Hạ tầng tiếp tục đột phá nhờ…“chỉ bàn làm, không bàn lùi”
Năm 2024, ngành GTVT đã đưa toàn bộ 11 đoạn tuyến cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 1 hoàn thành đi vào khai thác nối liên thông, nâng tổng chiều dài đường bộ cao tốc trên cả nước lên 2.021km.
Năm 2024, ngành GTVT đã đưa toàn bộ 11 đoạn tuyến cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 1 hoàn thành đi vào khai thác nối liên thông, nâng tổng chiều dài đường bộ cao tốc trên cả nước lên 2.021km.
Cùng với đó, 12 dự án thành phần cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2 cũng đang được gấp rút triển khai thi công mạnh nhằm đảm bảo tiến độ.
Cụ thể, 12 dự án cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2 (2021 - 2025) dài 729 km, gồm các đoạn Hà Tĩnh - Quảng Trị (267 km), Quảng Ngãi - Nha Trang (353 km) và Cần Thơ - Cà Mau (109 km) được áp dụng hình thức chỉ định thầu được triển khai thi công, đến nay, có 7 dự án dự kiến sẽ hoàn thành giữa năm sau, số còn lại được đẩy tiến độ để phấn đấu thông xe cuối năm 2025.
Bộ trưởng Bộ GTVT Trần Hồng Minh đã phác họa bức tranh toàn diện về kết quả toàn ngành đạt được sau một năm vượt khó. Trong đó, đặc biệt phải kể đến là đột phá kết cấu hạ tầng giao thông.
Theo Bộ trưởng, trong năm 2024, Bộ GTVT đã khởi công 10 dự án, khánh thành đưa vào khai thác 8 dự án. Tiến độ các dự án trọng điểm đều được đảm bảo.
Hưởng ứng phong trào thi đua cao điểm 500 ngày đêm đưa 3.000km đường bộ cao tốc về đích năm 2025, một số dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam đoạn từ Quảng Ngãi đến Khánh Hòa dự kiến sẽ hoàn thành vượt tiến độ từ 3 - 6 tháng.
Theo Bộ trưởng Bộ GTVT Trần Hồng Minh, công trường bứt tốc, công tác giải ngân vốn đầu tư công cũng ghi nhận nhiều điểm sáng. Năm 2024, Bộ GTVT được giao khoảng 75.481 tỷ đồng (gồm 71.288 tỷ đồng được giao và kéo dài theo Kế hoạch năm 2024 và 4.193 tỷ đồng được giao bổ sung từ tháng 11/2024).
Nỗ lực trong năm bản lề, năm 2025 dự kiến có 50 dự án giao thông sẽ được đưa về đích. Trong đó, hàng loạt dự án lớn như: Cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 (12 dự án thành phần); đường Hồ Chí Minh các đoạn: Chơn Thành - Đức Hòa; Chợ Chu - Ngã ba Trung Sơn; Rạch Sỏi - Bến Nhất, Gò Quao - Vĩnh Thuận; cao tốc Hòa Liên – Túy Loan… sẽ hoàn thành, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu 3.000km đường bộ cao tốc vào năm 2025.
Lĩnh vực hàng không với các dự án trọng điểm như: Nhà Ga T3 - Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất; hạng mục đường cất hạ cánh dự án thành phần Cảng hàng không quốc tế Long Thành cũng dự kiến đưa vào khai thác cuối năm 2025.
Năm 2025, Bộ GTVT được giao dự toán ngân sách Nhà nước hơn 71.135 tỷ đồng (nếu tính cả nguồn vượt thu các năm 2021, 2022, 2023 thì tổng kế hoạch vốn năm 2025 khoảng 87.000 tỷ đồng).
Năm 2025, Bộ GTVT phấn đấu đưa vào khai thác gần 1.000km đường cao tốc nữa.
Năm 2025 có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, năm cuối thực hiện các mục tiêu của Nghị quyết Đại hội XIII, là năm cần đưa vào khai thác gần 1.000km đường bộ cao tốc, cũng như cần chuẩn bị đầu tư một số dự án có quy mô rất lớn, tiến độ rất gấp (dự án đường sắt tốc độ cao, đường sắt kết nối Trung Quốc) trong điều kiện sẽ có nhiều thay đổi về bộ máy, cơ cấu, tổ chức.
