Tín dụng BĐS tăng 24,27% trong năm 2022
Phát biểu tại Hội nghị, Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú cho biết, lĩnh vực BĐS là một trong những ngành có đóng góp lớn cho nền kinh tế. Thị trường BĐS có sự liên thông với các ngành kinh tế khác. Thời gian qua, thị trường BĐS xuất hiện mất cân đối cung cầu, dư thừa phân khúc cao cấp, thiếu nhà ở cho người thu nhập trung bình và thấp, xảy ra tình trạng sốt đất cục bộ, sai phạm của một số DN phát hành trái phiếu DN dẫn tới khủng hoảng mất niềm tin trên thị trường này… Tuy nhiên, nhiều ý kiến lại cho rằng do ngành NH siết tín dụng với lĩnh vực này.
Phó Thống đốc khẳng định NHNN chưa có văn bản, phát ngôn nào về việc siết chặt tín dụng BĐS. Đó chỉ là chỉ đạo kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với một số phân khúc rủi ro như phân khúc có tỷ lệ đầu cơ lớn, để đảm bảo an toàn hệ thống. Đến nay NHNN vẫn nhất quán quan điểm chỉ đạo như vậy. Còn đối với tín dụng phục vụ mục đích chính đáng của người mua nhà đều được đảm bảo công bằng như các lĩnh vực khác.
Theo số liệu thống kê mới nhất, dư nợ tín dụng BĐS đến cuối năm 2022 đạt khoảng 2,58 triệu tỷ đồng, tăng khoảng 24,27% so với cuối năm 2021 là một trong những lĩnh vực tăng trưởng cao nhất và chiếm tỷ trọng lớn 21,2% tổng dư nợ đối với nền kinh tế, cao nhất trong 5 năm qua. Trong đó chủ yếu tập trung vào nhu cầu tiêu dùng, tự sử dụng: Kinh doanh BĐS tăng 11,5% chiếm tỷ trọng 31,28%; dư nợ tín dụng tiêu dùng/tự sử dụng tăng 31,1% chiếm tỷ trọng 68,72%. Theo phân khúc dư nợ cho nhu cầu nhà ở chiếm 62,19%, quyền sử dụng đất chiếm 20,66%, khu công nghiệp và khu chế xuất 2,67%, nhà ở nhà hội 0,71%, khác là 13,77%.
Khuyến khích DN tham gia phân khúc nhà ở giá rẻ
Tại hội nghị, các DN BĐS đã nêu ra các vướng mắc đang gặp và đề nghị NHNN và các NH làm rõ các quy định, tháo gỡ các vướng mắc về mục đích vay vốn và hình thức giải ngân tại các văn bản hướng dẫn, có biện pháp tháo gỡ về cơ chế liên quan đến việc xếp loại và kiểm soát cho vay trong lĩnh vực BĐS; xem xét cho các tập đoàn BĐS được tái cấu trúc nợ, giãn nợ; đề nghị nới room, giảm lãi suất, hỗ trợ cho vay cả condotel…
Ở góc độ NH, ông Nguyễn Thanh Tùng, Tổng giám đốc Vietcombank cho biết, đến hết 31-12, dư nợ BĐS chiếm trên 20% dư nợ của NH, bao gồm cả cho vay DN phát triển và cá nhân. Trong năm 2022, tín dụng BĐS tăng 17%. Như vậy, NH đã không để lĩnh vực BĐS thiếu room. Cũng theo đại diện Vietcombank cũng cho biết, tổng giám đốc các NHTM đã thống nhất giảm lãi suất huy động trong cuộc họp diễn ra ngay trước hội nghị này, nhằm giảm lãi suất cho vay nói chung và lãi suất cho vay BĐS nói riêng.
Kết luận Hội nghị, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết, thị trường BĐS gặp rất nhiều khó khăn vướng mắc, trong đó có vướng mắc về tín dụng. Để tháo gỡ khó khăn cho thị trường cần rất nhiều chính sách khác nhau, trong đó có chính sách tín dụng. Thống đốc hy vọng Hội nghị có sự tham dự của Thủ tướng trong tháng 2 này sẽ có những quyết sách cụ thể.
Theo Thống đốc, những kiến nghị của các doanh nghiệp và ngân hàng tại hội nghị đã phản ánh khá đầy đủ dưới góc độ người cho vay và người đi vay. Thống đốc mong muốn các DN chia sẻ với ngành NH. Ngành NH còn phải cân đối nhiều mục tiêu mà cũng vì mục tiêu chung của nền kinh tế chứ không phải riêng ngành NH. Giải pháp để tháo gỡ khó khăn cho thị trường BĐS đòi hỏi từ phía ngân hàng và từ chính các DN.
Năm 2023, NHNN tiếp tục sử dụng công cụ kiểm soát room tín dụng, đảm bảo tín dụng đáp ứng cho nền kinh tế nhưng vẫn phải an toàn hệ thống NH. NHNN sẽ theo dõi sát diễn biến lạm phát và tăng trưởng kinh tế. Theo chỉ đạo ưu tiên của Thủ tướng Chính phủ, nếu lạm phát tăng cao, NHNN sẽ có điều chỉnh phù hợp. Bản thân NHNN không có room cho BĐS mà chỉ định hướng tín dụng lành mạnh, an toàn.
Theo Thống đốc, việc NHNN kiểm soát rủi ro đối với lĩnh vực BĐS và chứng khoán không chỉ là vấn đề rủi ro tín dụng thuần túy. Có thể là dự án đủ điều kiện vay vốn nhưng ngân hàng không cho vay được vì nhu cầu vốn BĐS thường là vay dài hạn và giá trị lớn; nếu cho vay, NH sẽ không đảm bảo được an toàn hoạt động, người dân đến rút tiền sẽ không có tiền trả. Do đó, rủi ro ở đây là việc chênh lệch kỳ hạn và thanh khoản. NHNN chưa có bất kỳ văn bản nào yêu cầu thắt chặt tín dụng BĐS, việc này tuỳ thuộc vào các NH.
Thống đốc NHNN cũng yêu cầu các tổ chức tín dụng nỗ lực tiết giảm tối đa chi phí hoạt động để có dư địa cho vay, giúp các DN trả nợ; tập trung tín dụng vào các dự án có tính pháp lý, có khả năng khả thi, có khả năng tiêu thụ sản phẩm, đảm bảo khả năng trả nợ, nhất là các dự án nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân…
“Các NH ngồi lại với DN để tìm hiểu những khó khăn cụ thể, không nói chung chung. Các NH chủ động kiểm soát chặt chẽ dòng tiền, đẩy mạnh cho vay người mua nhà, thu nợ người bán nhà, tăng cường kiểm tra việc cấp tín dụng đối với các DN, tập đoàn, dự án sân sau. Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ rất quan tâm đến nhà ở cho công nhân, nhà ở giá rẻ, nhà ở xã hội, mong các DN tích cực tham gia phân khúc này. Bản thân NHNN cũng sẽ ưu tiên tín dụng cho phân khúc này”, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh.
