trị của ngành dược, và thiết lập những kênh hợp tác về phân phối sản phẩm, đầu tư vào các dự án mới.

- Nói như vậy là sau khi hợp tác phân phối dược phẩm, thiết bị y tế, thì nay Newtechco Group đã hướng đến nghiên cứu - phát triển và sản xuất dược phẩm, trang thiết bị y tế tại Việt Nam?

- Đây chắc chắn là hướng đi của Newtechco Group. Đối với ngành dược, tiềm lực tài chính thấp, phân tán tài nguyên dẫn tới khả năng tăng đầu tư vào nghiên cứu và trang bị công nghệ sản xuất bị hạn chế, khó khăn trong đầu tư dự án quy mô lớn, khó khăn trong việc mua các sáng chế về dược - sinh học, khó nâng cao năng lực đội ngũ nhân lực về nghiên cứu phát triển sản phẩm, khó nâng cao năng suất và giảm chi phí giá thành... Hiểu được hạn chế đó, Newtechco Group đặt mục tiêu chiến lược về xây dựng hệ sinh thái toàn diện từ nghiên cứu - phát triển sản phẩm, ứng dụng công nghệ mới vào sản xuất các sản phẩm dược, cho đến phát triển các kênh phân phối rộng khắp, với mục tiêu đẩy nhanh tốc độ bao phủ thị trường trong những năm tới.

Cùng với chiến lược đầu tư đột phá đó, Newtechco Group sẽ chú trọng xây dựng đội ngũ chuyên gia ngành y - dược giàu kinh nghiệm, ứng dụng công nghệ quản trị hiện đại trong ngành chăm sóc sức khỏe, và xây dựng chiến lược chuỗi cung ứng hiện đại, hiệu suất cao. Newtechco Group sẽ dành nguồn lực tài chính thích đáng và mời gọi các nhà đầu tư quốc tế, các chuyên gia công nghệ tham gia đầu tư vào dự án Khu công nghệ Dược - Sinh học tại Việt Nam.

- Vậy để phát triển bền vững cũng như xây dựng được hệ sinh thái trong lĩnh vực dược - sinh học tại Việt Nam trong tương lai, Newtechco tiếp tục có những bước đi như thế nào?

- Hiện Newtechco Group đã đầu tư vào một DN hàng đầu Việt Nam về phân phối dược phẩm và vaccine cho hơn 35 DN dược đa quốc gia, và đang tiếp tục đầu tư vào các DN khác chuyên sản xuất và nghiên cứu phát triển sản phẩm sinh - dược.

Trong chuyến công tác của tôi tại Mỹ vào tháng 11-2022, Newtechco Group đã ký kết Bản ghi nhớ hợp tác giữa Newtechco Group, Công ty Sakae Pharma, với ông Joseph Damond, Chủ tịch Edelman Global Advisory, với các nội dung hợp tác chính bao gồm: (1) Tham gia tài trợ cho đề án Sách trắng (White Paper) về lộ trình quốc tế hóa ngành dược - sinh học Việt Nam; (2) Tư vấn cho dự án phát triển Khu công nghệ Dược - Sinh học tại Việt Nam.

Đây sẽ là dự án đầu tiên tại Việt Nam dành riêng cho không gian phát triển ngành dược - sinh học, là nơi hội tụ các chuyên gia về công nghệ sinh học và hóa dược phẩm, đầu tư sản xuất, chuyển giao công nghệ, giáo dục - đào tạo và ươm tạo các DN khởi nghiệp của ngành dược - sinh học Việt Nam.

Bên cạnh đó, Newtechco Group cũng sẽ mời gọi các quỹ đầu tư uy tín quốc tế đến Việt Nam để tìm kiếm các cơ hội hợp tác đầu tư vào ngành dược - sinh học. Chiến lược đầu tư này cũng đã thể hiện khát vọng dấn thân của chúng tôi vào ngành dược - sinh học Việt Nam, dựa trên lợi thế về các liên kết quốc tế của Newtechco Group, khai thác công nghệ và nguồn lực tài chính toàn cầu để đầu tư vào Việt Nam.

- Thưa bà, vậy việc Newtechco tham gia nghiên cứu - phát triển sản phẩm, sản xuất trong lĩnh vực dược phẩm, người dân sẽ hưởng lợi được gì?

