- PHÓNG VIÊN: Thưa đồng chí, năm 2023, TPHCM sẽ bước đi trong bối cảnh như thế nào?
- Đồng chí PHAN VĂN MÃI: Năm 2022, TPHCM đã đạt được kết quả rất đáng mừng. Kinh tế tăng trưởng 9,03%, trong khi mục tiêu đề ra từ đầu năm là 6%-6,5%. Thu ngân sách cũng vượt dự toán, đạt hơn 118% (đạt hơn 471.500 tỷ đồng - PV).
Các hoạt động kinh tế - xã hội đã phục hồi mạnh mẽ, đạt và vượt mức trước khi có dịch Covid-19. Đây là nền tảng tạo đà cho năm nay tiếp tục phát triển. Song cũng phải nhìn nhận những khó khăn mà chúng ta đều đã cảm nhận rõ ràng.
Sản xuất vi mạch cảm ứng cho thiết bị thông minh tại Khu Công nghệ cao TPHCM
Dưới tác động của xung đột quốc tế, đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu, kinh tế - xã hội của Việt Nam nói chung, TPHCM nói riêng đã chịu ảnh hưởng lớn và những tác động này sẽ còn tiếp diễn. Nhìn chung, thời cơ và thách thức luôn đan xen, nhưng trong bối cảnh hiện nay, khó khăn, thách thức đang nhiều hơn.
TPHCM đã xây dựng 3 kịch bản phát triển cho năm 2023, dựa theo mức độ thuận lợi của tình hình. Có thể nói, những khó khăn khiến chúng ta càng phải quyết tâm hơn, hành động quyết liệt hơn để vượt qua và tiếp tục đi tới.
- Trong bối cảnh đó, để đạt được những mục tiêu đặt ra cho năm 2023, TPHCM cần nguồn lực không nhỏ, trong khi ngân sách chúng ta có hạn. Thành phố sẽ làm thế nào để có được nguồn lực đáp ứng đủ nhu cầu phát triển?
Đúng là chúng ta cần nguồn lực rất lớn. Giai đoạn 2021-2025, Trung ương giao cho TPHCM phải huy động gần 142.000 tỷ đồng để chi đầu tư phát triển, nhưng con số này chỉ mới đáp ứng 21% nhu cầu đầu tư.
Do vậy, việc tối đa hóa nguồn vốn ngân sách, huy động nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển là vô cùng cần thiết. Trong đó, vốn đầu tư công phải đóng vai trò dẫn dắt.
Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi tặng bằng khen cho các đơn vị đạt thành tích xuất sắc thu nộp ngân sách. Ảnh: VIỆT DŨNG
Để làm được điều này, về nguồn vốn ngân sách, TPHCM đã xây dựng đề án quản lý, sử dụng hiệu quả tài sản công, sớm bán đấu giá các tài sản nhà đất công đã có chủ trương; quy hoạch và khai thác không gian ngầm…
Về nguồn vốn đầu tư xã hội, chúng ta cải thiện môi trường đầu tư, chuẩn bị kỹ càng các dự án mang tính chiến lược để mời gọi đầu tư theo hình thức đối tác công tư, cùng với việc triển khai bộ tiêu chí thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài, đề án huy động nguồn lực đầu tư xã hội.
Đặc biệt, năm qua TPHCM đón nhận nguồn kiều hối lên tới 6,8 tỷ USD, cao hơn cả thu hút đầu tư trực tiếp từ nước ngoài (FDI). TPHCM đã có kế hoạch để hướng dòng kiều hối này vào những lĩnh vực có thể phát huy hiệu quả cao nhất, như giáo dục, y tế, doanh nghiệp nhỏ và vừa...
- Vốn đầu tư công đóng vai trò dẫn dắt, nhưng thực tế năm qua tỷ lệ giải ngân đầu tư công của TPHCM vào nhóm thấp nhất cả nước?
