Loạn số liệu
Cứ định kỳ, các công ty nghiên cứu thị trường lại phát đi báo cáo về tình hình thị trường bất động sản (BĐS) trên tất cả các phân khúc từ giao dịch, sức mua, giá cả, nhu cầu và dự báo cho quý kế tiếp. Đáng nói là, kết quả của các công ty hết sức chênh lệch.
Điển hình như trong báo cáo của Savills Việt Nam về phân khúc căn hộ bán và biệt thự - nhà liền kề quý 2/2017 cho biết, tại TP.HCM có 4.700 căn hộ mới thuộc 11 dự án (4 dự án mới và 7 dự án hiện hữu) được tung ra thị trường. Tuy nhiên, báo cáo của CBRE Việt Nam cũng về thị trường TP.HCM trong quý 2 lại đưa ra con số 9.580 căn chào bán mới từ 31 dự án, tăng 80% so với quý trước. Chênh lệch giữa 2 báo cáo lên đến 20 dự án với 4.880 căn. Còn con số của Công ty JLL là 7.631 căn hộ.
Hay với phân khúc biệt thự - nhà liền kề, Savills Việt Nam chỉ có 390 căn được mở bán mới - đến từ 8 dự án thì CBRE Việt Nam lại lên tới 671 sản phẩm chào bán mới và JLL đưa ra con số 1.381 sản phẩm được mở bán. Con số của JLL nhiều hơn cả 2 con số của CBRE Việt Nam và Savills Việt Nam cộng lại.
Sự chênh lệch quá xa nhau giữa các con số không chỉ khiến độ tin cậy giảm sút, các công ty này còn bị nghi ngờ là đưa ra những nhận định theo hướng dẫn dắt thị trường, có lợi cho việc kinh doanh mua bán của công ty mình. Bởi ngoài chức năng nghiên cứu, hầu hết các công ty này cũng làm môi giới BĐS, cho thuê văn phòng, các dịch vụ về nhà đất...
Như trong báo cáo quý 2/2017 về thị trường BĐS Hà Nội, trong khi Savills Việt Nam nhận định lượng giao dịch về căn hộ tăng 5% so với quý trước và 13% theo năm, thì CBRE Việt Nam lại nhận định ngược lại khi cho biết số căn hộ được chào bán trong quý 2/2017 giảm 14% so với quý trước.
Vừa đá bóng, vừa... bình luận
Một chuyên gia về BĐS nhận xét các báo cáo nghiên cứu thị trường tại VN của những công ty nói trên chắc chắn không khách quan vì các đơn vị công bố đều kinh doanh trong lĩnh vực BĐS. Khi các đơn vị này đang kinh doanh dự án ở khu vực nào, họ sẽ phát hành các báo cáo nghiên cứu thị trường với những số liệu, đánh giá, nhận định có lợi cho khu vực đó.
Đấy là chưa kể đến hiện tượng chủ dự án “bắt tay” với công ty nghiên cứu thị trường để làm các báo cáo theo kiểu “bơm thổi” giá nhà đất tại các khu vực có dự án mà công ty đang triển khai.
Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP.HCM Lê Hoàng Châu nói thẳng: “Các báo cáo về thị trường BĐS hiện nay đều có mục đích lợi nhuận, có mục đích riêng, báo cáo theo hướng có lợi cho mình chứ không khách quan, vô tư, có lợi cho người tiêu dùng, thị trường. Savills và CBRE hiện đang tư vấn và quản lý, bán hàng cho rất nhiều dự án trên thị trường. Họ luôn đưa ra những thông tin mang đến lợi thế cho những dự án có sự tham gia của mình”.
Theo chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển, ở nước ngoài, những dịch vụ kiểu này đã phát triển lâu đời và hình thành những tổ chức chỉ công bố thông tin. Các tổ chức này hoạt động hoàn toàn độc lập và nếu thông tin đưa ra không được đánh giá dựa trên các phương pháp tin cậy, họ có thể bị kiện. Còn các công ty nghiên cứu thị trường BĐS tại VN vừa thông tin, vừa cung cấp dịch vụ, kinh doanh nên trong nhiều trường hợp, nhận định, số liệu, dự báo của họ không khách quan.
Thậm chí, tận dụng các báo cáo thị trường để "thổi giá". Đơn cử họ có thể chỉ thu thập thông tin một vài trường hợp tăng giá vì lý do đặc biệt, nhưng bỏ qua phần lý do mà chỉ tung tin giá tăng, sau đó nhận định dẫn dắt thị trường hình thành xu thế chung. Hoặc cũng có thể là dùng “chiêu” dương đông kích tây. Muốn bán đất khu này thì đưa tin giá BĐS khu vực gần đó đang tăng để khách hàng quay về mua khu lân cận. Đây là thủ thuật kinh doanh thường dùng hiện nay.
