Số lượng nhập khẩu năm 2022 lớn hơn tổng sản lượng điều thô do Việt Nam sản xuất trong 1 năm. Do đó, doanh nghiệp không còn chế biến từ điều thô sang điều nhân như trước kia
Chiều 19-4, tại Hội nghị giao ban giữa lãnh đạo Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và các hiệp hội - doanh nghiệp, Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas) thông tin, điều nhân trong nước đang gặp khó khăn do điều nhân nhập khẩu vào Việt Nam rất nhiều. Do đó hiệp hội kiến nghị các bộ, ngành cần đưa ra chính sách để thương hiệu điều Việt Nam phát triển bền vững.
Ông Bạch Khánh Nhựt, Phó Chủ tịch Vinacas phát biểu tại hội nghị
Theo Vinacas, trong 2 tháng đầu năm, Việt Nam đã nhập hơn 10.158 tấn nhân điều, tương đương gần 44.000 tấn hạt điều thô. Còn năm 2022, theo số liệu từ Tổng cục Hải quan, đã có 78.583 tấn nhân điều nhập vào Việt Nam, tương đương gần 350.000 tấn hạt điều thô; số lượng này lớn hơn tổng sản lượng điều thô do Việt Nam sản xuất trong 1 năm.
Ông Bạch Khánh Nhựt, Phó Chủ tịch Vinacas cho biết, hiện nay các nước trồng điều ở châu Phi, Campuchia đang phát triển công nghiệp chế biến điều, giảm dần xuất khẩu điều thô. Vì vậy, nước này đưa ra nhiều chính sách ưu đãi, hỗ trợ để thu hút đầu tư các nhà máy chế biến điều. Đồng thời, nước này giám sát chặt giá xuất khẩu điều thô và áp mức thuế xuất khẩu cao. Ngược lại, điều nhân xuất khẩu thì miễn thuế. Trong khi đó, cả điều thô và điều nhân khi nhập vào Việt Nam để chế biến, xuất khẩu đều được Việt Nam miễn thuế. Điều này sẽ tạo điều kiện cho điều nhân tăng sản lượng nhập khẩu vào Việt Nam.
Từ đó, nhiều doanh nghiệp Việt Nam chỉ cần nhập nhân điều về đóng gói để xuất khẩu sang các nước khác. Chiều ngược lại, doanh nghiệp không còn chế biến từ điều thô sang điều nhân như trước kia. Mặt khác, nhân điều được nhập khẩu về có chất lượng thấp nên khi xuất khẩu đi thì cũng giảm chất lượng, ảnh hưởng đến thương hiệu điều của Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Do tính chất nghiêm trọng của vấn đề này, Vinacas đề nghị Bộ Công thương chủ trì cùng các bộ, ngành liên quan hỗ trợ tìm giải pháp, trình Chính phủ cho phép thực hiện để sớm tạo sự công bằng trong chế biến và kinh doanh điều nhân trên thị trường quốc tế.
Vinacas cũng đề xuất đàm phán, ký các hiệp định song phương với từng nước về miễn thuế xuất nhập khẩu với hàng hóa của nhau, có thể các nước xuất khẩu điều thô miễn thuế sang Việt Nam. Ngược lại, nếu nước này không đồng ý miễn thuế xuất khẩu điều thô, Việt Nam sẽ không miễn thuế nhập khẩu với nhân điều nhập khẩu vào; áp thuế suất 25% với hạt điều đã bóc vỏ; áp giá nhập khẩu tối thiểu đối với nhân điều nhập khẩu vào Việt Nam.