Nợ công tăng… 100%
60% các quốc gia được dự đoán sẽ chứng kiến tỷ lệ nợ công trên tổng sản phẩm quốc nội (GDP) giảm cho đến năm 2028 sau khi các đợt bùng phát liên quan đến Covid-19, nhưng một số lượng đáng kể các nền kinh tế lớn, bao gồm Brazil, Trung Quốc và Mỹ, đang chứng kiến tốc độ tăng trưởng nhanh trong tỷ lệ nợ trên GDP của họ.
Vitor Gaspar, Giám đốc Vụ Tài chính của IMF, cho biết nợ công toàn cầu đã tăng lên gần 100% GDP vào năm 2020 trước khi giảm mạnh nhất trong 70 năm vào năm 2022, mặc dù vẫn cao hơn khoảng 8 điểm phần trăm so với mức trước đại dịch.
Thay vì bình thường hóa, tỷ lệ này dự kiến sẽ bắt đầu tăng trở lại trong năm nay, đạt 99,6% GDP vào năm 2028, năm cuối cùng trong thời gian dự báo của IMF, ông nói.
"Có một số lượng đáng kể các nền kinh tế lớn tiên tiến, các nền kinh tế thị trường mới nổi lớn, nơi mà tỷ lệ nợ công trên GDP được dự báo sẽ tăng nhanh và danh sách các quốc gia này bao gồm Brazil, Trung Quốc, Nhật Bản, Nam Phi, Thổ Nhĩ Kỳ, Mỹ, và Anh", ông Gaspar nói với Reuters. "Và ảnh hưởng chi phối đến từ hai nền kinh tế lớn nhất."
Ngược lại, ở các nước đang phát triển có thu nhập thấp, tỷ lệ nợ tăng trong thời kỳ đại dịch là rất vừa phải và hiện dự kiến sẽ giảm xuống mức dự báo trước đại dịch trong những năm tới, ông nói. IMF cho biết trong báo cáo giám sát tài chính rằng các ràng buộc ngân sách thắt chặt hơn và tình trạng mất an ninh lương thực gia tăng đã cản trở quá trình giảm nghèo và cản trở tiến trình hướng tới các Mục tiêu Phát triển bền vững của Liên hợp quốc.
Tránh 'vòng lặp diệt vong'
Trong tương lai, tất cả các quốc gia nên điều chỉnh chặt chẽ các chính sách tài khóa và tiền tệ của mình để chống lạm phát và xây dựng các vùng đệm có thể được sử dụng trong trường hợp khủng hoảng, ông Gaspar đồng thời lưu ý rằng các quốc gia không có đủ vùng đệm sẽ phải chịu suy thoái lâu hơn và sâu hơn trong trường hợp xảy ra khủng hoảng.
Báo cáo của IMF cảnh báo rằng rủi ro rất cao và việc giảm các khoản nợ dễ bị tổn thương phải là "ưu tiên hàng đầu", đặc biệt là ở các nước đang phát triển có thu nhập thấp, nơi 39 quốc gia đã hoặc đang lâm vào tình trạng nợ nần chồng chất.
Nó cho biết các vấn đề ngân hàng gần đây ở Mỹ và Thụy Sĩ đã làm tăng nguy cơ khủng hoảng tài chính mở rộng, điều này sẽ gây thêm áp lực lên bảng cân đối của khu vực công nếu các chính phủ được kêu gọi giúp đỡ.
Để bảo vệ chống lại các vấn đề ngày càng trầm trọng hơn, các cơ quan quản lý nên xem xét tăng cường các khuôn khổ quản lý khủng hoảng và các chế độ của họ để đối phó với các tổ chức gặp khó khăn.
“Trong số những cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất có thể xảy ra, là những cuộc khủng hoảng mà bạn gặp khủng hoảng tài chính đồng thời với khủng hoảng nợ quốc gia, và đó được gọi là vòng lặp diệt vong”, ông Gaspar nói.
"Các vòng lặp diệt vong phải được tránh".
Ông nói miễn là rủi ro tài chính được kiềm chế thì cuộc chiến chống lạm phát là ưu tiên lớn nhất, đồng thời cho biết thêm rằng chính sách tài khóa chặt chẽ hơn cũng có thể hạn chế nhu cầu, làm giảm nhu cầu tăng lãi suất mạnh hơn.