Theo Reuters, trong cuộc họp tại Phòng Bầu dục hôm 1/6, Tổng thống thể hiện ý chí thực hiện việc triển khai quân bất chấp sự phản đối của lãnh đạo Lầu Năm Góc.
“Tại cuộc họp, Bộ trưởng Quốc phòng Mark Esper, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân - Tướng Mark Milley và Tổng chưởng lý William Barr đã lên tiếng chống lại việc triển khai quân”, quan chức giấu tên cho biết. Người này cũng cho biết thêm, cuộc họp "gây tranh cãi".
Nhà Trắng chưa đưa ra lời bình luận về câu chuyện trên.
Tổng thống Trump đã tỏ ra hài lòng với việc triển khai Vệ binh Quốc gia – do Lầu Năm góc đề xuất và là phương pháp truyền thống để xử lý các cuộc khủng hoảng trong nước.
Bộ trưởng Quốc phòng Esper sau đó đã điều động khoảng 1.600 quân chính quy đến thủ đô, nhưng đã có khoảng 5.000 lính Vệ binh Quốc gia ở đây và không cần hỗ trợ. Lực lượng chính quy sau đó đã rời khỏi Washington hôm 4/6.
Việc ông Trump cố gắng dùng biện pháp quân sự để ứng phó với các cuộc biểu tình đã gây ra một làn sóng lên án hiếm hoi từ các cựu quan chức quân đội Hoa Kỳ, trong đó có cả thư ký quốc phòng đầu tiên của Tổng thống Trump là Jim Mattis và các tướng lĩnh đã nghỉ hưu vốn thường cố gắng tránh xa chính trị.
Hôm thứ Tư – 3/6, Bộ trưởng Quốc phòng Esper đã công khai lên tiếng phản đối và viện dẫn Đạo luật chống nổi loạn để không triển khai quân đội. Quan chức cấp cao của Mỹ cho biết ông Trump đã mắng Esper sau cuộc họp báo đó.
Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mark Milley cũng đã đưa ra một tuyên bố tương tự nhắc nhở quân đội về lời thề của họ đối với Hiến pháp Hoa Kỳ, theo đó phải bảo vệ quyền biểu tình ôn hòa.
Những tuyên bố đó của Milley và Esper được đưa ra sau khi họ bị chỉ trích dữ dội vì một bản ghi âm rò rỉ cho thấy họ sử dụng các thuật ngữ kế hoạch quân sự như "không gian chiến đấu" để mô tả các địa điểm biểu tình của Mỹ trong hội nghị trực tuyến với các thống đốc bang mà Tổng thống Trump tổ chức hôm 1/6.
Esper và Milley cũng phải đối mặt với những lời chỉ trích khi họ đi cùng Tổng thống Trump tới chụp ảnh bên ngoài một nhà thờ gần Nhà Trắng sau khi cảnh sát dọn sạch khu vực bằng cách bắn lựu đạn khói và hơi cay vào người biểu tình ôn hòa.
Đạo luật Chống nổi loạn, được thông qua năm 1807, cho phép tổng thống Mỹ triển khai quân đội và Vệ binh Quốc gia để trấn áp tình trạng mất an ninh trật tự, bạo loạn hoặc nổi dậy. Khi được kích hoạt, Đạo luật Chống nổi loạn sẽ vô hiệu hóa lệnh cấm quân đội Mỹ triển khai lực lượng trong nước hoặc thực hiện các chức năng hành pháp thay cảnh sát trên lãnh thổ Mỹ của đạo luật Posse Comitatus 1878.
