Khởi đầu từ Tuần lễ Vàng
Nền kinh tế Trung Quốc đã phục hồi tương đối nhanh chóng thông qua một số biện pháp: Các chính sách đóng cửa nghiêm ngặt và theo dõi người dân nhằm mục đích ngăn chặn virus; Chính phủ cũng dành hàng trăm tỷ USD cho các dự án cơ sở hạ tầng lớn và đưa ra các ưu đãi bằng tiền mặt để kích thích tiêu dùng. Và những chính sách đã có hiệu quả, khi du lịch và chi tiêu tăng trở lại trong kỳ nghỉ Tuần lễ Vàng (đầu tháng 10).
Theo tính toán của CNN Business vào cuối năm nay, tỷ trọng GDP toàn cầu của Trung Quốc có thể tăng khoảng 1,1%. Con số này cao hơn gấp 3 lần tỷ trọng năm 2019. Ngược lại, Mỹ và châu Âu sẽ chứng kiến tỷ trọng giảm nhẹ. Cụ thể, nền kinh tế Trung Quốc dự kiến đạt giá trị khoảng 14.600 tỷ USD vào cuối năm 2020, tương đương 17,5% GDP toàn cầu.
Theo Larry Hu, nhà kinh tế trưởng về Trung Quốc của Macquarie Group, khả năng hồi phục của Trung Quốc so với xu hướng giảm tăng trưởng trên toàn cầu, đang giúp nước này gia tăng hơn nữa tầm quan trọng đối với nền kinh tế toàn cầu. Sự cải thiện kinh tế ở Trung Quốc được nhìn thấy rõ nhất trong Tuần lễ Vàng, khi họ kỷ niệm nhiều sự kiện như Ngày Quốc khánh và Trung thu. Đây là một trong những mùa du lịch bận rộn nhất trong năm của quốc gia đông dân nhất thế giới này.
Hơn 630 triệu người đã đi du lịch trong Tuần lễ Vàng, kết thúc vào ngày 8-10. Con số này tương đương 80% cùng kỳ năm ngoái. Trong khi đó, chi tiêu cho khách du lịch đã phục hồi gần 70% so với năm 2019, đạt 70 tỷ USD. Và doanh thu bán vé của các rạp phim đã vượt 580 triệu USD trong kỳ nghỉ Tuần lễ Vàng - chỉ kém 12% so với mức cao kỷ lục của năm ngoái. “Những con số của tuần lễ rất đáng khích lệ. Khi cuộc sống đang trở lại bình thường ở Trung Quốc, tiêu dùng, đặc biệt là tiêu dùng dịch vụ, đang được phục hồi. Nhu cầu bị dồn nén cuối cùng đã được giải phóng” - Hu nói.
Tiếp tục phục hồi và cải thiện
Ngay cả trước Tuần lễ Vàng, nền kinh tế Trung Quốc đã bắt đầu khởi sắc. Phong vũ biểu chính thức về hoạt động sản xuất đã đạt mức cao nhất 6 tháng vào tháng 9. Một cuộc khảo sát riêng từ Tập đoàn truyền thông Caixin, chuyên đo lường các doanh nghiệp nhỏ hơn, cho thấy lĩnh vực này tiếp tục mở rộng trong tháng trước.
Về dịch vụ, một cuộc khảo sát chính thức được công bố cách đây 1 tuần, cho thấy lĩnh vực này đang hoạt động ở mức cao nhất trong gần 7 năm và đạt mức tăng trưởng nhanh nhất trong thập niên qua vào tháng 9. "Nhìn chung, nền kinh tế vẫn trong giai đoạn phục hồi sau dịch bệnh và được cải thiện với tốc độ nhanh hơn" - Wang Zhe, nhà kinh tế cấp cao tại Caixin Insight Group, cho biết.
Theo Louis Kuijs, kinh tế trưởng khu vực châu Á tại Oxford Economics, bất chấp những căng thẳng thương mại, nền kinh tế Trung Quốc cũng được hưởng lợi từ vai trò quan trọng của nước này trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Tính toán riêng của Oxford Economics chỉ ra rằng, Trung Quốc sẽ tăng tỷ trọng GDP toàn cầu khoảng 1% trong năm nay. "Trái ngược với kỳ vọng về những thay đổi trong chuỗi cung ứng toàn cầu theo hướng rời xa Trung Quốc, có vẻ như thành công của Trung Quốc trong ngăn chặn sự bùng phát Covid-19 và giữ cho các nhà máy hoạt động, đã củng cố vai trò của họ trong chuỗi giá trị toàn cầu" - Kujis nói.
Ông Kujis còn chỉ ra rằng đầu tư trực tiếp nước ngoài của Mỹ vào Trung Quốc thực sự đã tăng 6% trong nửa đầu năm nay. “Ngay cả khi căng thẳng Mỹ-Trung ngày càng trở nên tồi tệ, nhiều công ty đa quốc gia của Mỹ vẫn quan tâm đến việc hợp tác với Trung Quốc. Các công ty Mỹ có thể được khuyến khích bởi quyết định của Bắc Kinh nhằm dỡ bỏ một số rào cản đối với việc đầu tư vào lĩnh vực tài chính của nước này” - ông Kujis cho biết.
Thách thức phía trước
Thách thức phía trước
Trong khi sự phục hồi của Trung Quốc diễn ra mạnh mẽ, vẫn còn những thách thức ở phía trước. Theo các nhà phân tích của Fitch Ratings, giống như ở các quốc gia khác, đại dịch đã gây ra thiệt hại nặng nề cho người dân nghèo và nông thôn của Trung Quốc. Theo ước tính của WB, thu nhập trung bình hàng tháng của lao động nhập cư nông thôn giảm gần 7% trong quý II so với 1 năm trước đó.
Hàng trăm triệu người bị giảm thu nhập là những lao động trong lĩnh vực xây dựng, sản xuất và các hoạt động được trả lương thấp nhưng quan trọng với nền kinh tế. Các hộ gia đình có thu nhập thấp ở Trung Quốc (những người kiếm được ít hơn 7.350USD/năm) đã chứng kiến sự sụt giảm tài sản gia đình nghiêm trọng nhất so với bất kỳ nhóm thu nhập nào khác. “Điều này cho thấy sự phục hồi gần đây trong tiêu dùng có thể đã nghiêng về các nhóm thu nhập cao hơn” - theo các nhà phân tích của Fitch Ratings.
Trong khi đó, Kuijs của Oxford Economics cho rằng, căng thẳng Mỹ-Trung vẫn là mối lo ngại, ngay cả khi đầu tư trực tiếp nước ngoài tăng lên. Ông nói nếu Mỹ tách "đáng kể khỏi Trung Quốc", tăng trưởng của nước này sẽ có xu hướng thấp hơn 0,5% mỗi năm cho đến năm 2040. Còn nếu các nước phát triển khác tham gia cùng với Mỹ, tác động đó có thể lớn hơn nhiều, khiến tăng trưởng GDP của Trung Quốc giảm nhanh gấp đôi trong cùng kỳ. Ông Kuijs nói kịch bản tách Trung "đáng kể" này sẽ làm giảm mạnh năng suất và tăng trưởng GDP của Trung Quốc.
Cuộc sống đang trở lại bình thường ở Trung Quốc. Tiêu dùng, đặc biệt là tiêu dùng dịch vụ, đang được phục hồi. Nhu cầu bị dồn nén cuối cùng đã được giải phóng. Larry Hu, nhà kinh tế trưởng về Trung Quốc của Macquarie Group |