Nhà Bè - Điểm nóng dự án treo

Dân-doanh đều khổ

Dự án khu nhà ở Thanh Niên do CTCP Đầu tư Xây dựng Thanh Niên (40 Hoàng Việt, phường 4, quận Tân Bình) triển khai từ đầu năm 2001, với quy mô 35ha tại xã Phước Lộc, huyện Nhà Bè, TPHCM. Đến nay dự án đã làm xong đường nội bộ, kết nối với đường khu dân cư hiện hữu, nhưng chủ đầu tư vẫn không thể triển khai việc kinh doanh.

Nguyên nhân do toàn bộ dự án vẫn còn 9.000m2 chưa thỏa thuận được giá đền bù với người dân. Phần diện tích này do 7 hộ dân sở hữu sống rải rác, đã tạo ra tình trạng “da beo” cho dự án, nên chủ đầu tư không thể kiến nghị các cơ quan chức năng xem xét điều chỉnh dự án. 

Ngôi nhà của ông Hiệp ở ấp 3 xã Phước Lộc, một trong 7 hộ dân còn bám trụ tại dự án, ẩn nấp sau những con đường quanh co, cỏ mọc um tùm. Ông cho biết khu đất 5.000m2 hiện nay gia đình ông cư ngụ được ông bà khẩn hoang hơn 30 năm trước. Từ khi dự án được triển khai, chủ đầu tư chỉ mời ông vài lần lên gặp để trao đổi việc đền bù nhưng không có kết quả rồi thôi. Hiện gia đình ông có 5 người con, 1 người có gia đình đã ra riêng, còn 4 người vẫn đang ở cùng cha mẹ.

“Nguyện vọng của gia đình chúng tôi là đền bù thỏa đáng để có tiền cất cho mỗi đứa con 1 nền nhà, chứ chẳng muốn ở trong cảnh khổ sở như thế này” - bà vợ ông Hiệp chia sẻ. Trong khi đó, theo đại diện phòng TN-MT Nhà Bè, hiện nay bà con đòi giá đền bù 10-15 triệu đồng/m2 đất nông nghiệp, phía chủ đầu tư cho rằng giá không hợp lý nên chưa thỏa thuận được.

Đây không phải là trường hợp cá biệt, cả 2 bên người dân và doanh nghiệp đều khổ khi dự án lâm vào tình cảnh kéo dài từ năm này sang năm khác. Hiện nay, toàn TP có khoảng 500 dự án chậm triển khai, trong đó huyện Nhà Bè là điểm nóng về tình trạng chủ đầu tư “ôm đất” dự án hàng chục năm nhưng không thực hiện.

Trong số 85 dự án tại huyện Nhà Bè đang còn hiệu lực triển khai, có đến 26 dự án chưa khởi công; 28 dự án đang thực hiện các khâu giải tỏa đền bù, san lấp mặt bằng và xây dựng công trình. Thậm chí, có những dự án mặc dù đã giải tỏa đền bù được 80-90% nhưng vẫn chưa thể triển khai, như dự án khu đô thị tại xã Phước Lộc do Công ty Tân Hải - Đại Nhân làm chủ đầu tư rộng 70ha…

Đó là chưa kể nhiều dự án nhà ở chủ đầu tư bồi thường dở dang nhưng đã hết chủ trương đầu tư, như khu nhà ở xã Phước Kiển do CTCP Đầu tư Minh Thành làm chủ đầu tư, khu dân cư xã Phước Kiển do Công ty TNHH MTV Đầu tư xây dựng Tân Thuận làm chủ đầu tư; khu dân cư xã Phước Kiển do CTCP Phát Đạt làm chủ đầu tư… 

Tình trạng trên làm cho doanh nghiệp kiệt sức, người dân mỏi mệt đi cũng dở mà ở cũng không xong. Cá biệt toàn bộ xã Hiệp Phước được quy hoạch thành khu đô thị cảng, riêng phần cảng đã có chủ đầu tư nhưng phần đô thị với diện tích quy hoạch 1.531ha vẫn chưa có chủ đầu tư. Hiện nay huyện đang kiến nghị TP để tháo gỡ khó khăn tại dự án này.

