Luật mới đi vào cuộc sống
Giai đoạn 2022-2023, tình hình kinh tế nói chung và thị trường BĐS bị sụt giảm nghiêm trọng. Nhằm tháo gỡ thực trạng này, Quốc hội lần đầu tiên đã ban hành 3 luật gồm: Luật Đất đai, Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh BĐS gần như cùng một thời điểm và đều có hiệu lực từ ngày 1-8-2024. Đồng thời các nghị định hướng dẫn thi hành cũng có hiệu lực áp dụng vào thời điểm này.
Những hoạt động này cho thấy tính đồng bộ, khẩn trương, nghiêm túc trong nghiên cứu và ban hành pháp luật. Điểm đặc biệt và nổi bật của bộ 03 luật này so với trước đây, là Quốc hội, Chính phủ đã trao quyền nhiều hơn cho chính quyền địa phương thông qua việc phân cấp, phân quyền trong thực hiện nhiều nhiệm vụ mới. Căn cứ tình hình kinh tế - xã hội, điều kiện thực tiễn đặc thù của địa phương để chủ động xây dựng, ban hành các văn bản hướng dẫn chi tiết thi hành các luật này.
Ngay sau khi các quy định pháp luật trên có hiệu lực, Sở Xây dựng đã kịp thời tham mưu HĐND, UBND TPHCM ban hành theo thẩm quyền các quy định, hướng dẫn chi tiết Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh BĐS, đảm bảo kịp thời, đồng bộ, thống nhất, hiệu lực, hiệu quả.
Bên cạnh đó, Sở Xây dựng còn thực hiện nhiều hoạt động thực thi các luật, quy định mới liên quan đến thị trường BĐS như: triển khai ngay việc rà soát, công bố công khai các thủ tục hành chính theo quy định để nhân dân, doanh nghiệp biết, thực hiện; tuyên truyền, phổ biến pháp luật qua các hội nghị với sự tham gia của lãnh đạo Bộ Xây dựng, UBND TPHCM; chủ động rà soát, tìm ra các điểm nghẽn, bất cập, chưa phù hợp thực tiễn tại các văn bản quy phạm pháp luật để kịp thời kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét hướng dẫn thực hiện.
Hiện nay, thị trường BĐS đã dần phục hồi, từ mức âm trong năm 2023 đã tăng trưởng dương trở lại từ đầu năm 2024. Tốc độ tăng trưởng còn chậm nhưng đã có tín hiệu tích cực. Một số dự án mới được chấp thuận chủ trương đầu tư và một số dự án cũ được tái khởi động nhờ được tháo gỡ khó khăn.
Qua rà soát, trong năm 2024, TPHCM có 17 dự án nhà ở được chấp thuận chủ trương đầu tư, 4 dự án nhà ở được cấp phép xây dựng, hơn 31.000 căn hộ thương mại đang xây dựng, 1.611 căn hộ hình thành trong tương lai đủ điều kiện huy động vốn và 3 dự án NoXH xây dựng hoàn thành với 2.122 căn hộ.
Nhiều giải pháp đồng bộ
Về tiến độ giải quyết các khó khăn, vướng mắc tại các dự án BĐS theo yêu cầu của Tổ Công tác Thủ tướng Chính phủ (Tổ Công tác 1435). Sở Xây dựng đã tổng hợp 64 dự án có khó khăn, vướng mắc do Tổ Công tác 1435 chuyển đến, phân nhóm sơ bộ các dự án và có công văn đề nghị các sở ngành, các quận huyện và TP Thủ Đức rà soát, báo cáo kết quả xử lý.
Từ khi thành lập đến nay, Tổ Công tác 1435 đã triển khai họp và xem xét giải quyết cho 30 dự án. Trong đó có 8 dự án đã được giải quyết hoàn toàn, 22 dự án có vướng mắc hiện đang được các sở ngành, quận huyện và TP Thủ Đức tiếp tục tham mưu, xử lý theo quy định.