Năm 2022, TPHCM đặt ra mục tiêu từ đầu năm là giải ngân đạt 95% trở lên, nhưng cho đến hết niên độ giải ngân đầu tư công của năm 2022 (là ngày 31-1-2023), TPHCM nỗ lực hết sức cũng chỉ có thể đạt 86%.
Đây là con số đáng buồn đối với một thành phố có truyền thống năng động sáng tạo như chúng ta. Thành phố quyết tâm rất lớn để cải thiện tỷ lệ này trong năm tới.
- Đồng chí vừa nhắc đến truyền thống năng động sáng tạo. Người dân thành phố cảm nhận, thời gian qua trong đội ngũ cán bộ của chúng ta dường như có tâm lý chững lại, không còn giữ được sự quyết đoán, nhiệt huyết trong công việc. Đồng chí nhìn nhận việc này như thế nào?
Lãnh đạo thành phố đã nhận thấy điều này, khi mà thời gian vừa qua có những vụ việc sai phạm của cán bộ chúng ta bị xử lý. Trong đó có những vụ việc mà ranh giới sai - đúng đôi khi nằm ở góc độ nhìn nhận, đánh giá của cơ quan tố tụng. Trạng thái tâm lý này dường như không chỉ diễn ra ở TPHCM.
Và đó cũng là một trong những lý do ra đời Kết luận 14 của Bộ Chính trị về chủ trương khuyến khích và bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo vì lợi ích chung. Triển khai kế hoạch thực hiện Kết luận 14, đến nay đã có 40/70 đơn vị của TPHCM đăng ký các sáng kiến để có thể thực hiện ngay từ đầu năm 2023.
Ngoài ra, khác với nhiều địa phương, ở TPHCM còn có vấn đề về quá tải công việc. UBND TPHCM đã chỉ đạo Sở Nội vụ xây dựng đề án tạo động lực, giữ chân cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong bộ máy chính quyền đô thị.
Trong đề án này tập trung vào các nội dung chính là đổi mới tuyển dụng, trọng dụng nhân tài; chế độ đào tạo; cơ hội thăng tiến, bố trí đề bạt, trong đó có thi tuyển chức danh lãnh đạo, quản lý; chế độ chi thu nhập tăng thêm; rà soát chính sách nhà ở đối với công chức, viên chức thành phố.
Đây sẽ là những yếu tố có thể tạo động lực, thúc đẩy cán bộ, công chức, viên chức TPHCM gỡ bỏ tâm lý e ngại, hết lòng vì công việc.
- Như vậy, bên cạnh nguồn lực về kinh tế, có một “nguồn lực” khác rất cần được khơi thông, đó là tinh thần năng động sáng tạo, quyết liệt hành động vì dân mà TPHCM chúng ta trước đây đã làm rất tốt. Có được tinh thần này, những hạn chế về phối hợp nội bộ, cải cách hành chính… sẽ được giải quyết tốt hơn?
Cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư sẽ tạo ra động lực phát triển mạnh mẽ cho cả xã hội. Nhưng thực tế thời gian qua, công tác phối hợp giữa các sở, ban ngành, địa phương vẫn còn hạn chế, dẫn đến chậm trễ công việc, kỷ cương hành chính không được đảm bảo.
Những hạn chế này đều có phần trách nhiệm rất lớn của lãnh đạo UBND TPHCM trong chỉ đạo điều hành.
Sản xuất tôn xuất khẩu
Năm 2023, TPHCM xác định chủ đề năm là “Nâng cao hiệu quả hoạt động công vụ, đẩy mạnh cải cách hành chính và cải thiện môi trường đầu tư; thúc đẩy phát triển kinh tế; đảm bảo an sinh xã hội”.
