Ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ phát động Tháng cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ (từ ngày 15-5 đến 15-6), Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) đã chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường trên toàn quốc triển khai đồng loạt các kế hoạch kiểm tra, xử lý với mục tiêu giữ vững kỷ cương thị trường, bảo vệ doanh nghiệp chân chính và quyền lợi người tiêu dùng.
Xung quanh vấn đề này, phóng viên đã phỏng vấn ông Trần Hữu Linh một số câu hỏi nhằm đánh giá khái quát lại kết quả mà đợt cao điểm, ghi nhận nhiều vụ việc nổi cộm được phát hiện cũng như việc xử lý kịp thời phối hợp liên ngành đã thể hiện rõ vai trò chủ lực trong nâng cao hiệu quả đấu tranh.
- Xin Cục trưởng cho biết trong đợt cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả vừa qua, đâu là những địa bàn, lĩnh vực trọng điểm mà lực lượng quản lý thị trường đã tập trung kiểm tra, xử lý? Kết quả đạt được cụ thể ra sao, thưa Cục trưởng?
Cục trưởng Trần Hữu Linh: Ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ phát động đợt cao điểm phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước đã chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường cả nước triển khai quyết liệt nhiều kế hoạch và biện pháp cụ thể nhằm thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Chính phủ.
Với vai trò là cơ quan tham mưu cho Sở Công Thương và Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố, Chi cục Quản lý thị trường các địa phương đã nhanh chóng triển khai các hoạt động giám sát, kiểm tra tại địa bàn quản lý, kiên quyết đấu tranh, ngăn chặn và đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc, cũng như hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, đặc biệt trên thương mại điện tử.
Việc quản lý địa bàn tiếp tục được siết chặt, với sự phối hợp thường xuyên cùng các cơ quan chức năng tại địa phương để kiểm tra, xử lý nghiêm hành vi vi phạm. Lực lượng cũng tổ chức các đợt kiểm tra đột xuất tập trung vào lĩnh vực trọng điểm, khâu lưu thông hàng hóa, nhất là tuyến vận chuyển từ biên giới, cảng hàng không quốc tế vào nội địa, điểm kinh doanh, kho hàng, bến bãi, trung tâm thương mại, siêu thị, chợ đầu mối, cơ sở sản xuất và làng nghề.
Bên cạnh đó, lực lượng đẩy mạnh trao đổi thông tin với doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng để nâng cao hiệu quả trong kiểm tra và xử lý vi phạm, nhất là với hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ và buôn bán hàng giả. Ngoài hoạt động rà soát, tuyên truyền pháp luật, ký cam kết với tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh cũng được triển khai quyết liệt.
Ngoài ra, Cục cũng tiếp tục thực hiện hiệu quả Quyết định số 319/QĐ-TTg ngày 29-3-2023 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Đề án chống hàng giả và bảo vệ người tiêu dùng trong thương mại điện tử đến năm 2025; đồng thời triển khai Kế hoạch 888 về đấu tranh, phòng chống hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc và hàng hóa xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ giai đoạn 2021-2025.
Tất cả các biện pháp này thể hiện sự chủ động, đồng bộ và quyết liệt của Cục trong việc đảm bảo môi trường kinh doanh lành mạnh, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của doanh nghiệp và người tiêu dùng.
- Trong bối cảnh các hành vi buôn lậu, sản xuất và kinh doanh hàng giả ngày càng tinh vi, thậm chí lợi dụng công nghệ cao để che giấu vi phạm, xin Cục trưởng chia sẻ cụ thể về kết quả kiểm tra, xử lý của lực lượng quản lý thị trường trong đợt cao điểm vừa qua? Những con số nào đáng chú ý và vụ việc điển hình nào nổi bật cho thấy tính chất phức tạp của tình trạng này?
Cục trưởng Trần Hữu Linh: Từ 15-5 đến 15-6, lực lượng quản lý thị trường đã kiểm tra 3.891 vụ, phát hiện và xử lý 3.114 vụ vi phạm.
Tổng số tiền xử lý trên 63 tỷ đồng, trong đó xử phạt hành chính hơn 32 tỷ đồng; giá trị hàng hóa tịch thu gần 31 tỷ đồng; thu nộp ngân sách gần 36 tỷ đồng; chuyển cơ quan điều tra 26 vụ có dấu hiệu hình sự (tăng 50%).
Riêng lĩnh vực hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, lực lượng đã xử lý 1.580 vụ (chiếm trên 52% tổng số vụ), với số tiền xử phạt hơn 16 tỷ đồng. Đối với hàng lậu: 648 vụ (chiếm 21%), xử phạt trên 6 tỷ đồng.
