Chuyển dịch cơ cấu nguồn thu
Năm 2017, lãi thuần từ hoạt động dịch vụ của SCB tăng mạnh so với năm 2016, mức tăng 54%, đạt 871 tỷ đồng. Theo đó, NH đặt mục tiêu năm 2018 chuyển đổi cơ cấu tài chính với trọng tâm chuyển dịch mô hình kinh doanh theo hướng tăng thu ngoài lãi gồm thu phí dịch vụ, lợi nhuận kinh doanh chứng khoán, lợi nhuận kinh doanh ngoại hối và thu góp vốn mua cổ phần.
Đơn cử SCB tiếp tục đẩy mạnh các dịch vụ thẻ tín dụng quốc tế, chuyển tiền, NH điện tử, bảo hiểm, thanh toán quốc tế và tài trợ thương mại, bảo lãnh, tư vấn tài chính. SCB cũng đưa ra mục tiêu đến năm 2020 đạt 2 triệu khách hàng cá nhân, trong đó năm 2018 sẽ là bước đệm để phát triển với tăng trưởng 300.000 khách hàng.
Lãi thuần từ dịch vụ của SCB tăng mạnh. Ảnh: P. LONG Với mức thu nhập thuần ngoài lãi tăng bình quân 17%/năm trong 3 năm, đưa tỷ lệ thu nhập thuần ngoài lãi tăng trưởng từ 18,8% năm 2014 lên mức 19,7% năm 2017, Vietinbank định hướng chuyển dịch cơ cấu thu nhập, tăng tỷ trọng thu ngoài lãi, đặc biệt là thu dịch vụ thông qua đẩy mạnh toàn diện chất lượng sản phẩm, dịch vụ; phát triển hoạt động NH thanh toán, đón đầu xu hướng thanh toán không dùng tiền mặt và cách mạng công nghiệp 4.0.
Trong kế hoạch hoạt động năm nay, ACB cũng định hướng tiếp tục cải tiến chất lượng dịch vụ khách hàng để cải thiện thu nhập phí. Tại OCB, ông Nguyễn Đình Tùng, Tổng giám đốc NH cho biết đã có những chiến lược rất cụ thể trong việc bán sản phẩm tài chính, trong đó đặc biệt chú trọng mảng dịch vụ phi tín dụng để tăng lợi nhuận.
Lãnh đạo VietBank cũng khẳng định, năm 2018 sẽ là năm đột phá của NH thông qua phát triển dịch vụ phi tín dụng, đa dạng hóa các sản phẩm dịch vụ NH. Kênh này sẽ giúp NH phân tán rủi ro, có nguồn thu nhập ổn định và tăng lợi nhuận.
Giảm dần phụ thuộc tín dụng
Giảm dần phụ thuộc tín dụng
Theo Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú, năm nay NHNN tiếp tục kiểm soát chặt chẽ tốc độ tăng trưởng tín dụng và chất lượng tín dụng của toàn hệ thống cũng như từng TCTD. Các TCTD phải chú trọng đưa tín dụng vào đúng lĩnh vực, chuyển dịch dần cơ cấu tín dụng, hạn chế độc canh tín dụng, giảm dần thu từ tín dụng, tăng thu từ dịch vụ.
Nhưng quan sát thực tế cho thấy, dù NHNN không nhắc nhở, xu hướng chuyển dịch cơ cấu nguồn thu để tăng lợi nhuận vẫn là điều các NH nhận thức được thông qua hàng loạt hoạt động đầu tư đổi mới công nghệ và phát triển sản phẩm mới liên quan đến dịch vụ đã được các NH triển khai trong năm qua.
Năm 2017, tỷ lệ thu nhập lãi cận biên (NIM) của các TCTD chỉ gần 3% (năm 2017). Năm nay, lãi suất cho vay được dự báo ổn định, còn lãi suất huy động đứng trước nhiều áp lực tăng nên dự báo NIM của NH sẽ khó cải thiện. Trong khi đó, nhiều NH lại đạt lợi nhuận rất cao nhờ mảng dịch vụ, như thu nhập phí dịch vụ và hoa hồng năm 2017 của Techcombank tăng 20,95% lên 2.366 tỷ đồng trong năm 2017, đây là một trường hợp được nhiều NH nhìn vào để củng cố niềm tin vào mảng này.
Trong một báo cáo mới đây, Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) nhận định, cơ cấu tạo doanh thu của các NH có sự chuyển biến tích cực. Năm 2017, ngoài lợi nhuận khởi sắc mạnh về giá trị tuyệt đối, cơ cấu tạo nguồn thu của các NHcũng đã có những chuyển biến tích cực.
Cụ thể, tỷ lệ thu nhập lãi thuần/tổng thu nhập hoạt động của nhóm 13 NH lớn và trung bình có xu hướng giảm so với năm trước, còn 77,1%, so với mức 80,25% trong năm 2016. Thay vào đó, lợi nhuận từ mảng dịch vụ lại đang có xu hướng đi lên, từ mức 8,7% lên 10%/tổng thu nhập hoạt động, lãi thuần từ hoạt động khác tăng từ 6,4% lên 7,1% hay lãi thuần từ hoạt động mua bán chứng khoán đầu tư cũng tăng từ 0,07% lên 1,5%/tổng thu nhập hoạt động. Điều này cho thấy các NH đang giảm dần phụ thuộc vào hoạt động tín dụng.
Theo Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia, năm 2017, thu nhập từ hoạt động tín dụng vẫn tiếp tục chiếm tỷ trọng lớn trong tổng thu nhập thuần từ hoạt động kinh doanh của các TCTD. Cụ thể, lãi thuần từ hoạt động tín dụng tăng 33,1% so với 2016, chiếm 79,1% tổng thu nhập thuần từ hoạt động kinh doanh (năm 2016 chiếm 76,4%).
Tuy nhiên, thu nhập thuần từ hoạt động dịch vụ cũng khởi sắc với mức tăng trưởng 34,7% so với năm 2016. Ngoài các khoản tăng phí từ dịch vụ thanh toán, một số TCTD ký kết các hợp đồng hợp tác độc quyền, toàn diện với những công ty bảo hiểm lớn, kỳ hạn lên tới 10-15 năm, dự kiến đem lại nguồn thu dịch vụ và hoa hồng lớn trong thời gian tới.
Các chuyên gia cho rằng, nhìn vào cơ cấu nguồn thu hiện nay, thu nhập của NH vẫn chủ yếu dựa vào tín dụng. Tuy nhiên, sự chuyển dịch cơ cấu nguồn thu của các NH vẫn đang diễn ra nên kỳ vọng sẽ có thay đổi lớn trong các năm tới và mức 50-55% là chuẩn mực của các NH lành mạnh nên hướng đến.