Tìm giải pháp căn cơ
Hiện nay rất nhiều dự án có quy mô lớn nằm tại nhiều địa phương sau nhiều năm vẫn không thể triển khai, như dự án 263ha đất tại phường Long Trường (quận 9); dự án 144ha tại quận Thủ Đức; dự án khu đô thị mới Bình Quới - Thanh Đa rộng hơn 426ha (quận Bình Thạnh); dự án Khu đô thị Đại học quốc tế rộng 900ha (xã Tân Thới Nhì, huyện Hóc Môn); khu Trung tâm dân cư Tân Tạo và Khu công nghiệp Lê Minh Xuân mở rộng quy mô gần 500ha.

Ông Nguyễn Văn Trường, Phó Chủ tịch HĐND huyện Nhà Bè, cho biết nhiều nhà đầu tư xí đất rồi không hoặc chậm triển khai, gây lãng phí tài nguyên đất rất lớn; tình trạng giá bồi  thường tại các dự án nhà ở cũng còn nhiều bất cập, chưa tiệm cận với thị trường khiến người dân bức xúc, khiếu nại kéo dài, gay gắt.

Ông Trường phân tích: “Chúng ta nói lấy giá chuyển nhượng từ các hợp đồng để so sánh, rồi áp giá đền bù cho dân tại các dự án để sát giá thị trường. Nhưng thực tế người dân khi chuyển nhượng nhà, đất thường ghi trên hợp đồng thấp hơn giá thực tế rất nhiều. Do đó điều này phải xem lại cho hợp lý hơn, việc lấy giá nghiên cứu cũng cần liên tục và thời điểm hợp lý để cả người dân lẫn chủ đầu tư đều đồng thuận”.

Ông Võ Phan Lê Nguyễn, Trưởng Phòng TN-MT huyện Nhà Bè kiến nghị, đối với những dự án không sử dụng ngân sách nhà nước (chủ yếu là các dự án nhà ở) đang đền bù dở dang, có chủ trương đầu tư còn hiệu lực, nhưng vướng công tác đền bù và các thủ tục pháp lý; hoặc các dự án triển khai dở dang nhưng chủ trương hết hiệu lực, cần có chính sách tháo gỡ những vướng mắc trong công tác bồi thường và quy trình triển khai dự án, để nhà đầu tư thuận lợi trong việc triển khai dự án.

Bên cạnh đó, có quy định chế tài, giám sát chủ đầu tư, kiến nghị các cơ quan cấp trên cho phép lập phương án bồi thường, thu hồi đất đã thỏa thuận diện tích lớn, đồng thời kiên quyết thu hồi những dự án mà chủ đầu tư yếu năng lực. 

Theo đại diện Sở TN-MT, sau Nhà Bè cơ quan này sẽ đi nhiều quận huyện khác để rà soát lại việc triển khai các dự án (sử dụng vốn ngân sách và ngoài ngân sách nhà nước) nhằm chấn chỉnh, kiến nghị UBND TP xử lý, chấm dứt các dự án đã kéo dài quá lâu, chủ đầu tư yếu năng lực không thể triển khai. Riêng tại huyện Nhà Bè, các dự án phải thu hồi đất của dân, bên cạnh giá bồi thường cần xem chính sách hỗ trợ để làm thế nào cho người dân đồng thuận.

Đối với những dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước đã có phương án bồi thường được duyệt trước Luật  Đất đai 2013 có hiệu lực nhưng chưa triển khai, huyện cần rà soát lại xem có còn phù hợp hay không, có bất cập gì không để báo cáo TP. Đối với các dự án ngoài ngân sách, nếu gia hạn cho chủ đầu tư cần thẩm định thật kỹ năng lực của chủ đầu tư, công khai cho dân biết, nếu không đảm bảo kiên quyết thu hồi.