Một số vụ việc điển hình như, Cục triển khai kiểm tra nhiều cửa hàng thời trang tại các tuyến phố du lịch trung tâm thành phố Đà Nẵng ngày 20-5, tạm giữ hơn 500 sản phẩm giả các nhãn hiệu nổi tiếng như Hermès, Chanel, Gucci, Dior…
Cùng đó, kiểm tra cơ sở sản xuất tất chân giả mạo xuất xứ, nhãn hiệu tại La Phù (Hà Nội) ngày 26-5 - vụ việc đã được chuyển cho cơ quan công an điều tra; Kiểm tra trung tâm mua sắm Saigon Square (Thành phố Hồ Chí Minh) ngày 29-5, thu giữ hàng nghìn sản phẩm giả mạo thương hiệu nổi tiếng thế giới, hoạt động giám sát tại trung tâm này vẫn đang tiếp tục được thực hiện đến nay.
Đấu tranh với hàng giả, hàng lậu, từ ngày 15/5-3/6 vừa qua, Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Yên Bái đã xử phạt vi phạm hành chính 19 vụ, với số tiền phạt trên 182 triệu đồng và tiêu hủy số hàng hóa trị giá gần 186 triệu đồng. (Ảnh: Đinh Thùy/TTXVN)
Ngoài ra, lực lượng phối hợp Công an thành phố Hà Nội kiểm tra bốn cơ sở kinh doanh mỹ phẩm, phát hiện 3.500 sản phẩm nhập lậu, không rõ nguồn gốc ngày 9-6…
Hơn nữa, còn rất nhiều vụ việc khác tại Kiên Giang, Ninh Bình, Hà Nội, Thanh Hóa, Ninh Thuận… cho thấy tính phức tạp và quy mô ngày càng tinh vi của các hành vi vi phạm.
- Thưa Cục trưởng, việc phối hợp giữa các lực lượng chức năng như hải quan, công an, biên phòng và quản lý thị trường được triển khai ra sao trong các chiến dịch cao điểm? Đâu là những khó khăn, bất cập nào theo Cục trưởng cần tháo gỡ trong thời gian tới?
Cục trưởng Trần Hữu Linh: Trong đợt cao điểm kiểm tra, kiểm soát theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, lực lượng đã phối hợp chặt chẽ với các lực lượng công an, hải quan, y tế... nhằm nâng cao hiệu quả xử lý các hành vi vi phạm.
Sự phối hợp liên ngành được xác định là yếu tố then chốt, giúp tăng cường hiệu lực, hiệu quả chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.
Cụ thể, Cục đã chủ động trao đổi, chia sẻ thông tin với các đơn vị chức năng để phục vụ hiệu quả hoạt động kiểm tra, xử lý vi phạm.
Điển hình, ngày 9-6, Cục phối hợp với Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế và buôn lậu (PC03)-Công an thành phố Hà Nội đồng loạt kiểm tra bốn cơ sở kinh doanh mỹ phẩm trên địa bàn quận Nam Từ Liêm, Cầu Giấy và thị xã Sơn Tây.
Qua kiểm tra, lực lượng chức năng đã phát hiện 3.500 sản phẩm mỹ phẩm như dầu gội, kem chống nắng, kem dưỡng da không có hóa đơn, chứng từ, có dấu hiệu là hàng nhập lậu, không rõ nguồn gốc xuất xứ và bị trà trộn với hàng hóa hợp pháp để bán ra thị trường.
Tại Kiên Giang, lực lượng cũng đã phối hợp với Công an địa phương tiến hành kiểm tra và phát hiện 721 sản phẩm thời trang gồm quần áo các loại do nước ngoài sản xuất, không rõ nguồn gốc, có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu, với tổng trị giá ước tính khoảng 210 triệu đồng.
Trong khi đó, tại Ninh Bình, Chi cục Quản lý thị trường tỉnh phối hợp với Đội Quản lý thị trường số 4 và Phòng An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao-Công an tỉnh Ninh Bình tổ chức kiểm tra, qua đó tạm giữ hàng nghìn sản phẩm giầy dép, quần áo trẻ em nhập lậu và không rõ nguồn gốc xuất xứ.
Những kết quả nổi bật này cho thấy hiệu quả rõ rệt từ việc phối hợp liên ngành, góp phần nâng cao năng lực kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm, từ đó tạo ra sức răn đe mạnh mẽ, bảo vệ thị trường nội địa và quyền lợi người tiêu dùng.
- Thời gian qua, tình trạng buôn bán thuốc và thực phẩm chức năng giả ngày càng phức tạp, gây lo ngại lớn trong dư luận xã hội. Cục trưởng đánh giá mức độ nghiêm trọng của vấn đề này ra sao? Lực lượng quản lý thị trường đã triển khai biện pháp cụ thể nào để ngăn chặn và xử lý hiệu quả tình trạng này?
