Theo Bộ Xây dựng, trong bối cảnh nhiều loại vật liệu xây dựng như sắt thép, ximăng, cát, gạch xây dựng tăng giá mạnh thời gian qua, một số địa phương xác định và công bố đơn giá xây dựng, chỉ số giá xây dựng chậm, chưa bám sát diễn biến thị trường hoặc chưa sát với giá thị trường.
Bên cạnh đó, nhiều danh mục đơn giá vật liệu do sở xây dựng địa phương công bố còn thiếu một số vật liệu xây dựng chủ yếu.
"Nếu tình trạng này tiếp tục kéo dài sẽ gây khó khăn, vướng mắc cho công tác lập, quản lý chi phí đầu tư xây dựng, hợp đồng xây dựng của các chủ thể liên quan, ảnh hưởng tiến độ thực hiện và công tác giải ngân của các dự án", Bộ Xây dựng nhấn mạnh.
Để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, tạo thuận lợi cho các chủ thể trong công tác lập và quản lý chi phí đầu tư xây dựng, hợp đồng xây dựng, Bộ Xây dựng đề nghị UBND các tỉnh, thành trực thuộc trung ương chỉ đạo sở xây dựng tập trung thực hiện chức năng, nhiệm vụ theo quy định, công bố kịp thời chỉ số giá xây dựng, giá vật liệu xây dựng, thiết bị công trình trên địa bàn.
Bộ Xây dựng lưu ý các địa phương phải thường xuyên theo dõi, bám sát diễn biến của thị trường xây dựng để kịp thời cập nhật, điều chỉnh công bố giá vật liệu xây dựng, chỉ số giá xây dựng cho phù hợp mặt bằng giá thị trường, tránh các hiện tượng "đầu cơ, thổi giá".
Thường xuyên rà soát, cập nhật các loại vật liệu xây dựng chủ yếu, thiết bị công trình phổ biến vào danh mục để công bố giá.
Đối với các loại vật liệu chủ yếu có biến động nhiều, tổ chức xác định, công bố giá vật liệu xây dựng hằng tháng, đáp ứng yêu cầu quản lý chi phí đầu tư xây dựng, hợp đồng xây dựng trên địa bàn.
Đối với các dự án, công trình được thực hiện theo cơ chế đặc thù thuộc phạm vi của nghị quyết của Quốc hội về chương trình phục hồi kinh tế - xã hội, và dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025, Bộ Xây dựng đề nghị các địa phương chủ động giao các sở xây dựng và đơn vị liên quan tổ chức thực hiện kịp thời, có hiệu quả các nhiệm vụ về quản lý đầu tư xây dựng trên địa bàn, đáp ứng yêu cầu về quản lý chi phí đầu tư xây dựng cho từng gói thầu.
Bộ Xây dựng cũng yêu cầu địa phương nâng cao chất lượng dự báo cung cầu vật liệu xây dựng trên địa bàn, đặc biệt khả năng cân đối cung cầu các loại vật liệu xây dựng chủ yếu, chiếm tỉ trọng lớn trong chi phí đầu tư xây dựng các dự án đầu tư xây dựng trên địa bàn trong năm 2022, khắc phục kịp thời tình trạng thiếu hụt nguồn cung, tránh tình trạng lợi dụng thiếu hụt nguồn cung để đầu cơ, tăng giá, trục lợi.
Ông Nguyễn Quốc Hiệp - chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu xây dựng Việt Nam - cho rằng việc Bộ Xây dựng yêu cầu các địa phương phải sớm cập nhật đơn giá xây dựng cho phù hợp với biến động giá vật liệu xây dựng chỉ có ý nghĩa với các dự án đầu tư công, bằng vốn ngân sách nhà nước.
Các nhà thầu thi công dự án đầu tư công sẽ được hỗ trợ kịp thời để bảo đảm tiến độ công trình.
Với các công trình tư nhân, nhà thầu phải ngồi lại với chủ đầu tư để thương thảo lại đơn giá xây dựng, trong trường hợp không thương thảo được thì nhà thầu xây dựng phải chấp nhận thua thiệt.
Về lâu dài cần có các chính sách điều tiết vĩ mô bằng thuế, phí để kiểm soát giá thép xây dựng, ông Hiệp nhấn mạnh.
