Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã áp đặt lệnh cấm nhập khẩu dầu và năng lượng khác của Nga ngay lập tức để trả đũa việc Nga tấn công Ukraine, trong khi Vương quốc Anh cho biết sẽ loại bỏ dần nhập khẩu vào cuối năm 2022.
Các biện pháp trừng phạt mới nhất có khả năng đẩy giá dầu lên - dẫn đến giá bơm thậm chí còn cao hơn.
"Dầu của Nga sẽ không còn được chấp nhận tại các cảng của Mỹ và người dân Mỹ sẽ giáng một đòn mạnh khác vào cỗ máy chiến tranh của Putin", ông Biden nói hôm thứ Ba 8/3, đồng thời cho biết thêm rằng quyết định được đưa ra "với sự tham vấn chặt chẽ" với các đồng minh.
Nga là nước xuất khẩu dầu thô và các sản phẩm dầu hàng đầu thế giới, sản xuất khoảng 7 triệu thùng mỗi ngày (bpd), hay 7% nguồn cung toàn cầu.
Năm 2021, Mỹ nhập khẩu trung bình 209.000 thùng/ngày dầu thô và 500.000 thùng/ngày các sản phẩm dầu mỏ khác từ Nga, theo Hiệp hội Thương mại Các nhà Sản xuất Nhiên liệu và Hóa dầu Mỹ.
Con số này đại diện cho 3% lượng dầu thô nhập khẩu của Mỹ và 1% tổng lượng dầu thô do các nhà máy lọc dầu của Mỹ chế biến. Đối với Nga, con số này chiếm 3% tổng kim ngạch xuất khẩu của nước này.
Theo các nhà phân tích, lệnh cấm này là điều mà Mỹ có thể đủ khả năng thực hiện.
Do tỷ giá hối đoái hiện tại, “Mỹ có thể chịu được, [nhưng] sẽ khó hơn rất nhiều đối với lục địa châu Âu”, Cornelia Meyer, Giám đốc điều hành của Meyer Resources, nói.
Bà cũng cho rằng Trung Quốc và Ấn Độ có khả năng sẽ mua dầu của Nga do chuyển hướng từ phương Tây.
Lệnh cấm sẽ có ý nghĩa gì đối với giá dầu và khí đốt?
Triển vọng về lệnh cấm đã khiến giá dầu tăng 30% vào tháng trước, với giá dầu dao động ở mức 130 USD/thùng và một gallon (4,5 lít) khí đốt thông thường được bán với giá trung bình 4,17 USD vào thứ Ba tại Mỹ.
Các nhà phân tích năng lượng cảnh báo giá có thể lên tới 160 USD hoặc thậm chí 200 USD/thùng nếu người mua tiếp tục né tránh dầu thô của Nga, dẫn đến giá xăng của Mỹ lên hơn 5 USD/gallon.
Adam Pankratz, giáo sư tại Trường Kinh doanh Sauder của Đại học British Columbia, nói với Al Jazeera: “Thị trường chạy trên lòng tham và sự sợ hãi và ngay bây giờ có rất nhiều nỗi sợ hãi”.
“Nỗi sợ hãi là nếu chúng ta không thể kiếm được dầu, thì dầu sẽ đến từ đâu? Với lệnh cấm này họ đã khiến 7% sản lượng của thế giới trở nên nguy hiểm. Sản lượng về cơ bản là không thể mua được theo nhiều cách, và nếu bạn làm điều đó trong một thị trường vốn đã rất chật hẹp, nhu cầu và giá cả sẽ tăng lên”, ông nói.
Điều này ảnh hưởng đến người dân thế giới như thế nào?
Tác động tức thời nhất sẽ là lạm phát. Mỹ hiện đang trải qua mức lạm phát cao nhất trong 40 năm và dữ liệu được công bố vào thứ Năm 10/3 dự kiến sẽ cho thấy Chỉ số Giá tiêu dùng sẽ tăng 7,9%.
Điều này có thể gây ra những hậu quả sâu sắc đối với mức sống của người Mỹ nói riêng và người dân thế giới nói chung.
Câu hỏi đặt ra là: "Liệu Mỹ có nguy cơ cạn kiệt dầu mỏ hay mức sống của Mỹ đang bị đe dọa?", Pankratz nói.
Nguồn dầu thay thế?
Ngày 7/3, nguồn tin từ Nhà Trắng cho biết một phái đoàn cấp cao của Chính phủ Mỹ đã có chuyến công du tới Venezuela để thảo luận với quan chức chính phủ Venezuela về quan hệ song phương, trong đó có các vấn đề liên quan tới cung cấp năng lượng trong bối cảnh Mỹ đang tìm cách giảm phụ thuộc vào nguồn dầu mỏ nhập khẩu từ Nga.
Mỹ trước đó đã đàm phán với các nhà cung cấp toàn cầu về các nguồn năng lượng thay thế trong bối cảnh khủng hoảng ở Ukraine. 2 quan chức McGurk và Hochstein gần đây đã đến Saudi Arabia để thảo luận về vấn đề này.
