Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh (HoREA) vừa có văn bản đề nghị các doanh nghiệp bất động sản thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, cơ cấu lại phân khúc thị trường và giảm giá bán sản phẩm nhà ở phù hợp với thu nhập của người dân để cùng chung tay tháo gỡ khó khăn cho thị trường.
Theo HoREA, tại Hội nghị Giải pháp tháo gỡ khó khăn về tăng trưởng tín dụng cho sản xuất, kinh doanh thúc đẩy tăng trưởng và ổn định kinh tế vĩ mô vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã đề nghị các chủ thể phải cùng nhau vào cuộc, chung tay, chung sức, đồng lòng hơn lúc nào hết, trách nhiệm với đất nước, nhân dân, vì nền kinh tế. Tất cả phải hành động trên quan điểm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, doanh nghiệp, người dân. Các doanh nghiệp cũng phải cơ cấu lại phân khúc và giảm giá bán sản phẩm.
Hiệp hội nhận thấy đến nay, việc thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về yêu cầu phải cơ cấu lại phân khúc và giảm giá bán sản phẩm chưa được triển khai tích cực. Trong khi đó, từ năm 2018, hiệp hội đã có văn bản khuyến nghị các doanh nghiệp chuyển hướng đầu tư vào phân khúc thị trường căn hộ vừa và nhỏ có giá vừa túi tiền đáp ứng nhu cầu ở thực, có tính thanh khoản cao và bền vững.
Đến năm 2020, thị trường ngày càng trở nên khó khăn hơn khi tình trạng "lệch pha" cung - cầu, "lệch pha" phân khúc thị trường, mất cân đối sản phẩm nhà ở ngày càng lớn. Đặc biệt, phân khúc nhà ở bình dân chỉ có 163 căn hộ, chiếm tỷ lệ 1%. Các năm 2021, 2022 và 9 tháng đầu năm 2023 thậm chí không còn căn hộ nhà ở bình dân.
HoREA cho rằng, theo quy luật cung - cầu, do thiếu nguồn cung nhà ở, trong khi nhu cầu nhà ở rất lớn, nhất là nhu cầu nhà ở giá vừa túi tiền, dẫn đến tình trạng giá nhà tăng liên tục trong các năm qua với mức tăng giá trung bình trên dưới 10%/năm.
Mô hình "kim tự tháp" thị trường nhà ở hiện nay bị đảo ngược, mất cân đối, không bền vững. Bởi phân khúc nhà ở bình dân bao gồm nhà ở giá vừa túi tiền, nhà ở xã hội đúng ra phải chiếm đa số, tỷ lệ cao nhất nhưng trên thực tế lại quá ít, thậm chí trong 3 năm gần đây không còn loại nhà này.
Trong khi đó, phân khúc cao lại chiếm tỷ lệ lớn nhất đến 70 - 80%, áp đảo dẫn đến tình trạng đầu cơ, làm méo mó thị trường bất động sản.
Đáng nói, tình trạng này tiêu tốn một nguồn lực lớn của xã hội, gây lãng phí nguồn lực xã hội, trong đó có lãng phí do sử dụng nguồn lực đất đai không hiệu quả.
Doanh nghiệp cần giảm giá nhà, giảm bớt kỳ vọng lợi nhuận
Để đảo ngược tình trạng trên, tất cả các chủ thể có liên quan trên thị trường phải chung tay tháo gỡ khó khăn. Trong đó, các doanh nghiệp bất động sản, chủ thể có trách nhiệm trực tiếp, cần có ngay hành động cụ thể, đó là cơ cấu lại sản phẩm nhà ở hướng về nhu cầu thực và giảm giá bán nhà ở phù hợp với thu nhập của người dân.
Đồng thời, các cơ quan chức năng phải thực hiện hiệu quả Nghị quyết 18 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao. Tập trung tháo gỡ vướng mắc pháp lý để tăng nguồn cung dự án nhà ở, tăng nguồn cung nhà ở giá vừa túi tiền và tăng tính cạnh tranh để giảm giá nhà.
Hiện một số doanh nghiệp chủ đầu các dự án nhà ở cao cấp, nhà ở trung cấp đã thực hiện giảm giá bán nhưng mức độ giảm chưa đáng kể, chủ yếu thực hiện chính sách chiết khấu và khuyến mãi, hậu mãi có lợi cho khách hàng nhưng vẫn cố giữ giá cao.
Vì vậy, HoREA đề nghị các doanh nghiệp giảm giá bán sản phẩm nhà ở, giảm bớt kỳ vọng lợi nhuận, không neo giữ giá cao, tăng chiết khấu và có các chính sách khuyến mãi, hậu mãi nhằm kích cầu tiêu dùng, tăng niềm tin thị trường, qua đó tạo dòng tiền và thanh khoản cho doanh nghiệp.
Hiệp hội cũng yêu cầu các doanh nghiệp chuyển hướng đầu tư về phân khúc nhà ở bình dân giá vừa túi tiền phù hợp với thu nhập của người dân và tham gia chương trình phát triển ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội trong giai đoạn 2021 - 2030; tham gia chương trình xây dựng lại nhà chung cư cũ, chương trình chỉnh trang, di dời nhà trên và ven kênh rạch… tại các địa phương.
HoREA đề nghị Bộ Xây dựng sớm trình Chính phủ quy định chi tiết các giai đoạn của dự án đầu tư xây dựng nhà ở theo quy định tại Điều 34 Luật Nhà ở 2023 mới được Quốc hội thông qua, để chuẩn hóa quy trình, thủ tục hành chính xét duyệt dự án nhà ở thương mại, dự án nhà ở xã hội, rút ngắn thời gian thực hiện các thủ tục đầu tư có sử dụng đất.
Đồng thời, HoREA đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét hoàn thiện Đề án Luật Đất đai (sửa đổi), xây dựng cơ chế, chính sách về sử dụng đất hiệu quả, tiết kiệm để thực hiện các dự án bất động sản, trong đó có dự án nhà ở thương mại, dự án nhà ở xã hội bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất với Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản 2023, tạo điều kiện tiếp cận đất đai thông thoáng cho các nhà đầu tư, bảo đảm không làm thất thu ngân sách nhà nước, không làm thất thoát tài sản công là nguồn lực đất đai và kiến tạo môi trường đầu tư minh bạch.
