Tuy nhiên, để bảo đảm hiệu quả kinh tế, tài chính dự án, EVN đề xuất mức giá bán điện khoảng 2.355 đồng/kwh, có thể nâng lên 2.840 đồng/kwh, khi trượt giá khí LNG. Trong khi đó, giá bán lẻ điện bình quân được Bộ Công Thương công bố hiện nay 1.720,65 đồng/kwh. Thực tế này cho thấy áp lực tăng giá điện để bảo đảm hiệu quả tài chính dự án đang ngày càng lớn.
Vay hàng chục ngàn tỷ đồng
Theo báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, việc đầu tư các dự án nguồn điện tại Trung tâm điện lực Ô Môn (Kiên Giang) sử dụng lô khí B cho phát điện, nhằm giảm bớt phụ thuộc nhiên liệu nhập khẩu, góp phần bảo đảm an ninh năng lượng, sử dụng năng lượng sạch, hạn chế nguy cơ thiếu hụt điện trong giai đoạn tới, đặc biệt tại khu vực miền Nam.
Hơn nữa, EVN cần bổ sung đánh giá cụ thể về tiến độ thực hiện, điều chỉnh quy mô công suất dự án Ô Môn 3 và 4, và khả năng cấp nhiên liệu khí của chuỗi dự án khí lô B - Ô Môn, bảo đảm vận hành đồng bộ dự án. Đồng thời, EVN cần làm rõ khả năng nâng công suất mỗi nhà máy từ 750MW lên 1.050MW, trong điều kiện khả năng nguồn khí lô B không đủ cung cấp cho các dự án thuộc các trung tâm điện lực trong khu vực, cũng như khó khăn trong việc nhập khẩu nguồn nguyên liệu này.
Đến nay, tại tỉnh Kiên Giang có 2 trung tâm điện lực Kiên Giang và Ô Môn. Để đảm bảo nguồn cung khí cho các dự án này vận hành, EVN dự kiến phương án ưu tiên nhập khẩu khí LNG qua chuỗi cảng Tân Phước, song tiến độ, phương án đầu tư kho LNG Tân Phước chưa được khẳng định cụ thể.
Tiến độ kho LNG Tân Phước hiện phụ thuộc vào tiến độ Trung tâm Điện lực Tân Phước (Tiền Giang), dự kiến vận hành trong giai đoạn 2027-2029. Trong khi đó theo Quy hoạch Điện VII điều chỉnh, 2 nhà máy nhiệt điện khí Ô Môn 3 và 4 sẽ được vận hành trong giai đoạn 2022-2023, trước đó 5 năm.
Về phương án huy động vốn xây dựng điện lực Ô Môn 3 và 4, theo đánh giá của EVN, việc thu xếp vốn thực hiện các dự án trong giai đoạn 2017-2025 đang gặp một số khó khăn. Để huy động đủ vốn cho nhu cầu đầu tư, EVN đã xây dựng đề án đánh giá lại tài sản của 3 nhà máy thủy điện Hòa Bình, Trị An và Ialy, với giá trị còn lại của tài sản tăng thêm 26.190 tỷ đồng.
Nguồn vốn khấu hao tăng thêm do đánh giá lại tài sản của EVN dự kiến được sử dụng để cân đối vốn đầu tư cho các dự án: Nhiệt điện Ô Môn 3 và 4, nhiệt điện Dung Quất 1 và 3, cơ sở hạ tầng điện tại Dung Quất.
Việc đánh giá lại tài sản của 3 nhà máy thủy điện nêu trên sẽ có tác động không nhỏ đến kết quả sản xuất kinh doanh của EVN. Trong trường hợp, giá bán lẻ điện không tăng tương ứng với chi phí khấu hao phát sinh thêm do đánh giá lại tài sản của 3 nhà máy Hòa Bình, Trị An, Ialy, kết quả sản xuất kinh doanh của EVN sẽ lỗ, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng thu xếp, huy động vốn phục vụ sản xuất kinh doanh và đầu tư của EVN. Theo dự kiến của EVN, nguồn vốn thực hiện 2 nhà máy nhiệt điện Ô Môn 3 và 4 được huy động theo cơ cấu 20% vốn chủ sở hữu EVN, vốn vay thương mại trong nước chiếm 80% tổng mức đầu tư.
Quang cảnh Nhà máy nhiệt điện Ô Môn 1. Tăng giá bán để bảo đảm hiệu quả đầu tư
Giá bán lẻ điện hiện nay được Bộ Công Thương công bố 1.720,65 đồng/kwh, tuy nhiên giá bán điện khí tại dự án Ô Môn 3 và 4 được EVN tính toán khoảng 2.235-2.840 đồng/kwh. Những tính toán của EVN trong Báo cáo nghiên cứu khả thi dự án khẳng định giá bán điện như vậy mới bảo đảm được hiệu quả tài chính dự án khi đưa vào vận hành.
Như vậy, mức giá bán điện theo đề xuất của EVN tại 2 dự án điện khí Ô Môn 3 và 4, nếu tính thêm giá truyền tải 104 đồng/kwh, chi phí phân phối bình quân khoảng 300 đồng/kwh, giá bán lẻ điện của 2 dự án điện khí này sẽ cao hơn 1,6-1,9 lần so với giá bán lẻ điện bình quân hiện hành.
Theo Bộ Tài chính, với mức giá bán điện như đề xuất của EVN thì sản lượng điện sản xuất của dự án Ô Môn 3 và 4 sẽ là một trong những yếu tố gây áp lực tăng giá bán lẻ điện bình quân. Do đó, Bộ này đề nghị Bộ Công Thương chỉ đạo EVN bổ sung đánh giá, phân tích các kịch bản về lộ trình tăng giá điện trong thời gian tới khi các dự án nhiệt điện lớn dự kiến chuẩn bị đầu tư và đi vào vận hành thương mại, và tác động của các dự án nhiệt điện khí đối với giá bán lẻ điện bình quân.
Trong báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án nhiệt điện Ô Môn 3 và 4 cũng chưa phân tích, đánh giá độ nhạy cảm của dự án trên cơ sở giả định thay đổi các yếu tố đầu vào để khẳng định về tính khả thi về tài chính dự án. Việc triển khai dự án Ô Môn 3 và 4 vẫn còn nhiều rủi ro về biến động lãi suất, tỷ giá, năng lực tài chính và khả năng huy động vốn…
Vì vậy, Bộ Tài chính đề nghị EVN bổ sung đánh giá một cách tổng thể các rủi ro nêu trên trong quá trình tính toán, phân tích tính khả thi, hiệu quả tài chính dự án.
| Bộ Tài chính cho rằng dự án Ô Môn 3 và 4 dự kiến đưa vào vận hành trong giai đoạn 2022-2023, là giai đoạn thực hiện thị trường bán lẻ điện cạnh tranh hoàn chỉnh. 2 dự án này không tham gia thị trường điện sẽ dẫn tới cạnh tranh không công bằng trong khâu phát điện, mâu thuẫn với sự phát triển của thị trường điện. EVN cần đưa ra căn cứ pháp lý phù hợp khi đưa ra kiến nghị này. |
