Tuy vậy, để hoàn thiện thu phí không dừng, thậm chí mở rộng phạm vi thanh toán cho các tài khoản giao thông để thu các loại phí khác như phí sân bay, phí vào nội đô, rất cần có hành lang pháp lý rõ ràng để các đơn vị thực hiện.
Theo Quyết định số 19/2020 của Thủ tướng Chính phủ, thu phí không dừng sẽ chuyển sang giai đoạn 2 – cho phép trả sau khi đạt từ 90% phương tiện dán thẻ thu phí không dừng; chuyển sang giai đoạn 3 – bỏ barie và tiến tới bỏ barie và bỏ trạm thu phí, chỉ có các thiết bị ETC treo trên giá để xe qua tự do.
Đến thời điểm này, đã có hơn 4,6 triệu phương tiện dán thẻ sử dụng dịch vụ, chiếm hơn 90% tổng số phương tiện ô tô trên cả nước. Đây là điều kiện tiên quyết để chuyển sang giai đoạn 2, giai đoạn 3 của thu phí không dừng.
Tuy vậy, theo Quyết định 19/2020, tài khoản phí không dừng mới chỉ phục vụ việc thanh toán phí dịch vụ đường bộ, chưa quy định có thể sử dụng cho việc thu các loại phí khác liên quan đến giao thông như phí vào nội đô, phí sân bay…
Do vậy, trường hợp muốn mở rộng dịch vụ, cần phải điều chỉnh dự án thu phí không dừng để bổ sung các dịch vụ tăng thêm.
Để thực hiện được điều này, trước hết Bộ GTVT cần tham mưu cho Chính phủ sửa đổi Quyết định 19/2020, trong đó có việc đề xuất mở rộng dịch vụ trung gian thanh toán trên nền tảng hệ thống thu phí không dừng đã được đầu tư, như: thu phí tại các cảng hàng không, phí cảng biển, phí vào nội đô, phí đăng kiểm…
Việc mở rộng thêm các dịch vụ mới trên nền tảng hệ thống thu phí điện tử không dừng không chỉ thuận tiện cho người sử dụng, mà còn mang lại nhiều lợi ích cho xã hôi, như không phải đầu tư một hệ thống mới, tiết kiện cho người dân và xã hội, cũng như phát huy hiệu quả dự án thu phí không dừng.
Tuy vậy, đến thời điểm này, không chỉ việc mở rộng dịch vụ thanh toán trên nền tảng phí không dừng chưa thực hiện được, mà ngay cả chuyển sang giai đoạn 2, giai đoạn 3 của thu phí không dừng cũng giậm chân tại chỗ.
Do chưa sửa đổi Quyết định 19/2020 để mở rộng phạm vi thanh toán cho tài khoản không dừng, nên từ năm 2022 đến nay, dù Bộ GTVT đã 2 lần đề xuất thí điểm thu phí không dừng tại các cảng hàng không, sân bay, nhưng hiện vẫn chưa được chấp thuận.
Mặc dù không phản đối việc triển khai thu phí không dừng vào sân bay như đề xuất của Bộ GTVT, song 6 Bộ, ngành liên quan đều đề nghị Bộ GTVT rà soát, sửa đổi để điều chỉnh dự án, điều chỉnh quy định pháp luật liên quan bảo đảm đồng bộ, thống nhất.
Bởi vậy, trong khi chờ sửa Luật Giao thông đường bộ và các nghị định hướng dẫn, Bộ GTVT cần sớm rà soát để tham mưu, sửa đổi Quyết định 19/2020.
Đó không chỉ là tiền đề để chuyển thu phí không dừng sang giai đoạn 2 – cho phép phương tiện trả sau; giai đoạn 3 – bỏ barie tại các trạm thu phí, mà còn mở rộng phạm vi áp dụng tài khoản không dừng sang các loại phí giao thông khác.
