Phản hồi trước thông tin này, Intel cho biết kể từ lần tăng vốn năm 2021, hãng chưa từng công bố kế hoạch tăng vốn thêm ở Việt Nam. Dù thông tin của Reuters có chính xác hay không, Việt Nam vẫn là điểm đến hấp dẫn của dòng vốn đầu tư nước ngoài (FDI) toàn cầu hiện nay.
“Được lòng” các chuyên gia/định chế
Trong những năm gần đây, các chuyên gia toàn cầu uy tín từ Á sang Âu, Mỹ đều bày tỏ sự lạc quan về môi trường đầu tư FDI của Việt Nam. Chẳng hạn, trong một bài viết trên tờ báo kinh tế nổi tiếng Bloomberg năm 2022, ông Christian Mumenthaler, CEO Swiss Investment Corp - một công ty tư vấn đầu tư của Thụy Sĩ, nhận định: “Việt Nam là một trong những điểm đến đầu tư hấp dẫn nhất ở Đông Nam Á. Việt Nam có lực lượng lao động trẻ, dồi dào và giá cả cạnh tranh. Ngoài ra, Việt Nam cũng đang tích cực thực hiện các cải cách kinh tế, tạo thuận lợi cho hoạt động đầu tư của các doanh nghiệp nước ngoài”.
Tương tự, ông Hiroyuki Ishige, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam (JCCI), nhận xét: “Việt Nam là một thị trường tiềm năng để các doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư. Việt Nam có lực lượng lao động trẻ, dồi dào và giá cả cạnh tranh. Ngoài ra, Việt Nam cũng đang tích cực phát triển các lĩnh vực công nghệ cao, là thế mạnh của các doanh nghiệp Nhật Bản”.
Không chỉ các chuyên gia, mà những định chế quốc tế hàng đầu cũng bày tỏ sự tin tưởng vào khả năng thu hút FDI của Việt Nam. Trong Báo cáo Triển vọng Kinh tế Thế giới năm 2023, công bố hồi tháng 4, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) nhận xét: “Việt Nam là một trong những điểm đến đầu tư hấp dẫn nhất ở châu Á, với nhiều lợi thế, bao gồm lực lượng lao động trẻ, dồi dào và giá cả cạnh tranh, chính trị ổn định, và môi trường pháp lý minh bạch”.
Trong khi đó, Ngân hàng Thế giới (WB) trong Báo cáo Năng lực Cạnh tranh Toàn cầu năm 2023, công bố vào tháng 9, nhận xét: “Việt Nam đã có những cải cách đáng kể trong môi trường đầu tư, tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp nước ngoài hoạt động tại Việt Nam. Việt Nam cũng đang đẩy mạnh hội nhập kinh tế quốc tế, mở ra nhiều cơ hội mới cho các doanh nghiệp nước ngoài".
Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) trong Báo cáo Năng lực Cạnh tranh Toàn cầu công bố vào tháng 9 cho biết: “Việt Nam được xếp hạng thứ 65 trong Chỉ số Năng lực Cạnh tranh Toàn cầu năm 2023, tăng 12 bậc so với năm 2022. Việt Nam được đánh giá cao về các chỉ số liên quan đến môi trường đầu tư, bao gồm: tính minh bạch của chính phủ, tính ổn định của chính trị, và chất lượng của cơ sở hạ tầng”.
Điểm đến của hầu hết “đại bàng”
Trong làn sóng nước ngoài đầu tư vào Việt Nam những năm gần đây, có rất nhiều “đại bàng” đến lót ổ, như Toyota, Honda, Canon, Panasonic, Sony, (Nhật Bản); Samsung, LG, Lotte, Hyundai, Daewoo (Hàn Quốc); Singtel, Sembcorp, Ascendas, Frasers Property (Singapore); Huawei, Xiaomi, Alibaba, Tencent (Trung Quốc); Foxconn, Formosa, Pegatron (Đài Loan). Các công ty này đầu tư vào Việt Nam ở nhiều lĩnh vực, bao gồm: (1) Công nghiệp chế biến, chế tạo, với các ngành nghề chủ yếu là sản xuất điện tử, điện thoại, ô tô, máy móc, thiết bị... (2) Thương mại, dịch vụ, bao gồm các ngành nghề như bán lẻ, bán buôn, du lịch, logistics... (3) Bất động sản đang thu hút ngày càng nhiều vốn FDI, với các dự án xây dựng nhà máy, khu công nghiệp, khu đô thị... (4) Nông nghiệp, thủy sản, với các dự án trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng...
