Sáng 26-11, Diễn đàn Kinh tế mùa thu năm 2025 chính thức khai mạc. Sự kiện do Thủ tướng Chính phủ trực tiếp chỉ đạo, UBND TPHCM chủ trì, Trung tâm Cách mạng Công nghiệp lần thứ 4 tại TPHCM phối hợp cùng các cơ quan, bộ ngành và Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) tổ chức.
Các báo cáo liên quan đến những vấn đề đang được quan tâm như chuyển đổi xanh - số, hướng đến nền kinh tế thông minh được trình bày tại phiên toàn thể.
Lãnh đạo Chính phủ, TPHCM tham dự phiên khai mạc và phiên toàn thể Diễn đàn Kinh tế mùa thu 2025, sáng 26-11. Ảnh: HOÀNG HÙNG
Mở đầu cho các báo cáo chính tại diễn đàn, ông Stephan Mergenthaler, Giám đốc điều hành WEF trình bày về chủ đề hướng tới nền kinh tế thông minh - cơ hội và thách thức.
Ông bày tỏ cảm ơn Chính phủ Việt Nam, UBND TPHCM và C4IR đã phối hợp tổ chức Diễn đàn quan trọng này. Ông đánh giá cao sự đón tiếp nồng hậu và khẳng định Việt Nam đang đứng trước thời cơ mới để bước vào một giai đoạn phát triển mang tính bước ngoặt.
Ông Stephan Mergenthaler phát biểu tại Diễn đàn. Ảnh: HOÀNG HÙNG
Theo ông Stephan Mergenthaler, giống như cách Việt Nam mở cửa nền kinh tế và trở thành một trong những quốc gia năng động nhất châu Á, đang bước vào một cuộc chuyển đổi sâu rộng: sự hình thành của nền kinh tế thông minh. Nếu trong kỷ nguyên công nghiệp, năng suất đến từ lao động và vốn, thì hiện nay năng suất đến từ dữ liệu, trí tuệ nhân tạo (AI) và các hệ sinh thái hợp tác số. Ông nhấn mạnh AI không còn là công nghệ tương lai mà đang trực tiếp định hình năng suất và mô hình kinh doanh hiện tại.
Nghiên cứu của WEF cho thấy 86% doanh nghiệp toàn cầu kỳ vọng AI sẽ làm thay đổi căn bản hoạt động của họ trong thập kỷ này. AI có thể tác động tới 22% việc làm, làm mất đi 92 triệu vị trí nhưng đồng thời tạo ra 170 triệu việc làm mới – một kết quả tích cực chỉ khi quá trình chuyển đổi được quản lý tốt, đặt trọng tâm vào chuyển đổi việc làm và học tập suốt đời.
Theo ông, nền kinh tế thông minh đặt ra ba chuyển dịch lớn.
Một là, từ sản phẩm sang kết quả, doanh nghiệp cung cấp hiệu suất, năng lượng tiết kiệm hay phát thải tránh được thay vì chỉ bán hàng hóa.
Hai là, từ doanh nghiệp đơn lẻ sang hệ sinh thái - nơi dữ liệu và trách nhiệm được chia sẻ.
Ba là, từ triển khai công nghệ sang tái thiết toàn bộ tổ chức khi AI được tích hợp vào quy trình, vận hành, văn hóa và quản trị.
Ông Stephan Mergenthaler chỉ ra cơ hội của AI trong mọi lĩnh vực: sản xuất (bảo trì dự đoán, giảm lãng phí), y tế (chẩn đoán, điều phối điều trị), tài chính (phòng chống gian lận, mô hình rủi ro, tư vấn cá nhân hóa). Tuy nhiên, ông cảnh báo lợi ích của AI hiện phân bổ không đồng đều: các tập đoàn lớn đi đầu, trong khi doanh nghiệp nhỏ và các tổ chức công vẫn gặp khó khăn về hạ tầng, dữ liệu và năng lực ứng dụng.
Quang cảnh phiên khai mạc Diễn đàn Kinh tế mùa thu 2025. Ảnh: HOÀNG HÙNG
Vì vậy, muốn nắm bắt giá trị của nền kinh tế thông minh, các quốc gia phải đầu tư đồng thời vào hạ tầng số (dữ liệu, tính toán, kết nối) và hạ tầng con người (kỹ năng, an toàn, bao trùm). Theo ông, AI không chỉ là công nghệ, mà còn là “tấm gương” phản chiếu lựa chọn về mô hình phát triển và xã hội.
Ông Stephan Mergenthaler kết luận: "Nếu đầu tư đúng vào dữ liệu phục vụ người dân, vào kỹ năng giúp người lao động thích ứng và vào niềm tin làm nền tảng cho tiến bộ, thế giới có thể mở ra một kỷ nguyên tăng trưởng thông minh hơn, công bằng hơn và bền vững hơn. Thách thức không phải là tạo ra máy móc biết học, mà là xây dựng một xã hội biết thích ứng".