Năm 2025, đưa vào khai thác gần 1.000km đường cao tốc
Có thể nói, đầu tư hạ tầng mạnh mẽ và đạt được kết quả kỳ vọng mang lại diện mạo mới cho đất nước và sự lan toả kinh tế sang nhiều lĩnh vực. Nhiều tuyến cao tốc Bắc – Nam vượt sông hồ, xuyên núi, xuyên rừng, đi qua những vùng đất hoang sơ đã được khánh thành đưa vào khai thác mở ra không gian phát triển đô thị mới, tạo trục "xương sống" phát triển kinh tế xã hội của đất nước, làm thay đổi nhiều vùng đất.
Hạ tầng giao thông hoàn thiện giúp cho việc đi lại, giao thương, xuất nhập khẩu hàng hoá của người dân, doanh nghiệp đã được rút ngắn thời gian di chuyển, giảm thiệt hại về chi phí logistics...
Nếu trước đây, người dân di chuyển từ Hà Nội đến Diễn Châu (Nghệ An) mất tới 5 giờ di chuyển, đến nay, khi tuyến cao tốc Mai Sơn - Quốc lộ 45, cao tốc Quốc lộ 45 - Nghi Sơn và Nghi Sơn - Diễn Châu thuộc cao tốc Bắc - Nam được đưa vào khai thác, thời gian di chuyển được rút ngắn xuống chỉ còn 3,5 giờ.
Hạ tầng giao thông khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long có nhiều thay đổi tích cực.
Tương tự, kể từ khi tuyến cao tốc Phan Thiết – Dầu Giây, cao tốc Cam Lâm - Vĩnh Hảo được đưa vào khai thác, thời gian di chuyển của người dân từ TP.Hồ Chí Minh đến thành phố du lịch Nha Trang (Khánh Hòa) được rút ngắn còn gần 5 giờ đi ô tô, thay vì mất 8 giờ nếu đi trên Quốc lộ 1.
Đặc biệt, sau hơn 18 năm triển khai nghiên cứu bài bản, thận trọng, khoa học trên cơ sở nghiên cứu kỹ lưỡng kinh nghiệm của các quốc gia phát triển trên thế giới, tiếp thu có chọn lọc để phù hợp với điều kiện thực tiễn của nước ta, Bộ đã hoàn thành nghiên cứu, báo cáo và được Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương thông qua Nghị quyết về Đề án đầu tư Đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam.
Tại kỳ họp thứ 8 (tháng 11/2024), Quốc hội đã thông qua chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, sơ bộ tổng vốn 1,7 triệu tỷ đồng, tương đương 67 tỷ USD, dự kiến hoàn thành năm 2035.
Bộ GTVT cũng đồng thời phối hợp với TP.HCM, TP Hà Nội chuẩn bị bài bản, công phu, khoa học, tiếp thu kết luận của Thường trực Chính phủ, hoàn thiện và trình Bộ Chính trị thông qua Đề án hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị của 2 thành phố.
Hạ tầng giao thông phát triển mạnh mẽ đưa đất nước vươn mình
Trước đó, tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội diễn ra vào giữa tháng 10/2024, về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh: "Năm 2024, phát triển kết cấu hạ tầng được thúc đẩy mạnh mẽ, có bước đột phá rõ nét, nhất là hạ tầng giao thông, điện lực".
Tại kỳ họp thứ 8 (tháng 11/2024), Quốc hội đã thông qua chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, sơ bộ tổng vốn 1,7 triệu tỷ đồng, tương đương 67 tỷ USD, dự kiến hoàn thành năm 2035.
Bộ trưởng Dũng khẳng định: "Đến nay, đã hoàn thành, đưa vào khai thác hơn 2.021km đường bộ cao tốc, mở ra nhiều không gian phát triển mới; đã phát động phong trào thi đua 500 ngày đêm hoàn thành 3.000km đường bộ cao tốc vào năm 2025".
Cùng với đó, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đánh giá cao việc đưa vào vận hành đoạn trên cao tuyến đường sắt đô thị Nhổn - ga Hà Nội và tuyến đường sắt đô thị Bến Thành - Suối Tiên trong năm 2024; đẩy nhanh tiến độ thi công, rút ngắn thời gian hoàn thành, phấn đấu đưa vào khai thác Nhà ga T3 trước ngày 30/4/2025, Cảng Long Thành trong nửa đầu năm 2026.
Còn theo TS. Trần Khắc Tâm, ĐBQH khoá 13, Đại biểu HĐND tỉnh Sóc Trăng, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Sóc Trăng cho biết: Những năm trước đây, ngành logistics Việt Nam vẫn còn một số hạn chế khi chưa khai thác hết được lợi thế địa kinh tế và chưa tương xứng với tiềm năng của mỗi địa phương".
