Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 1-2013 tăng 1,25% so với tháng 12-2012 chỉ tăng 0,27%. Việc tăng giá vào mỗi dịp giáp tết là điều dễ hiểu, nhưng nhìn xa hơn trong bối cảnh kinh tế năm 2013 sẽ mang lại không ít quan ngại và bất thường.
 |
Thông thường CPI cả nước sẽ ảnh hưởng xung quanh mức tăng giá của 2 địa phương lớn nhất là TPHCM và Hà Nội, nhưng tháng đầu năm 2013 CPI tại TPHCM chỉ tăng 0,44%, Hà Nội tăng 0,95%, thì kết quả hoàn toàn ngược lại.
Điều này có thể lý giải do CPI nhiều địa phương trên cả nước đã tăng khá mạnh. Số liệu thống kê tại các vùng kinh tế trên cả nước cho thấy vùng Đông Bắc tăng 1,32%, Tây Bắc 2,23%, Bắc Trung Bộ 3,53%, Duyên hải miền Trung 1,6%, Tây nguyên 1,43%...
Một điểm hết sức quan ngại nữa trong tăng giá tháng 1-2013 có sự khác biệt giữa thành thị và nông thôn.
Chỉ số chung của khu vực thành thị nhìn chung tăng thấp hơn mức bình quân chung của cả nước, khu vực nông thôn - nơi nguồn cung dồi dào hơn, người tiêu dùng có thu nhập thấp hơn - giá cả lại tăng cao hơn thành thị và mức chung của cả nước. Rõ ràng đây là điểm đáng phải lưu ý trong chính sách bình ổn giá, hỗ trợ sản xuất khu vực nông thôn đã được triển khai trước đây.
Nhìn một cách tổng thể, xét theo chu kỳ tăng giá, với kết quả CPI tăng 1,25% không đáng lo ngại, nhưng xét về những chính sách kinh tế năm 2013 sẽ có tác động nhất định.
Chẳng hạn, Nghị quyết 02 Chính phủ về một số giải pháp tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, hỗ trợ thị trường, giải quyết nợ xấu đã yêu cầu Ngân hàng Nhà nước tiếp tục hạ mặt bằng lãi suất tín dụng phù hợp với mức giảm của lạm phát.
Nhưng khi lạm phát có xu hướng tăng sẽ khiến lộ trình giảm lãi suất tín dụng bị ảnh hưởng. Để kiềm chế đà tăng giá trước và sau Tết Nguyên đán Quý Tỵ 2013, Bộ Tài chính vừa có công văn yêu cầu các sở tài chính địa phương tăng cường công tác quản lý, bình ổn giá trên địa bàn; đảm bảo cân đối cung cầu hàng hóa, dịch vụ trước, trong và sau tết; có biện pháp tăng cường đưa hàng hóa nhất là hàng hóa thuộc Chương trình dự trữ hàng hóa bình ổn thị trường đến khu vực ngoại thành, nông thôn, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, khu công nghiệp, khu tập trung đông dân cư; kiểm tra, thanh tra, giám sát việc chấp hành các quy định của pháp luật về giá, thuế, phí đối với những mặt hàng thuộc danh mục Nhà nước định giá, mặt hàng bình ổn giá, đặc biệt đối với những hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng thiết yếu...
Có thể với bối cảnh kinh tế khó khăn của năm 2013, lạm phát sẽ tăng ở mức dưới 2 con số. Thậm chí giá cả có thể không nhiều biến động hoặc vài tháng tới CPI có thể giảm do sức mua của nền kinh tế suy kiệt. Nhưng những tín hiệu như trên, rõ ràng lạm phát vẫn tiềm ẩn để bộc phát nếu không có giải pháp đúng.
