Thực trạng DN SME
DN SME chiếm khoảng 97% các DN Việt Nam và giữ vai trò quan trọng trong nền kinh tế, nhưng luôn đối diện nhiều thách thức. Bức tranh chung về các SME qua điều tra năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) năm 2019 cho thấy, khó khăn lớn nhất của DN chính là nguồn vốn (62%), nguồn khách hàng (60%), nhà xưởng (55%), pháp lý (45%) và nguồn nhân lực…
Để bù đắp cho lịch sử còn non trẻ, DN SME cần đẩy mạnh công nghệ và nguồn vốn lớn để tiếp cận khách hàng trong thời đại số. Song điều đó khá khó thực hiện, dù hiện nay cho vay dễ tiếp cận hơn nhiều so với những năm trước.
Nhiều DN SME bị các NH từ chối với lý do hệ thống sổ sách, báo cáo tài chính chưa thực sự rõ ràng minh bạch…; hoặc lãnh đạo của DN SME có xu hướng vay ồ ạt đầu tư mua sắm tài sản cố định nhất thời, nhưng không nghĩ đến liệu có thể lấy lại bằng doanh thu. Sau một thời gian tồn kho, vốn liếng bị trì trệ, lúc đó DN mới nghĩ cách hoàn vốn đã muộn.
Thiếu vốn và điều kiện kỹ thuật lạc hậu ảnh hưởng đến chiến lược và hoạt động kinh doanh, khó mở rộng phát triển, thiếu vốn đầu dẫn đến hụt đuôi lợi nhuận. Cũng chính vì vậy, hầu hết các DN SME phải “khiêm nhường” làm việc trong những văn phòng chật hẹp và “nghèo nàn” về cơ sở vật chất.
Điều đó âm thầm giết chết động lực làm việc và tinh thần sáng tạo của nhân sự DN và tạo thành một vòng luẩn quẩn, khó khăn tiếp tục chồng chất.
Các NH đồng loạt hỗ trợ cho vay vốn
Mỗi năm Nhà nước đều có gói hỗ trợ các DN SME như Chương trình ưu đãi tín dụng “SME Success” thường niên, hay gần đây nhất là gói tín dụng kết nối NH - DN với tổng số vốn 274.450 tỷ đồng trong 6 tháng cuối năm. Tuy nhiên, rất ít DN SME có thể tiếp cận được nguồn vốn này.
Trong thời kỳ dịch bệnh Covid-19 đang tái diễn tại Việt Nam, các DN SME càng khó khăn hơn khi không có nguồn vốn dự trữ để duy trì hoạt động của DN. Họ chỉ có thể chờ đợi các NH triển khai những gói hỗ trợ cụ thể dành riêng cho mình. Dù vậy, khó khăn trong việc tiếp cận gói hỗ trợ dự kiến vẫn tiếp diễn vì nhiều DN không đáp ứng đủ điều kiện vay, quá trình trình xét duyệt chậm, thiếu hoặc sai hồ sơ, thủ tục chưa đảm bảo...
Đặc biệt, trong thời gian dịch bệnh Covid-19, NH dù muốn hỗ trợ nhưng DN cũng phải đảm bảo sự an toàn và hiệu quả cho dòng vốn. Một trở ngại nữa trong việc vay vốn là lãi suất tại một số NH khá cao khiến các DN nhỏ vẫn còn e ngại.
Song có thể thấy, các NH cũng đang nỗ lực tháo gỡ vướng mắc khi đưa ra rất nhiều chương trình ưu đãi trong thời gian gần đây. Đáng chú ý nhất phải kể đến ABBANK với gói 2.300 tỷ đồng triển khai chương trình "Tiếp vốn nhanh - Tăng trưởng kinh doanh" cho đến cuối năm 2020, áp dụng cho khách hàng hiện hữu và các DN mới thuộc các ngành kinh doanh ưu tiên hiện nay. Với gói này, chính sách và thủ tục vay được tinh giảm tối đa, DN thuộc các ngành kinh doanh ưu tiên được áp dụng lãi vay ưu đãi cố định từ 6,5%/ năm trong 3 tháng hoặc 7,2%/ năm trong 6 tháng.
Các khách hàng thông thường (không nằm trong nhóm lĩnh vực ưu tiên) khi tham gia chương trình được áp dụng mức lãi suất cho vay ưu đãi từ 6,9%/năm cố định trong 3 tháng đầu hoặc từ 7,7%/ năm cố định trong 6 tháng đầu của khoản vay.
Và không chỉ quan tâm đến DN SME, ABBANK còn tích cực hỗ trợ cả nhóm DN SSE khi tung ra bộ đôi sản phẩm tín dụng dành riêng cho nhóm khách hàng này kèm theo chính sách linh hoạt, cải tiến hơn, thủ tục đơn giản, dễ tiếp cận vốn hơn.
Cụ thể là gói “SSE Biz Loan – Cấp tín dụng đối với DN siêu nhỏ đảm bảo 100% bằng bất động sản, sản phẩm huy động” có mức ưu đãi tỷ lệ ký quỹ khi phát hành L/C, bảo lãnh là 0% và gói “SSE Flex – Cấp tín dụng linh hoạt dành cho khách hàng DN siêu nhỏ” với đa dạng loại tài sản bảo đảm và được xem xét cấp một phần hạn mức không tài sản bảo đảm đến 60% hạn mức tín dụng.
Cả hai gói sản phẩm đều được thiết kế mức cấp tín dụng lên đến 10 tỷ đồng, tỷ lệ cho vay có thể lên đến 99% giá trị tài sản đảm bảo và thời hạn cấp tín dụng tối đa 120 tháng.
Điều quan trọng là dù cho có đại dịch Covid-19 hay không, các gói sản phẩm vẫn duy trì cấp vốn cho các DN, như đại diện NH chia sẻ:“ABBANK vẫn luôn có nhiều chính sách ưu ái dành cho nhóm khách hàng DN SME và SSE trong việc tiếp cận nguồn vốn để giải quyết bài toán tài chính vốn cấp thiết của nhóm khách hàng này”.
Đó là nỗ lực của phía NH để hỗ trợ DN. Nhưng để được các NH tạo điều kiện về vốn, phía DN cũng cần phối hợp với các NH trong công tác thực hiện hồ sơ vay như: đầy đủ hồ sơ; đúng thời hạn gửi hồ sơ; có kế hoạch phát triển... Nếu như đáp ứng đầy đủ những yêu cầu này, việc vay vốn không quá khó.