Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, trong 6 tháng đầu năm, khối lượng giải ngân vốn đầu tư công của ngành ước đạt 3.528 tỷ đồng, bằng 35,83% kế hoạch.
Bộ sẽ tiếp tục tập trung chỉ đạo, tháo gỡ khó khăn vướng mắc để giải ngân nhanh các công trình, dự án, góp phần tác động đến tăng trưởng và phục vụ cho sản xuất cũng như phòng chống thiên tai, đặc biệt các dự án quan trọng, quy mô lớn.
Bộ đã tổ chức định kỳ, đột xuất các hội nghị trực tuyến giao ban xây dựng cơ bản, kiểm tra, giám sát để kịp thời nhận diện vướng mắc của từng dự án, chủ đầu tư. Đồng thời, có giải pháp cụ thể tháo gỡ, đặc biệt là công tác đền bù giải phóng mặt bằng.
Tại các cuộc giao ban toàn ngành về xây dựng cơ bản, Bộ đã chỉ đạo, tháo gỡ các khó khăn vướng mắc nhằm thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công năm 2021 ngay từ những tháng đầu năm.
Theo đó, Bộ yêu cầu các đơn vị chức năng, các chủ đầu tư tích cực, quyết liệt phối hợp triển khai đồng bộ các giải pháp đã đề ra và thống nhất trong cuộc họp để phấn đấu giải ngân hết vốn đầu tư công năm 2021.
Bộ cũng rà soát lại kế hoạch tổng thể từng dự án để làm cơ sở đôn đốc thực hiện hoàn thành kế hoạch năm 2021, kịp thời điều chỉnh vốn kế hoạch năm 2021 linh hoạt, phù hợp tiến độ giữa các dự án, giữa các chủ đầu tư.
Cùng đó, tăng cường việc kiểm tra tiến độ thực hiện dự án để đôn đốc và kịp thời tháo gỡ vướng mắc cùng chủ đầu tư trong quá trình thực hiện, đặc biệt là những dự án lớn, phức tạp, có kế hoạch vốn nhiều.
Ngoài ra, Bộ rà soát các dự án có vướng mắc về thuế VAT sử dụng nguồn vốn nước ngoài của các dự án ODA, báo cáo cấp có thẩm quyền điều chỉnh dự án, hiệp định.
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, năm 2021 là năm kết thúc kế hoạch trung hạn giai đoạn 2016-2020, nhiều dự án phải hoàn thành, bảo đảm mục tiêu, nhiệm vụ đã được phê duyệt.
Với việc chỉ đạo, điều hành quyết liệt của các đơn vị nên các chủ đầu tư, chủ dự án đã khắc phục khó khăn, xử lý tốt các vướng mắc trong triển khai dự án, thúc đẩy giá trị giải ngân các dự án cơ bản đáp ứng yêu cầu và đạt mức trung bình chung của cả nước.
Bộ đã điều chỉnh linh hoạt, kịp thời vốn kế hoạch giữa các dự án đảm bảo đáp ứng khả năng giải ngân cao nhất của từng dự án. Riêng trong tháng 5 đã có hai văn bản điều chỉnh kế hoạch vốn 412 tỷ đồng cho các dự án trái phiếu Chính phủ và ODA.
Đến nay, Bộ đã rà soát và dự kiến giải ngân cả năm 2021 đạt 100% kế hoạch phần vốn trong nước được giao. Đối với phần vốn nước ngoài phấn đấu giải ngân đến mức tối đa do gặp một số vướng mắc về quy định xuất xứ nguyên vật liệu theo Hiệp định đã ký với nhà tài trợ, quy định của Nghị định 56/2020/NĐ-CP ngày 25/5/2020 về quản lý và sử dụng vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) và vốn vay ưu đãi của nhà tài trợ nước ngoài không cho sử dụng vốn nước ngoài để thanh toán thuế và một số chi khác.
Hiện giá cả vật liệu tăng cao đột biến, đặc biệt là thép xây dựng, dịch COVID-19 bùng phát trở lại ở một số địa phương đã làm ảnh hưởng đến huy động nguồn lực và tiến độ thi công của nhà thầu.
Bên cạnh đó, hai dự án có khối lượng giải phóng mặt bằng lớn, địa phương triển khai không kịp tiến độ xây dựng là hồ chứa nước Cánh Tạng, tỉnh Hòa Bình và hồ Krông Pách Thượng, tỉnh Đắk Lắk. Riêng dự án hồ Cánh Tạng còn có phát sinh kinh phí giải phóng mặt bằng nhưng tỉnh Hòa Bình chưa bố trí được kinh phí theo cam kết.
Trước khó khăn, vướng mắc trên, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư báo cáo cấp có thẩm quyền giải quyết vướng mắc về thanh toán thuế VAT (quy định tại Nghị định số 56/2020/NĐ-CP) theo hướng tiếp tục cho phép sử dụng vốn nước ngoài để thanh toán thuế đối với các dự án có Hiệp định ký trước thời điểm Nghị định 56/2020/NĐ-CP có hiệu lực.
Bởi nếu chuyển sang thanh toán từ nguồn vốn đối ứng trong nước phải thực hiện trình tự, thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư của dự án theo quy định của pháp luật rất mất thời gian (khoảng từ 4-6 tháng).
Bộ cũng đề nghị Bộ Xây dựng có giải pháp tháo gỡ về việc tăng giá đột biến vật liệu xây dựng (đặc biệt là thép xây dựng) trong thời gian vừa qua để có thể điều chỉnh hợp đồng, bù giá vật liệu theo giá thời điểm hiện hành.
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tổng kế hoạch vốn năm 2021 bộ được giao là 9.846 tỷ đồng; trong đó, vốn trong nước là 7.001 tỷ đồng, vốn ODA 2.845 tỷ đồng.