Nguyên nhân khiến cho ngành logistics phát triển chậm là do cơ sở hạ tầng phục vụ cho các hoạt động logistics cũng như sự kết nối giữa hạ tầng thương mại, hạ tầng giao thông, hạ tầng công nghệ thông tin... trong nước và với khu vực còn yếu.
TS. Trần Khắc Tâm cho biết, sau gần 40 năm đổi mới và 13 năm thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế xã hội giai đoạn 2011 - 2020 được đề ra tại Đại hội lần thứ XI của Đảng, hệ thống hạ tầng giao thông Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ đưa Đất nước vươn mình và "lột xác" để phát triển theo cấp số nhân.
Siêu CHK Long Thành dự kiến hoàn thành cuối năm 2025.
Từ thời điểm không có tuyến đường cao tốc nào, đến nay, Việt Nam có hơn 2.000km cao tốc. Dự kiến, đến năm 2025, cả nước có khoảng 3.000km và đạt mục tiêu 5.000km vào năm 2030. Đặc biệt, việc Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam có vai trò quan trọng trong việc phát triển kinh tế xã hội.
Trước những sự thay đổi của hạ tầng giao thông, TS. Trần Khắc Tâm đánh giá: "Đây là thành quả từ những nỗ lực không mệt mỏi của Đảng, Nhà nước, Chính phủ và cả hệ thống chính trị. Hạ tầng giao thông có sự "chuyển mình" rõ nét nhờ vào đột phá về thể chế và chính sách của Đảng, Quốc hội, Chính phủ.
Theo TS. Trần Khắc Tâm, kết quả có được nhờ chủ trương, chính sách được khơi thông từ trên xuống dưới, nguồn vốn ngân sách dù không nhiều nhưng luôn được bố trí, phân bổ cho các dự án giao thông một cách kịp thời, phù hợp. Sự sát sao, chỉ đạo quyết liệt là một trong những điểm nhấn giúp hệ thống hạ tầng giao thông có những bước phát triển đột phá.
Những gì đã làm tốt cần làm tốt hơn
Tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2024, triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2025 của Bộ GTVT, ghi nhận và đánh giá cao kết quả ngành GTVT đạt được, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho biết: "Với sứ mệnh đi trước mở đường, GTVT là ngành tạo ra sự kết nối của các lĩnh vực kinh tế, giữa các địa phương và các quốc gia.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho biết: "Với sứ mệnh đi trước mở đường, GTVT là ngành tạo ra sự kết nối của các lĩnh vực kinh tế, giữa các địa phương và các quốc gia.
Đặc biệt là lĩnh vực đường bộ, nếu trong gần 20 năm (từ năm 2021 trở về trước), cả nước mới đầu tư gần 1.200km đường bộ cao tốc thì từ 2021 đến nay, tổng chiều dài cao tốc được hoàn thành, đưa vào khai thác đạt gần 900km. Tổng chiều dài đường bộ cao tốc tăng lên 2.021km.
Chỉ đạo nhiệm vụ thời gian tới, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ GTVT cùng với triển khai đồng bộ các phương thức giao thông, cần tính toán phát triển đồng bộ giữa các vùng miền. Các tuyến giao thông khi đầu tư phải được đặt trong hệ sinh thái, có tính liên kết, đồng bộ để phát huy hiệu quả đầu tư.
"Các dự án trọng điểm như: Tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, TP.HCM - Cần Thơ, Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng cần đẩy nhanh các khâu chuẩn bị thủ tục đầu tư, khởi công" Phó Thủ tướng nói.
Đồng thời, ngành GTVT cần tiếp tục cải cách thể chế, đặc biệt là trong lĩnh vực đường sắt, hàng hải, đường thủy nội địa, hàng không sau thời gian dồn lực tạo đột phá trong lĩnh vực đường bộ.
Chuyển đổi số, chuyển đổi xanh cần tiếp tục được đẩy mạnh, từ quy hoạch, tổ chức thi công, vận hành khai thác.
Thời gian tới, sau quá trình thực hiện việc sáp nhập, những việc gì đã làm tốt, ngành GTVT cần làm tốt hơn theo đúng tinh thần "Bộ tinh, tỉnh mạnh", từng bước đào tạo đội ngũ cán bộ có tư duy đột phá, đổi mới, tổ chức bộ máy quản lý theo hướng "Tinh - Gọn - Mạnh - Hiệu năng - Hiệu lực - Hiệu quả", có sự tích hợp với quản lý các lĩnh vực đô thị, nông thôn, tạo dựng sức mạnh tổng hợp.
