Tạo thói quen quét mã QR truy xuất nguồn gốc

Tại Việt Nam, việc truy xuất hàng hóa được các đơn vị áp dụng nhiều năm qua, song số lượng hàng hóa được dán nhãn mã QR còn hạn chế và người tiêu dùng cũng ít chú ý đến việc truy xuất nguồn gốc bằng mã QR.

Dễ sử dụng 

Việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm ngày càng dễ dàng, chỉ cần đưa camera của chiếc điện thoại thông minh quét mã QR in sẵn trên bao bì sẽ biết được nguồn gốc sản phẩm, tránh mua phải hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng. 

Tại các siêu thị Co.opmart, Go, Big C…, hầu hết thực phẩm tươi sống, nông sản đều được gắn mã QR trên bao bì. Một nhân viên tại Co.opmart (quận Gò Vấp, TPHCM) cho hay, việc kiểm tra nguồn gốc sản phẩm rất đơn giản, khách hàng chỉ cần kiểm tra mã QR qua ứng dụng Zalo hoặc qua các app rà soát mã QR.

Chị Dương Thị Tuyền (quận 12, TPHCM) cho biết, khi mua hàng tại các siêu thị thường quét mã QR để kiểm tra nguồn gốc sản phẩm. Chẳng hạn khi mua thịt, để kiểm tra xuất xứ sản phẩm chỉ cần quét mã QR trên bao bì qua ứng dụng Zalo, thông tin nhận được rất nhanh chóng, đầy đủ như đơn vị cung cấp, ngày giết mổ, hạn sử dụng. Tuy nhiên, một số hàng hóa như rau củ quả tươi, thông tin cung cấp còn sơ sài.

Ngoài ra, một số sản phẩm như rau củ quả khi quét mã QR chỉ ra thông tin về công ty cung cấp sản phẩm, chưa có thông tin cụ thể về ngày giờ thu hoạch và nhiều người cũng không chú ý đến việc này, thậm chí không cần quét mã QR dù cầm chiếc smartphone trên tay. “Hy vọng thời gian tới, việc gắn mã QR truy xuất nguồn gốc ngày càng nhiều hơn, nhất là với hàng hóa bán ở chợ, của các hộ kinh doanh nhỏ lẻ”, chị Tuyền nói. 

Theo bà Nguyễn Thị Kim Huệ, Phó Giám đốc Sở KH-CN TPHCM, từ năm 2016 đến nay, TPHCM đã ban hành nhiều chính sách nhằm triển khai thực hiện và thúc đẩy hoạt động truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa. Tính đến tháng 5-2022, gần 7.000 cơ sở ở 19 tỉnh, thành đã triển khai. TPHCM đi tiên phong dùng điện thoại thông minh sử dụng mã QR để truy xuất nguồn gốc và cũng là địa phương có mối liên kết với 19 tỉnh, thành thực hiện truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa. 

Mở rộng cho nhiều nhóm hàng hóa

Mới đây, Sở KH-CN TPHCM phối hợp cùng Trung tâm Mã số, mã vạch quốc gia (Tổng cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng, Bộ KH-CN ) tổ chức Hội nghị “Tuyên truyền, phổ biến về hoạt động truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa trên địa bàn TPHCM năm 2022”. Đây là hoạt động nhằm tuyên truyền, phổ biến Đề án triển khai, áp dụng và quản lý hệ thống truy xuất nguồn gốc, văn bản pháp luật, tiêu chuẩn quốc gia và các hoạt động liên quan truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa, hướng dẫn việc triển khai truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa trên địa bàn thành phố. 

Chia sẻ kinh nghiệm triển khai mô hình hỗ trợ dán mã QR truy xuất nguồn gốc rau quả tại các hợp tác xã, tổ hợp tác sản xuất nông nghiệp trên địa bàn TPHCM, anh Võ Đức Duy Ân, Trung tâm Tư vấn và hỗ trợ chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp (Sở NN-PTNT TPHCM), cho biết, sau giai đoạn thí điểm và nhân rộng mô hình truy xuất nguồn gốc, sản lượng rau dán tem truy xuất tăng từ 4 tấn/ngày năm 2016 lên 21 tấn/ngày năm 2020. Sản lượng tăng đã giúp người sản xuất nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cơ sở sản xuất - kinh doanh, sơ chế, chế biến trong việc cung cấp thông tin nguyên liệu, thực phẩm đến người tiêu dùng. 

Theo Th.S Phạm Thị Xuân Hồng, Ban Quản lý An toàn thực phẩm TPHCM, đơn vị đã ban hành quy trình tiếp nhận và cấp mã QR cho cơ sở tham gia đề án rút ngắn từ 40 ngày còn 10 ngày làm việc; phối hợp với các tỉnh triển khai Đề án quản lý, nhận diện và truy xuất nguồn gốc; tập huấn cho cơ sở sơ chế, chế biến, sản xuất, kinh doanh các nội dung an toàn thực phẩm, trong đó có truy xuất nguồn gốc.

Qua thực tế triển khai, Ban Quản lý An toàn thực phẩm TPHCM kiến nghị các cơ quan chuyên môn sớm ban hành quy định cụ thể về phương pháp, quy trình và biện pháp chế tài, cơ chế, chính sách hỗ trợ cho cơ sở thực hiện truy xuất nguồn gốc thực phẩm, đặc biệt là cơ sở nhỏ lẻ. “Đơn vị sẽ tiếp tục phối hợp Sở KH-CN, Sở Công thương, Sở NN-PTNT và Chi cục An toàn thực phẩm các tỉnh, thành tiếp tục triển khai, thực hiện Đề án quản lý, nhận diện, truy xuất nguồn gốc thịt heo, thịt gia cầm, trứng gia cầm giai đoạn 2021-2025.

Đồng thời, triển khai các hoạt động kết nối và đưa sản phẩm hàng hóa trong lĩnh vực nông sản, thủy sản, thực phẩm và các lĩnh vực khác thuộc thẩm quyền quản lý đã thực hiện truy xuất nguồn gốc đến người tiêu dùng”, Th.S Phạm Thị Xuân Hồng cho biết.