Ngày 15/11/2023, Chủ tịch Ủy ban nhân dân TP.HCM Phan Văn Mãi đã ký Quyết định số 5368/QĐ-UBND về việc điều chỉnh Quyết định số 6339/QĐ-UBND ngày 01/12/2015 về thành lập Công ty TNHH MTV Đường sắt Đô thị số 1 TP.HCM (HURC1).
Quyết định 5368/QĐ-UBND điều chỉnh khoản 8 điều 1 của Quyết định 6339/QĐ-UBND, điều chỉnh vốn điều lệ của HURC1 lên 268 tỷ đồng so với 14 tỷ đồng, tăng 254 tỷ đồng so với vốn điều lệ ban đầu; đồng thời giao Hội đồng thành viên của HURC1 chịu trách nhiệm giám sát hiệu quả hoạt động sản xuất, kinh doanh, bảo toàn, phát triển vốn nhà nước tại doanh nghiệp.
Hội đồng thành viên HURC1 chịu trách nhiệm thực hiện công tác quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư tại công ty theo đúng quy định pháp luật về quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp và các quy định pháp luật có liên quan; bảo đảm nguyên tắc có hiệu quả, bảo toàn, phát triển vốn nhà nước đầu tư tại HURC1.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân TP.HCM giao Sở Tài chính, Ban quản lý Đường sắt đô thị TP.HCM (MAUR) theo dõi, giám sát tài chính và đánh giá hiệu quả sản xuất kinh doanh, tổng hợp báo cáo kết quả giám sát tài chính đối với HURC1 và chịu trách nhiệm trước Ủy ban nhân dân TP.HCM về nội dung báo cáo, đề xuất.
HURC1 là doanh nghiệp 100% vốn nhà nước được thành lập theo Quyết định 6339/QĐ-UBND của Ủy ban nhân dân TP.HCM ngày 01/12/2025 và trực thuộc Ủy ban nhân dân TP.HCM. Công ty có nhiệm vụ tiếp nhận, quản lý, vận hành và bảo dưỡng dự án metro số 1 Bến Thành – Suối Tiên. Thời gian hoạt động của HURC1 là 99 năm.
Theo đề án thành lập, HURC1 có vốn điều lệ được phân chia theo từng giai đoạn. Giai đoạn chuẩn bị điều kiện vận hành (2015-2017), công ty có vốn điều lệ 14 tỷ đồng. Giai đoạn từ 2018, công ty có vốn điều lệ 16.788 tỷ đồng. Số vốn này từ nguồn tiếp nhận tài sản bàn giao từ các hạng mục dự án hoàn thành chuyển giao liên quan trực tiếp đến hoạt động vận hành, bảo dưỡng metro số 1.
Việc được bổ sung thêm vốn điều lệ 268 tỷ đồng lần này cho HURC1 nhằm bảo đảm công ty duy trì hoạt động ổn định, bảo đảm điều kiện tiếp nhận chuyển giao kỹ thuật công nghệ. Cho đến nay, theo MAUR cho biết, dự án metro số đã hoàn thành trên 96% tổng khối khối lượng toàn dự án; trong đó có gói thầu đã hoàn thành gần 100%. Theo kế hoạch, từ tháng 01 đến tháng 6/2024, TP.HCM sẽ tiếp tục nghiệm thu một số hạng mục công trình đồng thời thanh toán các hạng mục đã hoàn thành. Dự kiến đến tháng 7/2024 dự án metro số 1 metro Bến Thành - Suối Tiên sẽ được đưa vào vận hành khai thác thương mại.
Từ lúc chính thức đi vào hoạt động (năm 2019 để chuẩn bị tếp nhận dự án) đến cuối tháng 6/2022 HURC1 đã sử dụng hết kinh phí tạm ứng từ nguồn vốn điều lệ ban đầu. TP.HCM đã có kiến nghị khẩn lên Thủ tướng Chính phủ và sau đó, Tổ chức Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA), nhà tài trợ dự án, cũng đã gửi văn bản đến Văn phòng Chính phủ Việt Nam về việc thu xếp kinh phí hoạt động cho HURC1.
Với vốn điều lệ 14 tỷ đồng được cấp từ khi thành lập (2015), HURC1 sử dụng để mua sắm trang thiết bị văn phòng; còn kinh phí hoạt động hiện vẫn chưa được cấp ngân sách theo đề án thành lập công ty đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Trước Ủy ban nhân dân TP.HCM và JICA, vào tháng 02/2022, HURC1 cũng đã “kêu cứu” vì không còn kinh phí để hoạt động, làm ảnh hưởng đến quá trình tiếp nhận đào tạo, chuyển giao công nghệ để chuẩn bị vận hành thương mại tuyến metro số 1.
Tháng 5/2023, UBND TP.HCM gửi Bộ Tài chính về phương án bổ sung vốn điều lệ cho HURC1. Sau đó, Bộ Tài chính đã có văn bản điều chỉnh nội dung đề án thành lập HURC1 gửi Thủ tướng Chính phủ và Phó thủ tướng Lê Minh Khái.
Đến tháng 7/2023, Phó thủ tướng Lê Minh Khái giao Ủy ban nhân dân TP.HCM rà soát, quyết định phê duyệt mức vốn điều lệ của HURC1 cho giai đoạn chuẩn bị trước khi khai thác thương mại phù hợp với tiến độ thực tế của dự án, bảo đảm quy định về mức vốn điều lệ tối thiểu khi thành lập công ty do nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ.
Dự án metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên có tổng chiều dài 19,7 km gồm 3 ga ngầm và 11 ga trên cao, tổng mức đầu tư sau khi được điều chỉnh là 43.700 tỷ đồng. Lộ trình của dự án đi qua các quận 1, 2, 9, Bình Thạnh, Thủ Đức (TP.HCM) và TP. Dĩ An (Bình Dương).
