Ông Trần Đình Thiên cho rằng, thời gian tới, chúng ta không được sợ lạm phát, phải tin vào năng lực quốc gia, phải bơm máu cho nền kinh tế. Trong đó, dòng tiền vào bất động sản là vấn đề mấu chốt về mặt vĩ mô, không chỉ cứu ngành bất động sản mà còn tạo động lực cho nền kinh tế. Tôi vẫn tin rằng, phải tiếp tục câu chuyện bơm tiền cho nền kinh tế trên tinh thần phục hồi và phát triển, không phải rón rén, ngắt quãng, đợi “gục” rồi lại bơm tiếp.
2 năm vừa rồi Việt Nam trụ hạng rất tốt nhưng vẫn có 2 bài học cần rút ra. Thứ nhất, Chính phủ phải có bản lĩnh, phải biết lựa chọn các chính sách linh hoạt, không nên thay đổi quá nhiều mà cũng không nên duy trì một chính sách cứng nhắc mãi. Vậy nên việc điều hành cần có bản lĩnh và năng lực, “Dĩ bất biến – ứng vạn biến”, cần linh hoạt, nhạy bén, quyết đoán và quyết liệt hành động.
Ông Thiên chia sẻ thêm, thí dụ như câu chuyện hàng thiết yếu hay không thiết yếu trong cơn đại dịch vừa qua, ta cần duy trì dòng tiền, dòng lao động và dòng hàng hóa, không để đứt gãy chuỗi nền kinh tế thị trường. Thế giới đang chuyển mạnh sang thời đại công nghệ cao, khiến chúng ta bước vào một thế giới khác. Nơi con người có thể không làm được nhưng công nghệ cao có thể làm được. Công nghệ cao khiến con người thay đổi cách ứng xử, quan niệm sống, tình yêu…
Tuy nhiên, công nghệ cao đi cùng với khủng hoảng. Sự phát triển quá nhanh của công nghệ cao khiến thế giới bị đứt gãy, bất ổn và nhiều rủi ro. Chính vì thế, thế giới cần và đang cấu trúc lại để mở ra nhiều cơ hội lớn hơn. Hiện tại, thế giới đang cấu trúc lại theo công nghệ khác và thể chế điều hành khác.
Việt Nam đã đứng trước những thách thức rất lớn khi nền kinh tế có độ mở cao, lệ thuộc vào nước ngoài rất nhiều như Mỹ, Trung Quốc… chịu ảnh hưởng bên ngoài rất nhiều trong bối cảnh thực lực chưa mạnh. Tuy nhiên, dù có trình độ phát triển thấp, sức cạnh tranh yếu nhưng Việt Nam vẫn có thể trụ vững bởi có khát vọng trỗi dậy mạnh mẽ. Thế giới đã có một năm rơi xuống -5% GDP toàn cầu, đây là “cú ngã” mạnh nhất từ trước tới giờ. Nhưng cũng đứng dậy mạnh mẽ ngay sau đó khi chuyển dịch cấu trúc phát triển toàn cầu với thời đại công nghệ mới, hệ thống kinh tế thị trường toàn cầu hiện đại và phát triển.
Với những nhận định trên, chuyên gia đề nghị để có thể phát triển kịp với thế giới, Việt Nam phải nắm được những bài học “tốc hành”. Đó chính là bài học về toàn cầu hóa với rủi ro toàn cầu, hỗ trợ lẫn nhau, liên kết để cùng tồn tại, còn một người nhiễm covid, thế giới chưa an toàn. Bài học về “luật chơi”, không nên tự cô lập mình. Bài học về “lợi thế đi sau” là sự tích cực phát triển kinh tế số và công nghệ cao để thoát khỏi rủi ro, tận dụng xu thế thời đại. Bài học chuẩn bị năng lực đón đầu xu thế.
Tuy nhiên, chúng ta vẫn theo tư duy tăng cường sức mạnh ngân sách hơn là củng cố các công cụ tăng trưởng. Vốn công hiện đang giải ngân rất chậm, trong khi vốn tư lại cực kỳ linh hoạt. Một nền kinh tế chỉ tăng trưởng 5% mà vốn tư lại tăng trưởng ghê gớm, trong khi cùng một cơ chế. Điều này đặt ra câu chuyện các dòng vốn quốc gia đang vận động lệch pha, đáng lẽ ra phải thúc vốn công thì lại chậm.