Việt Nam trở thành trung tâm của thế hệ sản xuất mới
Trong khi đó, ông Brand Cheng, Chủ tịch Hội đồng quản trị Foxconn Industrial Internet, có bài trình bày ấn tượng về sản xuất thông minh và chuỗi cung ứng toàn cầu.
Đại diện Tập đoàn Foxconn cho biết, tập đoàn tiếp tục mở rộng đầu tư tại Việt Nam bởi nhìn thấy một môi trường chính sách chủ động, đồng hành và nhất quán từ Chính phủ Việt Nam trong nhiều năm qua. Những nỗ lực cải cách thể chế và thúc đẩy công nghiệp công nghệ cao đã góp phần đưa Việt Nam trở thành một mắt xích quan trọng của chuỗi cung ứng toàn cầu.
Ông Brand Cheng, Chủ tịch Hội đồng quản trị Foxconn Industrial Internet, có bài trình bày ấn tượng về sản xuất thông minh và chuỗi cung ứng toàn cầu
Ông dẫn chứng kim ngạch xuất khẩu đã tăng mạnh từ 48,6 tỷ USD năm 2007 lên 391 tỷ USD vào năm 2025, trong đó khoảng 35% đến từ các ngành công nghệ cao, đặc biệt là điện tử. Dòng vốn FDI cũng duy trì xu hướng tăng, từ 20 tỷ USD năm 2007 lên 31,5 tỷ USD trong năm 2025.
Cùng với đó, GDP bình quân đầu người của Việt Nam đã tăng từ 926 USD lên khoảng 5.000 USD trong cùng giai đoạn. Đó là bước tiến rất ấn tượng có được nhờ chính sách mở cửa, cải thiện môi trường đầu tư và định hướng phát triển công nghiệp rất rõ ràng của Việt Nam.
Đại diện Foxconn nhấn mạnh ba yếu tố mở cửa giúp Việt Nam tăng tốc gồm: Thương mại quốc tế mở rộng, hợp tác đầu tư với các tập đoàn công nghệ lớn và chiến lược hợp tác dài hạn trong giai đoạn 2025-2033. Nhờ đó, sản xuất chế biến chế tạo tiếp tục là trụ cột quan trọng của nền kinh tế.
Từ năm 2012 đến nay, sản xuất công nghiệp luôn chiếm trên 20% GDP, góp phần đưa tăng trưởng GDP 6 tháng đầu năm 2025 đạt mức 7,5%, thuộc nhóm cao nhất thế giới. Riêng ngành điện tử ghi nhận mức tăng trưởng vượt bậc, tính từ tháng 1 đến tháng 10, xuất khẩu điện tử tăng 48% so với cùng kỳ, đạt 87,3 tỷ USD.
Ông cho biết Foxconn đang bước vào giai đoạn “dùng AI để sản xuất AI”. Tập đoàn ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong thiết kế, sản xuất và vận hành, qua đó tạo ra các dây chuyền tự động hóa thế hệ mới. Sự hợp tác giữa Foxconn và các doanh nghiệp hàng đầu như NVIDIA đang tạo ra những kịch bản sản xuất tiên tiến, giúp Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn cho ngành công nghiệp bán dẫn và trung tâm dữ liệu.
Tháng 10-2024, Foxconn tại Việt Nam đã được cấp chứng nhận tiêu chuẩn công nghiệp của WEF - dấu mốc cho thấy năng lực sản xuất tiên tiến của các nhà máy tại Việt Nam.
Theo đại diện Foxconn, Việt Nam đang nổi lên như cứ điểm sản xuất toàn cầu cho các thiết bị AI, hệ thống mạng tốc độ cao, trung tâm dữ liệu và các linh kiện công nghệ mới. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu đang tái cấu trúc theo hướng đa cực và dựa trên năng lực công nghệ, logistics, số hóa của từng quốc gia. Foxconn ghi nhận nhu cầu tăng vọt đối với hạ tầng AI toàn cầu và khẳng định Việt Nam đã trở thành địa điểm chiến lược của tập đoàn trong lĩnh vực này.
Tập đoàn cũng nhấn mạnh rằng để phát triển ngành công nghiệp AI, Việt Nam cần tập trung vào ba yếu tố: nâng cao nguồn nhân lực; phát triển vật liệu và linh kiện bền vững; tăng cường nội địa hóa chuỗi cung ứng.
Theo ông, AI chỉ có thể phát huy hiệu quả khi kết hợp với số hóa trong toàn bộ chuỗi giá trị, từ thiết kế, sản xuất đến hậu cần. Đây cũng là lý do Foxconn tiếp tục đẩy mạnh đầu tư vào logistics thông minh, tự động hóa và các trung tâm giá trị gia tăng AI tại Việt Nam.
Kết thúc bài phát biểu, đại diện Foxconn khẳng định, đầu tư vào Việt Nam là cam kết dài hạn của tập đoàn. Việt Nam không chỉ là điểm đến sản xuất, mà đang trở thành trung tâm của thế hệ sản xuất mới - sản xuất thông minh, sản xuất xanh và sản xuất AI. Ông nhấn mạnh: “Đối với chúng tôi, câu trả lời luôn là Việt Nam, Việt Nam và Việt Nam”.
