Trong hơn 1 tháng trở lại đây, giá vàng trong nước lên tục đắt hơn thế giới từ 5-8 triệu đồng/lượng. Các chuyên gia cho rằng, do không tự chủ được nguồn cung nên các doanh nghiệp bị động trong việc cân đối lượng vàng mua-bán trên thị trường, dẫn tới giá trong nước đắt hơn nhiều so với thế giới.
Thế giới liên tục giảm sâu
Sau khi khởi động năm 2021 ở mức giá khoảng 1.912 USD/ounce, giá vàng thế giới có lúc rớt xuống mức thấp nhất 8 tháng ở 1.714 USD/ounce trong phiên giao dịch ngày thứ Sáu (26/2) và 1.720 USD/oucne (ngày 4/3) tương đương mức giảm gần 200 USD/oz trong 2 tháng.
Như vậy, giá vàng thế giới đã giảm hơn 2% xuống mức thấp nhất trong gần 9 tháng khi đà tăng của lợi suất trái phiếu Chính phủ Mỹ và đồng USD làm giảm sức hấp dẫn của kim loại quý này.
Còn giới phân tích nước ngoài cho rằng nếu không giữ được vùng giá 1.725 USD thì trong tuần tới, vàng có thể tiếp tục bị bán tháo.
“Giá vàng đã xuyên thủng những mức thấp gần đây và tất cả những mức trung bình tuần. Mốc 1.700 USD/oz có thể bị thử thách trong tuần tới,” chiến lược gia Charlie Nedoss thuộc LaSalle Futures Group cho biết.
Chuyên gia Nguyễn Trí Hiếu lý giải, giá vàng thế giới liên tục giảm trong những ngày qua là do thời điểm này tình hình thế giới ổn định hơn năm 2020. Cụ thể, nhiều nước đã tiêm vắcxin ngừa COVID-19 cho người dân, một số nước cũng đã đưa ra các gói cứu trợ lớn, quan hệ thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc dù chưa được giải quyết nhưng cũng không còn căng thẳng… nên tâm lý nhà đầu tư an tâm không tìm nơi trú ẩn an toàn là vàng như những năm trước khiến giá vàng đi xuống.
Hiện giá vàng thế giới đang giao dịch ở mức 1.720 USD/ounce, quy đổi theo tỷ giá Vietcombank (23.110 đồng/USD) thì giá vàng tương đương 47,89 triệu đồng. Trong khi đó, vàng SJC được bán ra ở mức 56 triệu đồng/lượng. Giá vàng dù có đi xuống theo đà giảm của giá vàng thế giới nhưng mức giảm "nhỏ giọt" khiến mức chênh giá vàng trong nước với giá thế giới lên tới 8,1 triệu đồng (chiều ngày 4/3). Đây được cho là mức chênh cao nhất từ trước đến nay, gấp 3-4 lần so với trước khi xảy ra COVID-19.
Vì sao giá trong nước đắt hơn thế giới?
Chuyên gia Nguyễn Trí Hiếu cho rằng có 4 nguyên nhân chính khiến giá vàng trong nước cao hơn nhiều so với giá thế giới.
Thứ nhất, thị trường vàng Việt Nam và thế giới không có liên thông với nhau, cũng có lúc giá vàng trong nước thấp hơn thế giới nhưng phần lớn các thời điểm đều cao hơn. Thứ hai, Ngân hàng Nhà nước là đơn vị duy nhất được nhập khẩu vàng. Thứ 3, có hiện tượng đầu cơ, một số doanh nghiệp đã đẩy giá vàng lên khi họ thấy nguồn cung không đủ. Thứ 4, tại thời điểm này một số kênh đầu tư không còn hấp dẫn như lãi suất giảm, bất động sản chưa hoàn toàn hồi phục, tỷ giá ổn định nên không phải là kênh đầu tư hấp dẫn, chứng khoán tăng nóng nhưng lại khiến nhiều người e ngại.
“Vì vậy, nhiều người vẫn có ý định mua vàng. Hiểu tâm lý đó nên các doanh nghiệp giữ giá vàng ở mức cao, đẩy rủi ro sang người mua, không những giá chênh với thế giới cao mà chênh lệch giữa mua và bán cũng ở mức cao và người cuối bị thiệt hại vẫn là khách hàng,” ông Hiếu phân tích.
Đồng quan điểm, chuyên gia Cấn Văn Lực cũng cho rằng giá vàng trong nước cao hơn thế giới là do chi phí nhập khẩu, chi phí vận hành, chế tác, bảo quản của nước ta khá tốn kém. Bên cạnh đó, hiện nay việc nhập khẩu vàng chỉ có một đầu mối nên có thể dẫn đến tình trạng môt số chủ tiệm vàng hoặc các công ty kinh doanh có hiện tượng đầu cơ làm giá. Ngoài ra, nhu cầu của khách hàng trước và sau ngày Vía Thần Tài vẫn có nhu cầu tăng cao so với các thời điểm khác trong năm.
Đặc biệt, để chuẩn bị nguồn cung cho ngày Vía Thần Tài vừa qua, các doanh nghiệp đã phải mua vào lượng lớn vàng trước Tết với giá cao để làm sản phẩm. Ở thời điểm này, các doanh nghiệp không thể giảm giá bán xuống, nếu không sẽ dẫn tới thua lỗ dẫn tới giá bán hiện tại khó giảm sâu như thế giới.
Các chuyên gia khuyến cáo đây không phải thời điểm thích hợp để người dân chọn vàng là kênh đầu tư để cất giữ với số lượng lớn. Nguyên nhân do người dân đang phải trả giá quá đắt để sở hữu cùng khối lượng vàng như giá thế giới.
“Với người dân phải ý thức được thời điểm này nếu mua vào sẽ rất rủi ro cho chính mình, nếu có nhu cầu mua vàng thì chỉ mua những món nhỏ chứ không nên đầu tư và cũng không nên bỏ trứng vào một giỏ, đầu tư vào các kênh khác nhau,” ông Hiếu phân tích.
Đặc biệt ông Hiếu nhắn nhủ thêm, khách hàng nếu có đầu tư thì cũng không nên lấy thu nhập thường xuyên của mình để “chơi” vàng mà phải lấy tiền tiết kiệm, nếu như có rủi ro thì sẽ không bị ảnh hưởng đến nguồn chi tiêu hàng tháng của gia đình.
Đối với cơ quan quản lý, ông Hiếu cũng cho rằng, cơ quan quản lý Nhà nước không nên can thiệp vào thị trường vàng, việc nhà đầu tư sẵn sàng bỏ tiền ra mua vàng ở thời điểm này thì đương nhiên họ đã chấp nhận rủi ro. Hãy để cung cầu trên thị trường điều tiết giá vàng, không vì người dân chịu thiệt hại mà tìm cách chỉ định hay có biện pháp hành chính điều chỉnh giá vàng. Làm như vậy, sẽ tạo sự bất ổn cho thị trường vàng.
Còn ông Lực thì cho rằng, Ngân hàng Nhà nước nên tiếp tục kiên định quản lý và đảm bảo ổn định thị trường vàng như đã làm trong thời gian vừa qua. Tuy nhiên, với hiện tượng chênh lệch giá vàng tăng quá cao thì Ngân hàng Nhà nước cần phải quan sát, theo dõi xem có hiện tượng đầu cơ, làm giá và có hiện tượng nhập lậu vàng hay không.