Nhằm thúc đẩy thị trường BĐS phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững trong thời gian tới TPHCM sẽ thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ, nhanh chóng. Cụ thể, đối với nhóm các giải pháp chung, tiếp tục rà soát, điều chỉnh quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội. Cải tiến, rút ngắn thời gian thủ tục đầu tư xây dựng dự án BĐS gắn với tiến trình cải cách thủ tục hành chính liên quan đến phát triển dự án.
Tổ chức các hoạt động tuyên truyền, hướng dẫn về các quy định pháp luật liên quan đến thị trường BĐS nhằm nâng cao nhận thức và tuân thủ pháp luật của các bên liên quan. Tăng cường quản lý, giám sát hoạt động của nhà đầu tư và môi giới để đảm bảo tính chuyên nghiệp và đạo đức trong hoạt động kinh doanh BĐS.
Thúc đẩy sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng nhằm giúp tối ưu hóa thông tin và hiệu quả quản lý, kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm. Đẩy nhanh công tác lập và phê duyệt quy hoạch chung TPHCM và TP Thủ Đức và các quận huyện.
Giải “cơn khát” NoXH
Ngày 6-12-2024, Sở Xây dựng đã tham mưu UBND TPHCM sự tham gia của 32 doanh nghiệp BĐS quan tâm đến lĩnh vực đầu tư xây tổ chức Hội nghị xúc tiến đầu tư xây dựng NoXH trên địa bàn.
Kết quả, có 21 doanh nghiệp BĐS đăng ký hưởng ứng khoảng 52.000 căn hộ. Về cơ bản, TPHCM có khoảng 70.000 căn hộ NoXH đến năm 2030. Như vậy, TPHCM đáp ứng được chỉ tiêu 69.700 căn hộ theo Quyết định số 338 của Thủ tướng Chính phủ.
Nhằm thúc đẩy công tác phát triển NoXH trong thời gian tới, Sở Xây dựng đề xuất UBND TPHCM tập trung thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm phát triển NoXH trong năm 2025. Cụ thể, trên cơ sở đồ án quy hoạch chung được phê duyệt, TPHCM cần tập trung hoàn chỉnh các đồ án quy hoạch phân khu để quận huyện phê duyệt các đồ án quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500.
Tập trung rà soát các quỹ đất do Nhà nước trực tiếp quản lý để sắp xếp xử lý tài sản công theo Nghị định số 167 và Nghị định số 67, pháp luật về đất đai để chọn chủ đầu tư thực hiện dự án nhà ở xã hội bằng hình thức đầu tư công hoặc đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư thực hiện dự án nhà ở xã hội.
Tăng cường hoạt động, nâng cao vai trò của Tổ Công tác 1435 giải quyết thủ tục Quyết định số 5222 đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, NoXH trên địa bàn để đẩy nhanh tháo gỡ các vướng mắc các thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, quy hoạch, giao đất, để sớm hoàn tất các thủ tục pháp lý đầu tư.
Hiện nay, TPHCM có 8 dự án đầu tư xây dựng NoXH đang thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư tại Sở Kế hoạch và Đầu tư và 2 dự án đầu tư xây dựng NoXH đang thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư tại TP Thủ Đức. Bên cạnh đó, TPHCM hiện có khoảng 19 dự án NoXH cũng đang bước chuẩn bị thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư trong thời gian tới.
Do đó, để đẩy nhanh tiến độ thực hiện thủ tục đầu tư xây dựng NoXH, thời gian tới Sở Xây dựng sẽ đề xuất các cơ quan có thẩm quyền nghiên cứu ban hành nghị định trong đó giao cho một cơ quan đầu mối tổ chức thực hiện công tác chấp thuận chủ trương đầu tư theo pháp luật về nhà ở. Cụ thể, giao Sở Xây dựng là cơ quan chủ trì thẩm định hồ sơ chấp thuận chủ trương đầu tư dự án NoXH nói chung cũng như cải tạo chung cư cũ nói riêng.