Cùng với những giải pháp để khơi gợi, thúc đẩy tinh thần trách nhiệm, năm 2023, TPHCM cũng sẽ đánh giá cán bộ sát thực tế hơn. Nguồn lực con người là rất quan trọng, và chính đội ngũ của chúng ta sẽ phải làm hết lòng hết sức, tận tâm tận lực mới khơi thông được những nguồn lực khác trong xã hội.
- Tổng hợp tất cả những bối cảnh trên đây, phải chăng nghị quyết mới về thí điểm cơ chế, chính sách tạo động lực phát triển cho TPHCM (thay thế Nghị quyết 54) sẽ giúp TPHCM giải quyết được nhiều vấn đề lớn?
TPHCM xây dựng dự thảo nghị quyết thay thế Nghị quyết 54 trên tinh thần tập trung giải quyết những điểm nghẽn về cơ chế, chính sách, nhằm giúp TPHCM có thể hoàn thành nhiệm vụ đầu tàu kinh tế, đóng góp mạnh mẽ hơn vào sự phát triển chung của cả nước.
Các nội dung dự thảo nhấn mạnh đến việc tăng cường phân cấp, phân quyền cho TPHCM để TPHCM có thể linh hoạt trong chỉ đạo điều hành, phù hợp với yêu cầu và khối lượng công việc được giao. Đặc biệt, nghị quyết mới này xây dựng các cơ chế nhằm giải phóng nguồn lực đầu tư, nhất là đầu tư nước ngoài và đầu tư tư nhân.
Những đề xuất của TPHCM cũng nhằm tạo thêm nguồn thu cho ngân sách thành phố để chi cho đầu tư phát triển. Những vấn đề về bộ máy, cán bộ, công chức cũng là một phần nội dung trong dự thảo nghị quyết.
"Thành phố đã sớm lên kế hoạch chăm lo Tết Nguyên đán 2023, trong đó đặc biệt hướng đến những hoàn cảnh khó khăn, gia đình chính sách, người có công, người thuộc diện bảo trợ xã hội. Với những người lao động bị ảnh hưởng công việc dịp cuối năm, TPHCM lên phương án giới thiệu việc làm mới và các hình thức hỗ trợ khác.
Nếu không có điều kiện về quê đón tết, các đơn vị, địa phương cũng đã chuẩn bị các phương án chăm lo, hỗ trợ, để mọi người đã đóng góp cho thành phố suốt một năm qua, nay cùng đón một cái tết ấm cúng, đủ đầy nhất có thể"- Chủ tịch UBND TPHCM PHAN VĂN MÃI
Vừa qua, Quốc hội đã cho phép TPHCM kéo dài thời gian thực hiện Nghị quyết 54 tới ngày 31-12-2023, trong thời gian đó TPHCM tích cực chuẩn bị để trình dự thảo nghị quyết mới trong thời gian sớm nhất.
Hiện nay, TPHCM đang làm việc tích cực với các bộ, ngành Trung ương để hoàn chỉnh các nội dung trong dự thảo. Dự kiến, dự thảo nghị quyết mới sẽ được trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 5 diễn ra vào tháng 5-2023.
- Có thể hình dung khối lượng công việc của TPHCM là rất lớn. Chúng ta làm thế nào để hoàn thành thắng lợi những mục tiêu đã đề ra?
Khối lượng công việc năm 2023 rất lớn, cộng với tình hình khó khăn, biến động của thế giới, chúng ta có rất nhiều việc phải làm.
Tôi tin rằng với sự ý chí quyết tâm, nỗ lực của từng cán bộ, công chức, viên chức, sự đồng hành của người dân, doanh nghiệp, TPHCM sẽ hoàn thành những mục tiêu đề ra. Đoàn kết, cùng với nhau, chúng ta đã vượt qua đại dịch đầy cam go và đưa thành phố phục hồi mạnh mẽ. Giờ đây, trước thách thức khó khăn không nhỏ, chúng ta càng phải phấn đấu nhiều hơn nữa, đoàn kết và phát huy mọi nguồn lực để bước tiếp.