Cục trưởng Trần Hữu Linh: Thuốc và thực phẩm chức năng giả là mối đe dọa nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng. Các sản phẩm này có thể không chứa hoạt chất, sai hàm lượng hoặc thậm chí chứa chất độc hại, gây ra nhiều hệ lụy khôn lường.
Không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe, hàng giả còn gây tổn thất kinh tế cho người tiêu dùng và doanh nghiệp chân chính… Về lâu dài, điều này làm suy yếu ngành dược, ảnh hưởng đến uy tín quốc gia.
Do đó, Cục đã tham mưu cho Bộ Công Thương và chủ động ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, đôn đốc ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố cũng như đơn vị trong ngành triển khai phòng, chống, xử lý nghiêm hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, vi phạm về chất lượng, đo lường, an toàn thực phẩm và quyền lợi người tiêu dùng.
Riêng với mặt hàng sữa, trong bốn năm gần đây, lực lượng quản lý thị trường trên cả nước đã kiểm tra, xử lý 783 vụ vi phạm, xử phạt hơn 2,2 tỷ đồng, tịch thu hơn 58.000 hộp và hàng chục nghìn chai, thùng sữa vi phạm.
Đối với dược phẩm và thực phẩm chức năng, lực lượng đã xử lý 985 vụ, xử phạt hành chính gần 32 tỷ đồng, trị giá hàng hóa vi phạm hơn 881 triệu đồng, hàng hóa tiêu hủy lên tới 15 tỷ đồng.
Lực lượng chức năng kiểm tra kho hàng, thu giữ hàng nghìn sản phẩm sữa, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm nhập lậu tại một địa điểm ở phố Bạch Mai, quận Hai Bà Trưng (Hà Nội), ngày 13/6 vừa qua. (Ảnh: Trần Việt/TTXVN)
Thời gian tới, Cục tiếp tục phối hợp chặt chẽ với lực lượng chức năng tăng cường giám sát, kiểm tra và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm với các mặt hàng thuốc, sữa, thực phẩm chức năng và sản phẩm kém chất lượng.
Đồng thời, chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức người dân và doanh nghiệp, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng và quyền lợi người tiêu dùng.
Ngoài ra, Cục cũng kiến nghị các bộ, ngành liên quan cần thường xuyên cung cấp, chia sẻ thông tin về doanh nghiệp đã công bố sản phẩm; tiếp tục rà soát, hoàn thiện hệ thống pháp luật về tiêu chuẩn, chất lượng, an toàn thực phẩm và thuốc, sữa, dược phẩm.
Đồng thời, lực lượng chuyên ngành và địa phương cần rà soát, thực thi hiệu quả quy chế phối hợp đã ký kết, xây dựng cơ sở dữ liệu chuyên ngành và tăng cường kết nối thông tin.
- Trong bối cảnh đấu tranh chống hàng giả, gian lận thương mại ngày càng đặt ra nhiều thách thức, để xây dựng một thị trường an toàn, lành mạnh và bảo vệ quyền lợi chính đáng của doanh nghiệp, người tiêu dùng lực lượng quản lý thị trường sẽ ưu tiên triển khai những nhiệm vụ trọng tâm nào, thưa Cục trưởng?
Cục trưởng Trần Hữu Linh: Để bảo đảm một thị trường thương mại an toàn, lành mạnh, bảo vệ quyền lợi chính đáng của doanh nghiệp và người tiêu dùng, lực lượng sẽ tập trung triển khai đồng bộ một số nhiệm vụ trọng tâm.
Trước hết, phối hợp với các bộ, ngành hoàn thiện hệ thống cơ chế, chính sách quản lý phù hợp với bối cảnh mới.
Mặt khác, tiếp tục xây dựng và thực hiện hiệu quả chuyên đề kiểm tra, xử lý nghiêm hành vi bày bán công khai hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc và hàng hóa xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.
Ngoài việc tiếp tục triển khai Đề án 319 và Kế hoạch 888 đến năm 2030 về chống buôn lậu, hàng giả; lực lượng sẽ tăng cường trao đổi thông tin với doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng nhằm nâng cao hiệu quả kiểm tra, xử lý vi phạm, đặc biệt trên môi trường thương mại điện tử; chủ động nắm bắt diễn biến thị trường, kịp thời phát hiện lĩnh vực, mặt hàng vi phạm mới nổi để có biện pháp ngăn chặn, xử lý hiệu quả.
Bên cạnh đó, lực lượng sẽ đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, chia sẻ dữ liệu để phục vụ quản lý; tăng cường tuyên truyền, phổ biến pháp luật và ký cam kết với tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh nhất là trên nền tảng số nhằm nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật và góp phần trong sạch thị trường.
- Xin trân trọng cảm ơn Cục trưởng!
