Tại Việt Nam, hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (ĐMST) đang phát triển mạnh mẽ, không chỉ còn tập trung riêng ở một lĩnh vực nào mà ngày càng lan tỏa ra đa ngành, đa nghề với những kết quả đáng kể.
Theo thống kê của tạp chí Echelon (Singapore), một trong những tạp chí online lớn nhất về khởi nghiệp ở Đông Nam Á, Việt Nam hiện có khoảng 3.000 doanh nghiệp khởi nghiệp ĐMST, tăng gần gấp đôi so với ước tính cuối năm 2015 (khoảng 1.800 doanh nghiệp khởi nghiệp).
Cùng với số lượng, chất lượng các doanh nghiệp khởi nghiệp ĐMST cũng ngày càng tăng cao thể hiện ở số lượng các thương vụ đầu tư, số lượng vườn ươm, khu làm việc chung phát triển mạnh mẽ trong năm 2017.
Theo thống kê của tổ chức Topica Foun2der Institute (tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp được thành lập bởi Topica Edtech Group và Founder Institute - trụ sở tại Thung lũng Silicon, có mặt trên 60 quốc gia và 150 thành phố trên toàn thế giới), năm 2017 Việt Nam đã tiếp nhận 92 thương vụ đầu tư với tổng số vốn hơn 291 triệu USD, tăng gần gấp đôi số thương vụ và tổng số vốn đầu tư tăng 50% so với năm 2016.
Một số cái tên nổi bật có thể kể đến như: Kyber Network (nền tảng giao dịch phân cấp mới đáng tin cậy dựa trên công nghệ chuỗi khối) hay Foody (mạng xã hội kết nối chia sẻ ẩm thực)…
Thống kê sơ bộ từ Văn phòng Đề án hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Quốc gia (Đề án 844), Việt Nam hiện có khoảng 30 cơ sở ươm tạo và 10 tổ chức thúc đẩy kinh doanh, tăng thêm 10 vườn ươm và 3 tổ chức thúc đẩy kinh doanh so với năm 2016. Trong đó, có một số tên tuổi tiêu biểu như Vườn ươm doanh nghiệp Công nghệ cao Hòa Lạc, Vườn ươm doanh nghiệp Công nghệ cao TPHCM, Vườn ươm Đà Nẵng, Trung tâm Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp, Vườn ươm doanh nghiệp công nghệ thông tin ĐMST Hà Nội...
Tuy nhiên, theo đánh giá của Văn phòng Đề án hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Quốc gia (Đề án 844), có đến 80% các khoản đầu tư lớn nhất cho các dự án khởi nghiệp ĐMST của Việt Nam đều đến từ các nhà đầu tư quốc tế, với giá trị đầu tư gấp hơn 5 lần so với các nguồn đầu tư trong nước.
"Các khoản đầu tư lớn nhất trong năm 2017 cũng đều đến từ các nhà đầu tư nước ngoài. Thậm chí đã có một số nhà đầu tư nước ngoài còn có ý định sáng lập quỹ đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam. Điều này cho thấy, để thu hút nguồn đầu tư cho hoạt động khởi nghiệp ĐMST ở Việt Nam rất cần tập trung chú trọng đến việc kết nối giữa hệ sinh thái khởi nghiệp trong nước và quốc tế", ông Nam nhấn mạnh.
Để làm được điều này, theo bà Phan Hoàng Lan, Cục Phát triển thị trường và doanh nghiệp khoa học công nghệ (Bộ KH&CN), thời gian tới cần phải tập trung quảng bá, giới thiệu các start-up tiêu biểu của Việt Nam ra quốc tế; giúp các doanh nghiệp khởi nghiệp này có thể tham gia các vườn ươm khu làm việc chung nổi tiếng thế giới tại các quốc gia khởi nghiệp mạnh như Singapore, Israel…
Đồng thời mời các chuyên gia diễn giả trong lĩnh vực khởi nghiệp quốc tế đến Việt Nam để đào tạo cho các start-up Việt; tăng cường thiết lập các hoạt động chung để kết nối kiều bào, tri thức Việt Nam ở nước ngoài với doanh nghiệp khởi nghiệp trong nước để trao đổi, học hỏi và nâng cao chất lượng hệ sinh thái khởi nghiệp trong nước.
"Quy trình cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư của nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam cũng cần được cải thiện để dễ dàng thu hút các doanh nghiệp, tập đoàn lớn của nước ngoài", bà Phan Hoàng Lan kiến nghị.
Còn theo bà Nguyễn Đặng Tuấn Minh, Sáng lập KisStartup, để xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp trong nước lớn mạnh, việc đầu tư nội lực cho đội ngũ start-up Việt Nam là hết sức quan trọng. Đơn cử như năng lực ngoại ngữ để thuyết trình dự án với các nhà đầu tư quốc tế của các start-up Việt hiện nay còn rất yếu.
"Nhiều nhà đầu tư quốc tế phản ánh, họ rất mong muốn trao đổi trực tiếp với các start-up Việt bằng tiếng Anh nhưng ít có cơ hội. Các start-up Việt còn bị đánh giá là phản ứng chậm, phản hồi chậm. Đây cũng là vấn đề các start-up cần chú trọng đầu tư hơn nữa để dễ dàng có được sự chú ý từ các nhà đầu tư", bà Nguyễn Đặng Tuấn Minh cho hay.