Mỹ cũng đã có nhiều đại bàng đã bay đến Việt Nam, như Intel tại khu công nghệ cao TPHCM; Dell, với nhà máy sản xuất máy tính xách tay tại Khu công nghiệp Tân Bình, TPHCM; General Electric, với nhà máy sản xuất động cơ máy bay tại Khu công nghiệp Phú Mỹ 1, Bà Rịa - Vũng Tàu; Walmart, Starbucks, McDonald's, với chuỗi siêu thị, cửa hàng cà phê và cửa hàng thức ăn nhanh tại nhiều tỉnh thành trên cả nước; Coca-Cola, PepsiCo, với nhiều nhà máy sản xuất nước giải khát tại nhiều tỉnh thành trên cả nước; Cargill, Archer Daniels Midland, với nhiều dự án nông nghiệp, thủy sản…
Những kế hoạch “xây tổ”
Sự kiện Intel hủy kế hoạch mở rộng ở Việt Nam (nếu có) là đáng tiếc, nhưng nó không thể làm thay đổi xu hướng thu hút FDI vào Việt Nam trong thời gian tới, với mục tiêu thu hút 35-40 tỷ USD FDI mỗi năm. Hiện nay, chỉ riêng với các đại bàng Mỹ, đã có nhiều công ty lên kế hoạch để mở rộng tại Việt Nam.
Cụ thể, Apple đã lên kế hoạch mở một trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D). Trung tâm này sẽ tập trung các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo (AI), máy học (ML), và thiết kế phần mềm. Trung tâm R&D của Apple dự kiến đặt tại Hà Nội hoặc TPHCM, sẽ tuyển dụng khoảng 1.000 nhân viên trong 5 năm tới.
Foxconn, nhà sản xuất thiết bị điện tử lớn nhất thế giới, cung cấp linh kiện cho các sản phẩm của Apple như iPhone, iPad, MacBook... hiện có 6 nhà máy sản xuất tại Việt Nam, với tổng vốn đầu tư đăng ký đạt 1,3 tỷ USD. Hay Pegatron, nhà sản xuất thiết bị điện tử lớn thứ hai thế giới, cung cấp linh kiện cho các sản phẩm của Apple như iPhone, iPad...
Pegatron hiện có 2 nhà máy sản xuất tại Việt Nam, với tổng vốn đầu tư đăng ký đạt 200 triệu USD. Hoặc Jabil, nhà sản xuất thiết bị điện tử lớn thứ ba thế giới, cung cấp linh kiện cho các sản phẩm của Apple như iPhone, iPad... hiện có 2 nhà máy sản xuất tại Việt Nam, với tổng vốn đầu tư đăng ký đạt 100 triệu USD.
Google cũng đang có kế hoạch mở rộng hoạt động tại Việt Nam. Công ty đang tìm kiếm địa điểm để xây dựng một trung tâm dữ liệu mới, dự kiến đặt tại Hà Nội hoặc TPHCM. Trung tâm sẽ có công suất lưu trữ khoảng 100 petabyte, đáp ứng nhu cầu lưu trữ dữ liệu ngày càng tăng của người dùng và doanh nghiệp tại Việt Nam.
Trung tâm dữ liệu này sẽ tạo ra nhiều việc làm cho người lao động Việt Nam, đồng thời góp phần thúc đẩy phát triển ngành công nghệ thông tin của Việt Nam. Google cũng đang xem xét đầu tư vào một số lĩnh vực khác tại Việt Nam, bao gồm mở rộng mạng lưới văn phòng và trung tâm hỗ trợ khách hàng; đầu tư vào các công ty khởi nghiệp công nghệ…
Còn Amazon đang xem xét đầu tư vào một số lĩnh vực, bao gồm mở rộng mạng lưới kho hàng và trung tâm phân phối; mở rộng mạng lưới cửa hàng bán lẻ; đầu tư vào các công ty khởi nghiệp công nghệ.
Các lợi thế
Theo báo cáo của UNCTAD, Việt Nam có tiềm năng thu hút FDI cao so với các nước khác trong khu vực vì có nhiều lợi thế cạnh tranh, như dân số đông, trẻ và thu nhập đang tăng lên; chi phí lao động cạnh tranh; chính sách thu hút đầu tư nước ngoài hấp dẫn.
Cụ thể, dân số Việt Nam đã đạt 100 triệu người vào năm 2023, với cơ cấu dân số trẻ dưới 35 tuổi chiếm 62,3%, tạo nguồn lao động dồi dào, năng động và có khả năng tiếp thu công nghệ mới. Thu nhập bình quân đầu người của Việt Nam đang tăng lên nhanh chóng, đạt 3.720 USD vào năm 2022, tăng gấp 3 lần so với năm 2010.
Lợi thế dân số đông, trẻ và thu nhập đang tăng của Việt Nam đã thu hút nhiều nhà đầu tư nước ngoài đến đầu tư vào các lĩnh vực như sản xuất, thương mại, dịch vụ, bất động sản, nông nghiệp, thủy sản...
