Các quan chức Trung Quốc đã tiếp cận với Zoom vào tháng 5 và đầu tháng 6 về bốn cuộc gọi hội nghị truyền hình được công khai trên phương tiện truyền thông xã hội để kỷ niệm các cuộc biểu tình tại Quảng trường Thiên An Môn, công ty có trụ sở tại San Jose, California cho biết hôm thứ Năm 11-6 trong một bài đăng trên blog.
Zoom nói rằng Bắc Kinh đã yêu cầu công ty chấm dứt các cuộc họp và đóng các tài khoản liên quan vì hoạt động này được coi là bất hợp pháp.
Zoom nói rằng ít nhất ba trong số bốn cuộc họp có những người tham gia từ Trung Quốc đại lục và họ đã đưa ra quyết định chấm dứt ba cuộc họp và chấm dứt các tài khoản liên quan, hai ở Hoa Kỳ và một thuộc về một nhà hoạt động ở Hồng Kông.
Dù vậy, công ty cho biết: "Sắp tới Zoom sẽ không cho phép các yêu cầu từ chính phủ Trung Quốc tác động đến bất cứ ai bên ngoài Trung Quốc đại lục".
Zoom thông báo hôm thứ Tư 10-6 rằng họ đã khôi phục các tài khoản Hoa Kỳ đã đóng và cho biết họ đang làm việc trên công nghệ có thể ngăn người tham gia từ các quốc gia cụ thể tham gia các cuộc gọi được coi là bất hợp pháp ở những khu vực đó. Công ty cũng sẽ phác thảo một chính sách mới để giải quyết các loại này theo yêu cầu vào ngày 30-6.
Bắc Kinh sử dụng một số kiểm soát internet nghiêm ngặt nhất trên thế giới, loại bỏ nội dung và chặn các trang web mà họ cho là mối đe dọa đối với sự ổn định chế độ.
Bắc Kinh đã tăng mức độ kiểm duyệt trong những năm gần đây kể từ khi Chủ tịch Tập Cận Bình lên nắm quyền, mở rộng kiểm soát trên phương tiện truyền thông xã hội, yêu cầu đăng ký tài khoản thật, hình sự hóa việc lan truyền tin đồn và trừng phạt các nhà bình luận có ảnh hưởng với hàng triệu người theo dõi.
Trong khi "Vạn lý Tường lửa" của Trung Quốc chặn truy cập vào các trang web như Google, Facebook và Twitter, hơn 1,4 tỷ công dân của họ đang chuyển sang các lựa chọn thay thế trong nước như WeChat và Weibo để bày tỏ sự bất bình.
Các biện pháp kiểm soát đã trở nên nghiêm ngặt hơn trong năm nay, sau khi dịch coronavirus mở ra một làn sóng chỉ trích hiếm hoi với chính phủ Trung Quốc.
Kiểm soát Internet cũng thường tăng cường trước các sự kiện chính trị lớn hoặc các ngày khác được coi là nhạy cảm, chẳng hạn như kỷ niệm ngày 4 tháng 6 của các cuộc biểu tình chết người vào năm 1989.
'Xem xét các hậu quả'
Người ta lo ngại Trung Quốc đang ngày càng đưa mong muốn kiểm soát các hoạt động internet vượt ra ngoài biên giới để kiểm soát các công dân và tập đoàn của mình.
Đối với các công ty muốn tiến hành kinh doanh tại Trung Quốc, thông điệp rất rõ ràng: Những hành động gây tổn hại đến lợi ích của Trung Quốc đều phải dẹp.
Wang Sixin, giáo sư tại Đại học Truyền thông Trung Quốc, cho biết các công ty công nghệ có hoạt động tại Trung Quốc và dựa vào thị trường của nó sẽ cần phải tôn trọng các quy tắc luật pháp, đạo đức, chính trị theo ý Bắc Kinh. Đối với Zoom, điều đó cũng được áp dụng, bất kể cuộc họp ảo diễn ra ở đâu, ông nói.
Trong một động thái khác được đưa ra vào thứ Năm, Apple Inc. đã gỡ bỏ hai ứng dụng podcast khỏi App Store theo yêu cầu của chính phủ Trung Quốc.
Google đã rút công cụ tìm kiếm của mình từ Trung Quốc đại lục vào năm 2010, với lý do lo ngại về an ninh và kiểm duyệt. Một dự án của Google để tạo ra một dịch vụ tìm kiếm bị kiểm duyệt cho đất nước, được gọi là Dragonfly, đã bị khai tử vào năm ngoái sau các cuộc biểu tình từ nhân viên và các chính trị gia Hoa Kỳ.
'Chọn bên'
Zoom, nơi duy trì lực lượng lao động nghiên cứu và phát triển đáng kể ở Trung Quốc, hiện đang ở giữa cuộc xung đột giữa tự do ngôn luận và kiểm duyệt chính phủ đã đối đầu với các công ty công nghệ khác có trụ sở tại Hoa Kỳ, hoặc cố gắng tiến hành kinh doanh tại Trung Quốc. Giám đốc điều hành Eric Yuan sinh ra ở Trung Quốc, nhưng là công dân Hoa Kỳ.
Các hành động của công ty đã làm dấy lên lo ngại rằng công ty công nghệ đã quá gần với chính quyền Trung Quốc, những người đã tìm cách kiểm duyệt hình ảnh và nội dung về các cuộc biểu tình năm 1989 và dẫn đến vụ thảm sát ở Bắc Kinh. Sự kiện này là một thời điểm quan trọng đối với những người ủng hộ dân chủ ở Trung Quốc.
Kyle Bass, giám đốc đầu tư của Hayman Capital Management, cho biết hôm thứ Sáu 12-6 trong một tweet rằng ông mong đợi một phản ứng có ý nghĩa của Quốc hội Hoa Kỳ đối với Zoom.
Các trường đại học, các tập đoàn lớn và những người sử dụng Zoom khác trong đại dịch sẽ cần xem xét công ty thu thập bao nhiêu thông tin và liệu có bất kỳ hoạt động xấu nào với thông tin đó sau khi bị bắt và thu thập hay không.