Không có làn sóng người nước ngoài mua nhà
Theo thống kê của Hiệp hội BĐS TPHCM (HoREA) về tình hình bán nhà cho tổ chức, cá nhân nước ngoài trong 5 năm (2015-2020) của 17 tập đoàn và doanh nghiệp BĐS lớn, tổng cộng có 12.335 ngôi nhà, căn hộ đã được bán, riêng TPHCM có 10.020 ngôi nhà và căn hộ, chiếm 81,2%. Theo tính toán của HoREA, giả định 17 tập đoàn và doanh nghiệp lớn trên chiếm 70-80% thị phần nhà ở bán cho các cá nhân nước ngoài, có thể ước số lượng căn nhà người nước ngoài đã mua trong 5 năm qua trên phạm vi cả nước khoảng 14.800-16.000 căn. Đối chiếu với số liệu trong báo cáo thị trường BĐS cả nước 10 năm (2009-2019) của Bộ Xây dựng, có 5.000 dự án nhà ở với 3,774 triệu căn nhà, bình quân mỗi 5 năm phát triển được khoảng 787.000 căn nhà. So sánh với số lượng 16.000 căn nhà người nước ngoài đã mua trong 5 năm qua, chỉ chiếm 2% tổng số nhà ở.
Từ phân tích này, HoREA cho rằng thị trường không có làn sóng người nước ngoài ồ ạt mua nhà trong 5 năm qua như một số ý kiến lo ngại. Thực tế, chỉ những dự án khu đô thị, khu dân cư, khu nhà chung cư cao cấp, hiện đại, có đầy đủ dịch vụ, tiện ích, an ninh an toàn, giao thông thuận tiện, mới thu hút được người nước ngoài chọn cư trú hoặc mua nhà. Từ đó, HoREA đã có văn bản gửi cơ quan chức năng, góp ý về việc nên hay không nên nới giới hạn trần sở hữu nhà trong dự án nhà ở thương mại (NoTM) với tổ chức, cá nhân nước ngoài và việc mua căn hộ du lịch (condotel).
Hiện nay, các chủ đầu tư dự án nhà ở đã chấp hành nghiêm túc quy định giới hạn trần 30% số lượng căn hộ được bán cho người nước ngoài. Một số dự án đã đạt 30%, như Gateway Thảo Điền, Nassim, Thảo Điền Pearl… người nước ngoài đã chuyển sang ký hợp đồng thuê mua nhà dài hạn 50 năm. HoREA đánh giá việc thực hiện chính sách cho người nước ngoài sở hữu nhà ở bước đầu đã có tác động tích cực đối với thị trường BĐS, chưa tác động tiêu cực quá lớn đối với người có thu nhập trung bình, có thu nhập thấp trong việc tạo lập nhà ở. Vì vậy, HoREA đề nghị vẫn giữ giới hạn trần số lượng nhà ở người nước ngoài sở hữu không quá 30% số lượng căn hộ trong một tòa nhà chung cư.
UBND cấp tỉnh quyết định tỷ lệ người nước ngoài mua nhà
UBND cấp tỉnh quyết định tỷ lệ người nước ngoài mua nhà
Hiện nay đang có xu thế chuyển dịch dòng vốn đầu tư nước ngoài vào nước ta, dẫn đến khả năng kéo theo nhiều chuyên gia, nhà quản lý nước ngoài tập trung sinh sống ở một số địa phương. Từ thực tế này, HoREA đề xuất giao thẩm quyền cho UBND cấp tỉnh quyết định tỷ lệ người nước ngoài được sở hữu nhà tại đơn vị hành chính cấp phường, phù hợp với đặc điểm tình hình của địa phương. Trường hợp số lượng người nước ngoài sở hữu nhà tại một đơn vị hành chính cấp phường chiếm tỷ lệ khá lớn (từ 20% trở lên), UBND cấp tỉnh phải báo cáo để Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.
Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA, cần xem lại quy định nếu là nhà ở riêng lẻ bao gồm nhà biệt thự, nhà ở liền kề, trên khu vực có số dân tương đương đơn vị hành chính cấp phường, và chỉ được mua, thuê mua, nhận tặng cho, nhận thừa kế và sở hữu không quá 250 căn nhà. Bởi lẽ, UBND phường khó có điều kiện để kiểm soát và thực thi trách nhiệm, còn các chủ đầu tư dự án nhà ở cũng khó thực hiện theo quy định này.
Bất cập nữa là quy định trên địa bàn đơn vị hành chính cấp phường, trường hợp 1 dự án có số lượng nhà ở riêng lẻ dưới 2.500 căn, tổ chức, cá nhân nước ngoài chỉ được sở hữu không quá 10% tổng số lượng nhà ở trong dự án đó. Theo HoREA quy định giới hạn trần này thấp và không phù hợp, đối với một số phường tập trung đông người nước ngoài sinh sống. Thí dụ, Khu đô thị mới Phú Mỹ Hưng có quy mô hơn 400ha (Khu A) chủ yếu thuộc địa bàn phường Tân Phong và Tân Phú, quận 7, đã và đang triển khai 114 dự án thành phần với 21.845 căn nhà (chủ yếu là căn hộ). Trên địa bàn 2 phường này còn có các doanh nghiệp khác đang triển khai nhiều dự án NoTM khác, nên quy định giới hạn trần không phù hợp với thực tế quận 7 đang có khoảng 20.000 người nước ngoài thường trú, chủ yếu là tại khu đô thị Phú Mỹ Hưng.
Ngoài ra cũng cần xem xét lại quy định “Trường hợp trong một khu vực có số dân tương đương một đơn vị hành chính cấp phường mà có nhiều nhà chung cư hoặc đối với nhà ở riêng lẻ trên một tuyến phố, Chính phủ quy định cụ thể số lượng căn hộ, số lượng nhà ở riêng lẻ mà tổ chức, cá nhân nước ngoài được mua, thuê mua, nhận tặng cho, nhận thừa kế và sở hữu”.
Người nước ngoài có thu nhập cao, khi mua nhà thường có xu thế sống cùng nhau, lựa chọn các dự án nhà chung cư cao cấp tại những khu vực có đầy đủ dịch vụ, tiện ích, an ninh an toàn, giao thông thuận tiện. Tại TPHCM, người nước ngoài tập trung sinh sống tại một số khu vực, như các phường trung tâm quận 1; phường 19, phường 25, quận Bình Thạnh; các phường Thảo Điền, An Phú, Bình An, quận 2.
| Trên cơ sở nghiên cứu ý kiến cảnh báo của Bộ Quốc phòng và kiến nghị của Bộ Công an, HoREA góp ý chưa cho phép người nước ngoài mua và sở hữu căn hộ condotel. Thay vào đó, người nước ngoài có nhu cầu đầu tư vào các dự án khu du lịch nghỉ dưỡng, căn hộ condotel phải thực hiện theo phương thức đầu tư tài chính theo quy định. |