- Vấn đề quy mô và tiềm lực DN dược Việt Nam còn quá nhỏ, năng lực, khả năng sáng chế và sản xuất còn nhiều hạn chế. Do vậy, dược phẩm do các công ty dược Việt Nam sản xuất chủ yếu dưới dạng bào chế đơn giản, thực phẩm chức năng và các loại thuốc để giải quyết những bệnh lý thông thường. Những thuốc bệnh lý phức tạp (biệt dược) đều phải dựa vào nhập khẩu với giá thành cao, người dân khó tiếp cận.

Newtechco Group sẽ tham gia đầu tư các dự án sản xuất, tiếp cận công nghệ hiện đại, sáng chế tân tiến trong sản xuất thuốc, cùng với nguồn nhân công trong nước, nguồn nguyên liệu sản xuất phong phú sẽ giúp hạ giá thành sản phẩm, có lợi cho người dân khi tiếp cận với thuốc tốt với giá thành hợp lý. Đây là mục đích chính của Chiến lược đầu tư vào ngành dược - sinh học của Newtechco Group.

Với tầm nhìn và khát vọng đóng góp vào sự thịnh vượng chung của đất nước, Newtechco Group và các công ty thành viên trong hệ sinh thái sẽ tiếp tục đem đến những giá trị bền vững cho cộng đồng và DN Việt Nam dựa trên thế mạnh về liên kết quốc tế, khai thác công nghệ tiên tiến và thu hút nguồn lực tài chính hiệu quả.

- Vậy trong thời gian tới, để việc sản xuất nguồn dược phẩm và thiết bị y tế một cách bền vững, Newtechco Group đã có sự chuẩn bị gì?

- Trước mắt, chúng tôi sẽ tiến hành hợp tác với các DN uy tín trong lĩnh vực dược và thiết bị y tế trên thế giới để chuyển giao công nghệ, đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất tại Việt Nam. Đồng thời, xúc tiến đầu tư xây dựng Khu công nghệ Dược - Sinh học như tôi đã nói ở trên.

Về trung hạn, chúng tôi hợp tác đầu tư, thành lập viện nghiên cứu trong lĩnh vực dược - sinh học để nghiên cứu, cho ra các sản phẩm mới, nhất là các dòng thuốc đặc trị, dược sinh học… đáp ứng được nhu cầu khám, chữa bệnh không chỉ cho Việt Nam, mà còn mở rộng cho các nước trong khu vực. Để đáp ứng được sự phát triển bền vững trong lĩnh vực này, nhất là không phụ thuộc vào nguồn dược liệu của nước ngoài, chúng tôi cũng sẽ nghiên cứu khởi động các dự án trồng dược liệu ở cả 3 miền Bắc, Trung và Nam, đầu tư và khuyến khích người dân trồng dược liệu, cung cấp giống, hướng dẫn kỹ thuật, cũng như bao tiêu đầu ra sản phẩm để tạo công ăn việc làm ổn định, nâng cao đời sống cho gia đình, góp phần phát triển kinh tế - xã hội.

Bên cạnh chú trọng vào nghiên cứu và sản xuất thuốc chữa bệnh, về lâu dài, từ vùng nguyên liệu phong phú của mình, chúng tôi sẽ hướng tới sản xuất và cung ứng thực phẩm chức năng, giúp người dân chăm sóc sức khỏe, nâng cao thể trạng chứ không phải chờ đến bị bệnh rồi mới dùng thuốc.

Cuối cùng, tôi cũng xin nhấn mạnh thêm, Quyết định 376/QĐ-TTg ngày 17-3-2021 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Chương trình phát triển công nghiệp dược, dược liệu sản xuất trong nước đến 2030, tầm nhìn đến năm 2045, đã xác định rất rõ về quan điểm, mục tiêu và lộ trình phát triển ngành công nghiệp dược Việt Nam. Bám sát những mục tiêu đó, Newtechco Group đã tập trung xây dựng chiến lược đầu tư - kinh doanh của riêng mình, nhằm góp phần cùng các DN dược Việt Nam hiện thực hóa những chủ trương, đường lối đúng đắn đó của Chính phủ và của Bộ Y tế.

- Xin cảm ơn bà về cuộc trao đổi này. Xin chúc bà và Newtechco Group sẽ thành công với những dự án mới và tầm vóc mới.