Quy định tiêm chủng bắt buộc công bố hôm 9/9 đã nhanh chóng leo thang thành cuộc chiến chính trị giữa chính quyền Tổng thống Biden và các thống đốc đảng Cộng hòa.
Nhóm thống đốc Cộng hòa đã dành nhiều tháng chống lại quy định đeo khẩu trang và áp dụng hạn chế phòng dịch, ngay cả khi số ca mắc Covid-19 và tử vong tăng vọt ở những bang này trong mùa hè, New York Times đưa tin.
Giờ đây, họ tranh luận kế hoạch của ông Biden tấn công vào quyền các bang, doanh nghiệp tư nhân và lựa chọn cá nhân. Các thống đốc cũng tuyên bố sẽ có hành động pháp lý để chống lại quy định mới.
“Hẹn gặp tại tòa án”, Thống đốc Kristi Noem của bang Nam Dakota viết trên mạng xã hội Twitter. Thống đốc Mark Gordon của bang Wyoming cho biết quy tắc mới “không có chỗ đứng ở Mỹ”. Ông đã yêu cầu tổng chưởng lý của bang sẵn sàng thực hiện hành động pháp lý.
Tại Texas, Tổng chưởng lý Ken Paxton đặt câu hỏi về thẩm quyền của Tổng thống Biden trong việc yêu cầu tiêm chủng hoặc xét nghiệm hàng tuần tại các doanh nghiệp tư nhân có trên 100 nhân viên.
“Điều này nằm ngoài vai trò của tổng thống”, ông Paxton phát biểu trên chương trình phát thanh.
Một điểm tiêm chủng ở San Antonio, Texas vào tháng 5. Ảnh: New York Times.
Thống đốc Greg Abbott của bang Texas gọi hành động này là một "cuộc tấn công vào các doanh nghiệp tư nhân". Ông cho biết ông đã ban hành lệnh hành pháp nhằm bảo vệ quyền lựa chọn chủng ngừa của người dân Texas.
Thống đốc Doug Ducey của bang Arizona viết trên Twitter: “Chính quyền Biden - Harris đang tấn công các doanh nghiệp tư nhân và quyền tự do cá nhân theo cách nguy hiểm chưa từng có”. Ông đặt câu hỏi về việc bao nhiêu công nhân sẽ bị thuyên chuyển, doanh nghiệp bị phạt, và trẻ em không được đến lớp vì yêu cầu mới, đồng thời cam kết đẩy lùi quy định này.
Còn ông Ron DeSantis, thống đốc bang Florida, khẳng định ông Biden "đã tuyên chiến với chính phủ hợp hiến, pháp quyền, công ăn việc làm và sinh kế của hàng triệu người Mỹ".
Ông Biden đã lường trước những phản ứng này. Khi công bố kế hoạch vào ngày 9/9, ông nhấn mạnh mình sẽ làm những gì có thể để “yêu cầu thêm nhiều người Mỹ tiêm chủng”.
Ngoài ra, tổng thống Mỹ cũng nói thêm rằng “nếu những thống đốc đó không giúp đỡ đánh bại đại dịch, tôi sẽ sử dụng quyền lực với tư cách là tổng thống để đẩy họ tránh sang một bên”.
Sau đó một ngày, đối mặt với những cáo buộc lạm dụng quyền lực và đe dọa khởi kiện, ông Biden phản bác: “Cứ thử làm đi”.
“Tôi rất thất vọng, đặc biệt là một số thống đốc của Đảng Cộng hòa đã quá thờ ơ trước sức khỏe cộng đồng”, ông nói thêm.
Bất chấp cáo buộc lạm quyền, các quan chức Nhà Trắng tin rằng tổng thống có thẩm quyền để buộc nhân viên liên bang tiêm vaccine như một điều kiện để chính phủ tuyển dụng họ.
Yêu cầu bệnh viện và tổ chức chăm sóc sức khỏe tiêm cho nhân viên cũng là một điều kiện hợp lý để đổi lấy các khoản bồi hoàn chăm sóc sức khỏe liên bang.
Theo các chuyên gia pháp lý, bằng cách yêu cầu các công ty duy trì an toàn nơi làm việc thông qua chủng ngừa, tổng thống sử dụng điều khoản khẩn cấp trong Đạo luật An toàn và Sức khỏe Nghề nghiệp năm 1970.
