Phân tích của Reuters cho thấy các tài sản trong các quỹ tương hỗ và quỹ giao dịch trao đổi (ETF) tập trung vào thị trường mới nổi (EM) và loại trừ Trung Quốc đã tăng mạnh, khi các nhà đầu tư từ Mỹ và châu Âu trở nên cảnh giác hơn đối với gã khổng lồ châu Á này.
Sự ác cảm của nhà đầu tư đối với Trung Quốc đã gia tăng trong năm nay do nền kinh tế của họ gặp khó khăn sau dịch COVID-19, cùng với sự thất vọng vì chính sách kinh tế không đủ mạnh và căng thẳng thương mại, công nghệ và chính trị giữa Trung Quốc và Mỹ.
Một số tiền lớn đang được chuyển vào các thị trường hưởng lợi trực tiếp từ khó khăn kinh tế của Trung Quốc, chẳng hạn như Mexico, Ấn Độ, Việt Nam và các quốc gia khác đang thay thế nó trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Ngoài ra, một số nhà đầu tư chỉ đơn giản là chuyển sang các thị trường có triển vọng tăng trưởng tốt hơn, như Brazil.
Các quỹ tương hỗ tập trung vào Trung Quốc đã ghi nhận số lượng rút ròng lên đến 674 triệu đô la Mỹ trong quý hai năm nay, trong khi gần 1 tỷ đô la Mỹ đã chảy vào các quỹ tương hỗ EM ở ngoài Trung Quốc. Một ví dụ điển hình là iShares MSCI Emerging Markets ex-China ETF, quỹ ETF thị trường mới nổi lớn nhất thế giới ngoài Trung Quốc, đã thu hút dòng vốn ròng kỷ lục 1 tỷ USD trong nửa đầu năm 2023, với cổ phiếu chủ yếu đầu tư vào các công ty ở Đài Loan, Hàn Quốc và Ấn Độ.
Trung Quốc chiếm gần một phần ba chỉ số EM MSCI, nhưng các quỹ ETF và quỹ như vậy cũng cung cấp lựa chọn thay thế để theo dõi chỉ số đó. Một số chuyên gia cho rằng sự thống trị xuất khẩu của Trung Quốc đang giảm, mở ra cơ hội cho các quốc gia thị trường mới nổi, chẳng hạn như Mexico, Ấn Độ và các quốc gia Đông Nam Á, như Việt Nam, để lấp đầy khoảng trống.
Các nhà quản lý tài sản cấp cao nhận thấy tình hình thay đổi trong chuỗi cung ứng toàn cầu có thể thúc đẩy dòng vốn như vậy trong những thập kỷ tới. Tuy nhiên, các quỹ tập trung vào Trung Quốc gặp khó khăn trong việc thu hút đầu tư, do các hạn chế của chính quyền Mỹ về việc đầu tư vào các công ty Trung Quốc, đặc biệt là trong lĩnh vực quân sự, chip và máy tính lượng tử.
Những quỹ đầu tư lớn tập trung vào Trung Quốc đã giảm tỷ lệ tài sản hơn 40% so với đỉnh cao vào năm 2021. Đối với các quỹ đầu tư như UBS Trung Quốc, tài sản đã giảm xuống còn 4,5 tỷ USD vào cuối tháng 6 năm 2023, chỉ còn một phần tư so với mức đầu năm 2021.
Trong khi chỉ số của Trung Quốc không có nhiều biến động, các chỉ số của các thị trường mới nổi khác như Nikkei của Nhật Bản và S&P 500 tăng mạnh. Điều này làm cho các nhà đầu tư e dè hơn trong việc đầu tư vào Trung Quốc.
Dòng vốn chảy vào cổ phiếu của các thị trường mới nổi châu Á đã vượt qua dòng vốn vào cổ phiếu của Trung Quốc thông qua chương trình Stock Connect. Các nhà đầu tư đang xem xét các mối quan hệ ngoài Trung Quốc trong khu vực châu Á, chẳng hạn như Nhật Bản.
Tình hình hiện tại đặt ra nhiều thách thức cho các nhà đầu tư và cố vấn quỹ tập trung vào Trung Quốc. Nhiều nhà đầu tư phải xoay sở để kiếm lời trong một thị trường đầy thách thức trong nửa đầu năm, và vẫn đang gặp khó khăn trong việc thu hút đầu tư mới từ các nhà đầu tư nước ngoài trong thời gian gần đây.
Các biện pháp hạn chế đối với đầu tư và xuất khẩu của Trung Quốc đã làm cho các nhà đầu tư đang quan ngại về việc vi phạm các giới hạn đầu tư hoặc bị trừng phạt. Trong bối cảnh này, nhiều nhà quản lý tài sản và cố vấn quỹ đã chuyển dần vốn của họ sang các lĩnh vực và quốc gia khác được hưởng lợi từ sự thay đổi trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Theo dữ liệu từ Goldman Sachs, trong giai đoạn tính đến giữa tháng 7, lượng mua nước ngoài đối với cổ phiếu của các thị trường mới nổi châu Á (ngoại trừ Trung Quốc) đã lên tới 39 tỷ USD trong 12 tháng, vượt quá lượng mua cổ phiếu của Trung Quốc đại lục thông qua chương trình Stock Connect. Điều này cho thấy sự chuyển đổi rõ rệt của các nhà đầu tư ra khỏi Trung Quốc và đổ vào các thị trường mới nổi.
Quỹ đầu tư UBS Trung Quốc, một trong những quỹ tập trung vào Trung Quốc, đã ghi nhận việc giảm tỷ lệ tài sản lớn hơn 40% so với đỉnh cao vào năm 2021. Vào cuối tháng 6 năm 2023, tài sản của quỹ này chỉ còn 4,5 tỷ USD, giảm một phần tư so với mức vào đầu năm 2021.
Các nhà quản lý tài sản và cố vấn quỹ đang đối mặt với thách thức trong việc thu hút đầu tư vào các sản phẩm tập trung vào thị trường Trung Quốc. Benjamin Low, giám đốc đầu tư cấp cao của công ty tư vấn Cambridge Associates, đã bày tỏ quan ngại về việc các nhà đầu tư đã dần chuyển hướng ra khỏi Trung Quốc và tập trung vào các mối quan hệ ngoài Trung Quốc ở khu vực châu Á, chẳng hạn như Nhật Bản.
Tuy nhiên, việc thị trường Trung Quốc vẫn giữ vững vị trí trong chỉ số EM MSCI, không thay đổi trong năm, còn chỉ số của các thị trường mới nổi khác như Nikkei của Nhật Bản và S&P 500 tăng mạnh, đã khiến nhiều nhà đầu tư cảm thấy e dè hơn trong việc đầu tư vào Trung Quốc.
Gộp lại, tình hình hiện tại đang tạo ra nhiều thách thức và cơ hội cho các nhà đầu tư và cố vấn quỹ trên toàn cầu. Sự thay đổi trong lĩnh vực chuỗi cung ứng toàn cầu và các yếu tố chính trị kinh tế đang tác động mạnh mẽ đến quyết định đầu tư của họ, và các thị trường mới nổi đang trở thành điểm đến hấp dẫn thay thế cho Trung Quốc trong môi trường đầu tư toàn cầu.
