Nhận diện "quốc khuyển"
Nếu có dịp du lịch đến đảo Ngọc Phú Quốc, Kiên Giang, có lẽ phần lớn du khách sẽ được giới thiệu một trong những đặc sản ở đây là những chú chó Phú Quốc. Chó Phú Quốc là một loài chó riêng của đảo Phú Quốc, loài bán hoang dã và có tập tính săn mồi độc lập hoặc theo bầy đàn. Nó được xếp vào dòng chó săn cổ xưa. Với những đặc tính như thông minh, nhanh nhẹn, hình dáng đẹp… chó Phú Quốc hiện đang trở thành một giống chó quý của nước ta và được nhiều người nuôi tặng cho hai từ "quốc khuyển" của Việt Nam.
Một đặc điểm cực kỳ quan trọng giúp phân biệt chó Phú Quốc với các loài chó khác là dải lông mọc ngược trên lưng. Có người gọi đó là xoáy lưng. Chó Phú Quốc có nhiều hình dạng xoáy lưng: xoáy kiếm là dạng xoáy phổ biến (giống hình cây kiếm), xoáy đao là loại xoáy to bản như cây đao, kéo dài từ sát vai xuống gần xương đùi… Ngoài ra dòng chó này còn có nhiều đặc điểm để phân biệt như: đầu chó nhỏ phù hợp với sọ dài, tai nhỏ và đứng, lưỡi đen, mép đen, viền mắt đen đậm, mắt nâu, mắt đỏ màu hổ phách.
Thân hình thon nhỏ và ngực nở, bụng thon, đặc biệt là ở chó đực sẽ thấy ngực sa (sâu) hơn con cái. Bốn chân chó khỏe, các cơ nổi rõ, 2 chân trước duỗi thẳng khi đứng, 4 chân đứng sẽ theo phương thẳng và nhìn ngang sẽ thấy từng cặp cân đối song song với nhau. Đuôi với lông ngắn vót, thường xuyên ở tư thế cong với độ cong từ 1/2 vòng tròn. Màu sắc lông những chú chó Phú Quốc rất đa dạng, nhưng chủ yếu tập trung vào 3 màu chính được nhiều người săn tìm và nuôi dưỡng là đen, vàng và vện.
Ngay tại Phú Quốc, dòng chó này cũng được phân bố rải rác chứ không tập trung vào vùng nào cả. Chính vì vậy, chó Phú Quốc cũng được chia thành từng dòng tùy thuộc vào vị trí địa lý trên đảo. Thí dụ dòng có chiều cao và trọng lượng lớn nhất thường tập trung ở vùng Cửa Đại phía Bắc đảo. Ở phía Bắc đảo là dòng chó Đồng Bà, tuy nhỏ con nhưng bù lại rất nhanh nhẹn hoạt bát hơn.
Ngoài chó Phú Quốc Việt Nam, trên thế giới còn có hai giống chó khác cũng có dải lông xoáy trên lưng là chó xoáy Thái Lan và chó xoáy Rhodesian Nam Phi. Hai giống chó này đã được Liên đoàn Các hiệp hội Nuôi chó giống Quốc tế (Federation Cynologique Internationale - FCI) công nhận.
Chó Phú Quốc vì chưa được đăng ký tại FCI, nên hiện tại vẫn chưa được coi là giống chó thuần chủng. Tuy vậy, chó Phú Quốc đang trở thành giống chó được ưa chuộng nhất ở Việt Nam. Những chú chó ấy giờ không chỉ thấy ở hòn đảo xinh đẹp Phú Quốc, mà đã có thể tìm thấy ở nhiều vùng đất khác trong cả nước như TPHCM, Hà Nội, Bình Dương, Hải Phòng, Quảng Ninh…
Chó Phú Quốc càng lớn càng đắt. Đam mê lan tỏa
Dọc chiều dài Tổ quốc giờ có rất nhiều trại chó được đầu tư xây dựng, có những chủ trại còn đầu tư tiền tỷ cho thú chơi của mình. Những người đam mê dòng chó này tự tạo cho mình những sân chơi thường xuyên thông qua những buổi cà phê offline, cùng nhau chia sẻ những kinh nghiệm nuôi, nhân giống và bảo tồn dòng chó Phú Quốc.
Dễ thấy vào mỗi sáng chủ nhật hàng tuần tại các khu vực công viên ở quận 7, Gò Vấp, Tân Phú… những người nuôi chó Phú Quốc gặp gỡ nhau, những câu chuyện về dòng chó này theo chân họ vào cả những diễn đàn online trên mạng xã hội để kết nối những người yêu chó Phú Quốc trên cả nước và những người yêu chó Phú Quốc ở nước ngoài.
Anh Nguyễn Hùng, một người đam mê chó Phú Quốc ở quận Tân Bình (TPHCM), chia sẻ ban đầu anh chỉ muốn nuôi chơi một vài con, nhưng sau những buổi gặp gỡ những người cùng đam mê giờ anh cũng có một trại chó nhỏ với khoảng 20 con chó Phú Quốc. Và quan trọng hơn anh có thêm rất nhiều người bạn thân từ chính đam mê này.
Không chỉ thỏa đam mê, lan tỏa cho nhiều người cùng chơi mà những năm gần đây phong trào thi chó Phú Quốc cấp câu lạc bộ hoặc cấp quốc gia do Hiệp hội những người nuôi chó giống Việt Nam tổ chức cũng bắt đầu được phổ biến hơn.
“Tất nhiên từ đam mê đến khi cho chó đi thi là cả một quá trình, đòi hỏi người nuôi phải dày công hơn nhiều để chăm sóc những chú chó của mình có dáng dấp theo bộ tiêu chuẩn, đồng thời phải biết cách huấn luyện để chúng dạn dĩ nhưng lại hòa đồng với những chú chó khác trên sân thi đấu. Quan trọng hơn phải huấn luyện để chúng có những bước chạy đẹp. Bởi những cuộc thi không chỉ được chấm bởi giám khảo trong nước, mà có sự tham gia của giám khảo nước ngoài như một minh chứng cho việc dòng chó Phú Quốc Việt Nam đang từng bước được công nhận. Chính vì vậy, nhiều chủ nuôi cho chó Phú Quốc ăn đầu cá hồi, ức gà… bởi đó là những món ăn giúp tạo khung xương tốt và trí thông minh cho chúng” - anh Hùng cho biết.
Giá trị của những chú chó Phú Quốc giờ cũng tăng lên khá nhiều, nhất là với những chú chó được khoác lên mình danh hiệu vô địch Việt Nam. Thậm chí nhiều chú chó Phú Quốc hiện nay trị giá cả trăm triệu đồng. Khi di chuyển thi đấu ở TPHCM ra Hà Nội (hoặc ngược lại) chúng luôn được ưu ái cho đi máy bay thay vì gửi tàu hoặc ô tô.
Chó Phú Quốc giờ còn có phả hệ, có chip theo dõi nguồn gốc thông qua những buổi chứng nhận giống của hiệp hội. Có những trại chó người chủ còn để khẩu hiệu “Người Việt Nam nuôi chó Việt Nam”. Đây có thể chỉ là một khẩu hiệu vui, nhưng nó lại phần nào cho thấy niềm tự hào của những người nuôi giống chó.
