Nguyên nhân được ngành TNMT TP xác định là do thủ tục dồn về một chỗ, quá tải vì bình quân mỗi năm ngành đăng ký đất đai TPHCM ký khoảng 800.000 hồ sơ cấp GCN. Mới đây UBND TPHCM đã cho phép Giám đốc Sở TNMT ủy quyền cho các Chi nhánh Văn phòng Đăng ký Đất đai quận huyện và TP Thủ Đức được cấp GCN. Liệu trong thời gian tới điệp khúc trễ hẹn trong lĩnh vực này sẽ chấm dứt?
Mỗi ngày phải ký 8.000-9.000 hồ sơ
Từ nhiều năm nay nhiều hồ sơ cấp GCN thuộc thẩm quyền của Văn phòng Đăng ký Đất đai (VPĐKĐĐ) Thành phố ký luôn luôn trễ hạn, ít thì 1 tháng nhiều thì đến vài ba tháng gây bức xúc cho người dân.
Nói về nguyên nhân, ông Nguyễn Toàn Thắng, Giám đốc Sở TNMT TP cho biết, năm 2015, khi VPĐKĐĐ TP dồn về một cấp thì toàn bộ hồ sơ cấp đổi, cấp lại GCN chuyển về Sở TNMT ký. Thay vì lãnh đạo các quận, huyện ký thì dồn về cho 4 người là giám đốc và 3 phó giám đốc sở ký. Điều này đã dẫn tới tình trạng quá tải hồ sơ và trễ hạn tới 10% đối với hồ sơ loại này.
Đến năm 2017, để giải quyết tình trạng ách tắc hồ sơ, UBND TP đã ban hành Quyết định 36, trong đó cho phép Sở TNMT được ủy quyền cho VPĐKĐĐ TP ký cấp GCN thay vì quy trình trước đây là các chi nhánh tiếp nhận hồ sơ, thụ lý rồi chuyển lên VPĐKĐĐ TP thẩm tra. Sau đó, chuyển hồ sơ về cho sở ký xong, chuyển ngược hồ sơ về cho các chi nhánh để ra giấy cho dân.
Theo ông Thắng, trong khi đó, lãnh đạo VPĐKĐĐ TP cũng chỉ có 4 người nhưng mỗi ngày phải ký 8.000-9.000 hồ sơ, đó là chưa kể phải thẩm tra các hồ sơ khác để trình Ban giám đốc sở ký.
Mới đây Giám đốc Sở TNMT TPHCM Nguyễn Toàn Thắng đã ký Quyết định số 502/QĐ-STNMT-VPĐK về việc cấp và hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và tài sản khác gắn liền với đất (GCN). Quyết định này nhằm cụ thể hóa một số nội dung tại Quyết định 08/2021 ngày 29-4-2021 của UBND TP ban hành trước đó.
Theo đó, Giám đốc Sở TNMT Ủy quyền cho giám đốc Chi nhánh Văn phòng Đăng ký Đất đai 21 quận huyện và TP Thủ Đức được cấp, hủy Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất đối với các trường hợp: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất đã được cấp Giấy chứng nhận, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng, trong các trường hợp sau: Khi người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản thực hiện các quyền của người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất mà phải cấp mới Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; Cấp đổi, cấp lại Giấy chứng nhận, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng.
Theo Quyết định 08, các loại hồ sơ nêu trên sẽ được giám đốc các chi nhánh VPĐKĐĐ ký, sau đó chuyển hồ sơ về VPĐKĐĐ TP đóng dấu rồi chuyển trả về cho người dân.
Chấm dứt trễ hẹn
Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Toàn Thắng cho biết, khi ủy quyền về cho các chi nhánh thì sẽ giải quyết dứt điểm được tình trạng trễ hạn hồ sơ.
Theo ông Thắng, hiện nay trung bình mỗi năm, ngành đăng ký đất đai phải ký 700.000-800.000 hồ sơ các loại. Chia bình quân thì mỗi tháng cơ quan đăng ký đất đai phải ký khoảng 40.000-50.000 hồ sơ. Trong đó, riêng loại hồ sơ cấp đổi, cấp lại, cập nhật công trình của hộ gia đình, cá nhân chiếm khoảng 9.000 hồ sơ.
Khi được ủy quyền rồi thì 9.000 hồ sơ này sẽ do 22 giám đốc chi nhánh ký thay vì bốn người ký như trước đây. Sở TNMT cam kết phấn đấu thực hiện việc cấp GCN đúng theo thời gian quy định tại Quyết định 08. Sau khi đã ổn định, sở sẽ xem xét những trường hợp có thể rút ngắn được thời gian thì có thể rút ngắn so với quy định để phục vụ người dân tốt hơn.
Về thời gian giải quyết 11 thủ tục cấp sổ hồng theo Quyết định 08: 7 ngày: Cấp đổi GCN, GCN quyền sở hữu nhà ở, GCN quyền sở hữu công trình xây dựng.10 ngày: Chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, góp vốn bằng quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất (cấp mới GCN).
Đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất trong các trường hợp giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai; xử lý nợ hợp đồng thế chấp, góp vốn; kê biên, đấu giá quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất để thi hành án; chia, tách, hợp nhất, sáp nhập tổ chức (trừ doanh nghiệp); thỏa thuận hợp nhất hoặc phân chia quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất của hộ gia đình, của vợ và chồng, của nhóm người sử dụng đất (cấp mới GCN).
Đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất do thay đổi thông tin về người được cấp GCN (đổi tên hoặc giấy tờ nhân thân, địa chỉ); giảm diện tích thửa đất do sạt lở tự nhiên; thay đổi về tài sản gắn liền với đất so với nội dung đã đăng ký, cấp GCN; đưa quyền sử dụng đất vào doanh nghiệp (cấp mới GCN). Chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân để thực hiện “dồn điền đổi thửa”.
Cấp lại GCN, GCN quyền sở hữu nhà ở, GCN quyền sở hữu công trình xây dựng hoặc trang bổ sung của GCN do bị mất. Đính chính GCN đã cấp.
15 ngày: Tách thửa do chuyển quyền sử dụng một phần thửa đất hoặc do giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo, đấu giá đất hoặc do chia tách hộ gia đình, nhóm người sử dụng đất; do xử lý hợp đồng thế chấp, góp vốn, kê biên bán đấu giá quyền sử dụng đất để thi hành án (cấp mới GCN). Thủ tục đăng ký chuyển mục đích sử dụng đất không phải xin phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền (cấp mới GCN).
30 ngày: Đăng ký, cấp GCN quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đối với trường hợp đã chuyển quyền sử dụng đất trước ngày 1-7-2014 mà bên chuyển quyền đã được cấp GCN nhưng chưa thực hiện thủ tục chuyển quyền theo quy định (trường hợp không nộp GCN).
Đăng ký, cấp GCN quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đối với trường hợp đã chuyển quyền sử dụng đất trước ngày 1-7-2014 mà bên chuyển quyền đã được cấp GCN nhưng chưa thực hiện thủ tục chuyển quyền theo quy định (trường hợp có nộp GCN).