Sự tương tác này đang làm thay đổi sâu sắc mọi mặt xã hội con người. Nền kinh tế đang có xu hướng dựa vào công nghệ số và internet (kinh tế số - digital economy) đang thay đổi rất nhanh do sự kết nối giữa con người, tổ chức và máy móc đang tăng lên, do kết quả từ internet, các công nghệ số và trí tuệ nhân tạo (AI).
Đột phá công nghệ số bao gồm các nội dung: điện toán đám mây (được coi là môi trường), internet vạn vật (huyết mạch), blockchain (đồng thuận và đột biến dữ liệu), trí tuệ nhân tạo (chức năng thông minh), khoa học dữ liệu (bộ não phân tích dữ liệu để hỗ trợ đưa ra quyết định), và cuối cùng là dữ liệu lớn (Big Data) là năng lượng. Trong đó, Big Data là dữ liệu với 3 chữ V: Volume: lượng lớn, đơn vị tối thiểu là Gibabytes; Velocity: tần suất cập nhật cao; Variety: đa dạng về cấu trúc.
Một câu hỏi Big Data với kích thước rất lớn và phức tạp đến từ đâu? Theo GS.TSKH Hồ Tú Bảo, Viện trưởng Viện John von Neumann, Đại học Quốc gia TPHCM, Big Data đến từ các phương tiện xã hội, giúp nhìn thấu (insights) được hành vi và ý kiến khách hàng của công ty. Thí dụ, Big Data cho biết hàng ngày có 230 triệu người sử dụng tweet, 2,7 tỷ người comment trên Facebook, 86.400 giờ xem video trên Youtube… Big Data cũng đến từ máy móc: thiết bị công nghiệp, các sensors và dụng cụ giám sát, weblogs và từ giao dịch kinh doanh: ID và giá cả sản phẩm, thanh toán dữ liệu chế tạo và phân bổ…
Big Data có thể giúp doanh nghiệp (DN) giải 6 bài toán: tài chính, vận hành sản xuất, nhân sự, khách hàng, bán hàng và thị trường. Thí dụ, phân tích về khách hàng, Big Data mô tả sự hài lòng của khách hàng, đâu là những khách hàng trung thành, phân khúc khách hàng, kênh bán và khách hàng, vì sao mất khách, thu hút khách hàng ra sao… để DN có thể trả lời các câu hỏi: DN có đang cung cấp đúng sản phẩm dịch vụ khách hàng mong muốn? Khách hàng có hài lòng về trải nghiệm khi mua sản phẩm, dịch vụ của DN? Họ hài lòng ở mức độ nào và đâu là yếu tố khiến họ hài lòng nhất? Nếu không là vì sao?
Big Data cực kỳ hữu ích khi ứng dụng vào phân tích các chỉ số kinh tế vĩ mô. Tại Hội thảo Ứng dụng Big Data trong phân tích và dự báo kinh tế vừa được tổ chức tại Hà Nội cuối tháng 11-2018, đại diện Vụ Thống kê giá, Tổng cục Thống kê đã trình bày về các chương trình phần mềm nhập tin trong điều tra giá tiêu dùng để biên soạn chỉ số giá tiêu dùng giai đoạn 2014-2019 của Việt Nam, dự án phát triển chỉ số giá bất động sản ở Việt Nam.
Cũng trong hội thảo, PGS.TS Nguyễn Đức Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế - Chính sách, trình bày về dự án thu nhập giá cả và ứng báo lạm phát nhằm giúp các hộ gia đình hình thành kỳ vọng lạm phát trong đầu tư và tiêu dùng, giúp NHNN xây dựng uy tín và kiềm chế lạm phát, liên kết các nhà nghiên cứu với các nhà hoạch định chính sách trong việc hoạch định chính sách.
