Bị ảnh hưởng lớn do tác động của dịch Covid-19, tính chung 11 tháng năm 2020, sản lượng giày dép da sản xuất ước đạt 265,6 triệu đôi, giảm 2,5% so với cùng kỳ năm 2019. Chỉ số sản xuất da và các sản phẩm có liên quan cũng giảm 2,5% so với cùng kỳ năm trước.
Theo Bộ Công Thương, Tổng kim ngạch xuất khẩu giày dép các loại tháng 11/2020 ước đạt 1,4 tỷ USD, tăng 0,1% so với tháng trước; tính chung 11 tháng năm 2020 xuất khẩu ước đạt 14,93 tỷ USD, giảm 9,8% so với cùng kỳ năm trước.
Bà Trần Thị Hướng, Phó Tổng giám đốc Công ty Tập đoàn Gia Định cho biết, năm 2020 do ảnh hưởng bởi Covid-19 nên các đơn hàng giảm 20 - 30%. Thậm chí tại Mỹ, lượng đơn hàng giảm tới 50%.
Tuy nhiên, hiện nay tình hình đang khởi sắc, các đơn hàng tăng trở lại. Hiện nay, Tập đoàn Gia Định đã đủ đơn hàng để thực hiện đến tháng 2/2021. Tuy nhiên, thời gian thanh toán các đơn hàng bị kéo dài gấp đôi so với trước đây lên 180 ngày. Do đó, doanh nghiệp phải tìm nguồn tài chính để ổn định sản xuất.
“Nếu dịch Covid-19 trên thế giới, đặc biệt là tại châu Âu không được kiểm soát tốt, nhiều nước tiếp tục bị phong tỏa sẽ khiến việc xuất khẩu khó khăn hơn. Hiện doanh nghiệp chưa có kịch bản đối phó với vấn đề này", bà Hướng bày tỏ lo ngại.
Theo bà Phan Thị Thanh Xuân, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Da - Giày - Túi xách Việt Nam, ngay từ đầu năm 2020, dịch Covid-19 đã gây đứt gãy chuỗi cung cầu. Dự kiến cả năm nay, xuất khẩu mặt hàng da giày có thể giảm 10% so với năm 2019, đạt khoảng 20 tỷ USD, tương đương năm 2018.
“Dù vậy, đây là mức giảm nhẹ so với mức độ tác động của dịch Covid-19 đối với kinh tế toàn cầu. Việt Nam đã kiểm soát tốt dịch bệnh nên việc sản xuất không bị gián đoạn nhiều, nhờ đó, các đơn hàng dịch chuyển về Việt Nam. Đó là lợi thế lớn của Việt Nam giúp khôi phục sản xuất”, bà Phan Thị Thanh Xuân nhấn mạnh.
Về triển vọng năm 2021, Bộ Công Thương nhận định, FTA Việt Nam-EU (EVFTA) sẽ là động lực lớn cho tăng trưởng của ngành giày dép, túi xách trong tháng còn lại của năm 2020 và 2021.
Nhận định da giày là một trong những ngành tận dụng tốt nhất Hiệp định EVFTA, bà Phan Thị Thanh Xuân cho rằng, xuất khẩu ngành da, giày, túi xách sẽ tăng trưởng 15 - 20% trong năm 2021 nếu tình hình dịch Covid-19 được kiểm soát tốt. Tuy nhiên, các DN trong ngành cần đầu tư mạnh vào công nghiệp chế biến nguyên phụ liệu để đáp ứng yêu cầu qui tắc xuất xứ.
“Ngành công nghiệp da giày Việt Nam rất phát triển khi đứng thứ hai trên thế giới. Tuy nhiên, hiện chưa có ngành công nghiệp hỗ trợ tương xứng. Chương trình phát triển công nghiệp hỗ trợ là giải pháp thu hút đầu tư nước ngoài tại Việt Nam. Khi tham gia hội nhập quốc tế phải đáp ứng yêu cầu của các thị trường phát triển giúp doanh nghiệp đáp ứng được yêu cầu đó”, bà Xuân nói.
Thời gian tới, ngành da giày vẫn các định chiến lược chủ lực tập trung cho xuất khẩu, tham gia mạnh vào chuỗi giá trị. Từ đại dịch Covid-19 cho thấy đứt gãy chuỗi cung gây ảnh hưởng cực kỳ nghiêm trọng tới sản xuất, buộc toàn ngành phải nhìn nhận lại chiến lược.
“Nếu phụ thuộc quá nhiều vào nhập khẩu nguyên phụ liệu, khi xảy ra vấn đề chuỗi cung doanh nghiệp sẽ rất bị động. Thời gian sắp tới là cơ hội rất tốt để toàn ngành và Chính phủ thiết lập lại chính sách mạnh hơn cho phát triển công nghiệp hỗ trợ. Chúng ta phải chớp lấy cơ hội này để phát triển sản xuất nguyên phụ liệu ở Việt Nam”, bà Xuân nhấn mạnh.
Phó Tổng giám đốc Công ty Tập đoàn Gia Định cũng chia sẻ thêm kế hoạch của doanh nghiệp mình. “Hiện, công ty đang xây dựng nhà máy nguyên phụ liệu cho da, giày nhằm đáp ứng các yêu cầu quy tắc xuất xứ ở các thị trường khó tính. Năm 2021, hoạt động xuất khẩu sẽ tăng trưởng 20%./.
