Đoàn tàu đầu tiên thuộc tuyến Metro số 1. Ảnh: HCMC Metro
Đối với vốn ODA cấp phát từ ngân sách trung ương, TP đã phân bổ 5.044 tỷ đồng cho 6 dự án. Tính đến 23-10, TP đã giải ngân được 1.510 tỷ đồng, đạt 30% so với kế hoạch vốn giao; dự kiến đến cuối năm 2020 sẽ giải ngân được 2.038 tỷ đồng, đạt 40,75% so với kế hoạch.
Riêng nguồn vốn ODA vay lại của Chính phủ, TP đã phân bổ chi tiết 10.187 tỷ cho 5 dự án, đến ngày 23-10 đã giải ngân được 5.037 tỷ đồng, đạt 48% so với kế hoạch giao. Nhìn chung, tỷ lệ giải ngân vốn ODA của TP thấp hơn so với tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công.
Ngoài những nguyên nhân được Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính, Bộ KH-ĐT nêu ra tại hội nghị, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Võ Văn Hoan cũng cho rằng, nguyên nhân khiến việc giải ngân vốn ODA của TPHCM chỉ đạt 30% so với kế hoạch vốn giao là do kế hoạch vốn ODA cấp phát bố trí cho tuyến Metro số 1 và số 2 chiếm 30% tổng kế hoạch vốn của cả TP nhưng lại chậm giải ngân, chủ yếu do vướng mắc về tỷ giá VNĐ và đồng yên. Đồng thời, một số thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án mới, cụ thể là Nghị định 56/2020 thay thế Nghị định 16/2006 về quản lý và sử dụng nguồn vốn ODA, vay ưu đãi nước ngoài hiệu lực thi hành từ 25-5-2020 quy định khi điều chỉnh dự án đầu tư phải thông qua HĐND TP. Mặt khác, nhiều quy định thay đổi, đặc biệt là quy trình điều chỉnh hiệp định vay nên các bộ, địa phương, chủ dự án còn lúng túng trong quá trình triển khai dự án.
Để đẩy nhanh tiến độ giải ngân các dự án vốn ODA tại TPHCM, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Võ Văn Hoan kiến nghị Thủ tướng và các bộ, ngành Trung ương một số giải pháp quan trọng.
Thứ nhất, kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ KH-ĐT đẩy nhanh giải ngân vốn cấp phát cho dự án tuyến Metro số 1 và số 2, điều này quan trọng trong tỷ lệ giải ngân chung của TP. Nếu trường hợp không giải ngân kịp trong 2 tháng cuối năm 2020, kiến nghị Thủ tướng cho phép điều chuyển và tiếp tục giải ngân vào đầu năm 2021.
Thứ hai, Bộ Tài Chính xem xét thực hiện gia hạn Hiệp định vay VN11-P7 đến ngày 31-10-2021 nhằm đảm bảo thời gian để giải quyết vướng mắc liên quan và giải ngân số vốn còn lại của Hiệp định vay, đảm bảo đủ nguồn vốn ODA, tránh ảnh hưởng đến triển khai các hợp đồng vay lại vừa ký kết giữa Bộ Tài chính và UBND TPHCM.
Thứ ba, TPHCM đang phối hợp với Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản tại Việt Nam (JICA) để sớm triển khai ký kết Hiệp định vay cuối cùng cho Dự án tuyến Metro số 1, đề xuất Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành liên quan hỗ trợ TP sớm hoàn thành các thủ tục và hoàn thành ký kết trước 30-6-2021 để đảm bảo đủ vốn cho công tác giải ngân.
