Chiều 26-11, tại TPHCM, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì hội nghị điều phối vùng Đông Nam bộ với chủ đề "Tham vấn quy hoạch vùng Đông Nam Bộ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050".
Cùng tham dự hội nghị có các đồng chí: Nguyễn Văn Nên, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TPHCM; Nguyễn Chí Dũng, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng, Bộ trưởng Bộ KH-ĐT; Phan Văn Mãi, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, Chủ tịch UBND TPHCM; các lãnh đạo bộ, ngành trung ương; các lãnh đạo tỉnh, thành phố vùng Đông Nam bộ.
Phát biểu ý kiến khai mạc hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, quy hoạch có vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội; làm bất cứ việc gì cũng phải có quy hoạch, kế hoạch. Quy hoạch, kế hoạch phải đi trước một bước với tư duy, tầm nhìn chiến lược, giải quyết được những vướng mắc, khó khăn, thách thức của một cơ quan đơn vị, vùng, tỉnh, đất nước; quy hoạch phát huy tốt nhất tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của một vùng, tỉnh, đất nước...
 |
Thủ tướng Phạm Minh Chính trao đổi cùng Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Văn Nên tại hội nghị, chiều 26-11. Ảnh: DŨNG PHƯƠNG |
Hiện nay, Luật Quy hoạch là một luật khó nhưng với quyết tâm của Đảng, Nhà nước, chúng ta đã ban hành được Luật này. Đến nay, chúng ta đã có 107/111 quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch quốc gia đã được hoàn thành việc lập, thẩm định và phê duyệt, đạt 96,6%. Điều này cho thấy việc triển khai lập và hoàn thiện quy hoạch vùng Đông Nam bộ trong thời điểm này có thuận lợi nhằm cụ thể hóa tầm nhìn, quan điểm, mục tiêu đã được xác định tại Nghị quyết phát triển vùng và quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch ngành liên quan vùng; cụ thể hóa việc bố trí không gian phát triển các ngành quốc gia trên địa bàn, triển khai các dự án mang tính kết nối quan trọng giữa các tỉnh trong vùng, liên vùng, liên ngành.
 |
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại hội nghị, chiều 26-11. Ảnh: DŨNG PHƯƠNG |
Trên cơ sở đó, chúng ta phải có tư duy đổi mới, tầm nhìn chiến lược để tạo phát triển đột phá vùng Đông Nam bộ - là khu vực năng động nhất, trung tâm kinh tế lớn nhất của đất nước, động lực và cực tăng trưởng. Ở đây, có cả thuận lợi và cả khó khăn, vấn đề là chúng ta phải phát huy tối đa thuận lợi, hóa giải khó khăn, vướng mắc, tạo động lực mới cho vùng Đông Nam bộ, khai thác tối đa thuận lợi để phát triển nhanh và bền vững của khu vực. Chúng ta phải rà soát, nhận biết, đánh giá đúng tình hình thực tiễn, quy luật phát triển, đúng mong muốn, ý chí.
 |
Các đại biểu dự hội nghị. Ảnh: DŨNG PHƯƠNG |
Thủ tướng hoan nghênh Bộ KH-ĐT là cơ quan thường trực của Hội đồng, vừa là cơ quan thẩm định quy hoạch với công việc nhiều, khó nhưng nhân lực ít, kinh nghiệm chưa nhiều nhưng đã nỗ lực với sự lãnh đạo của Đảng, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, chính quyền các cấp, các cơ quan liên quan, trong đó có Bộ KH-ĐT.
Thủ tướng cho rằng quy hoạch vừa phải đúng, kịp thời, đồng thời phải nâng cao chất lượng, phát huy tối đa trí tuệ con người. Chúng ta đang xây dựng 3 trụ cột là Nhà nước pháp quyền XHCN, nền dân chủ XHCN, nền kinh tế thị trường định hướng XHCN với quan điểm xuyên suốt con người là trung tâm, chủ thể, là động lực, mục tiêu của sự phát triển, không hy sinh tiến bộ và công bằng xã hội để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần; tư tưởng này phải được đưa vào quy hoạch, dựa vào nguồn lực con người, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo để coi đây là động lực chính để phát triển.
Quy hoạch phải bắt kịp xu thế của thế giới, các ngành mới nổi như công nghệ số, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, kinh tế xanh nhưng phải phù hợp điều kiện, hoàn cảnh đất nước ta, phù hợp khu vực Đông Nam bộ, phù hợp truyền thống lịch sử, văn hóa hào hùng của vùng Đông Nam bộ; khai thác tối đa điều kiện tự nhiên, lợi thế con người. Khi làm được điều này, các nhà đầu tư vào triển khai chương trình, kế hoạch chiến lược của họ phù hợp với chiến lược của chúng ta. Điều này góp phần thu hút đầu tư nước ngoài, thu hút nguồn lực đầu tư trong xã hội.
Thủ tướng mong các đại biểu tập trung tối đa trí tuệ, đóng góp ý kiến tâm huyết, thẳng thắn, đi thẳng vào vấn đề, bảo đảm quy hoạch phải khả thi khi đi vào thực hiện.
Bộ KH-ĐT cho biết, quy hoạch vùng Đông Nam bộ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 là bước cụ thể hóa Quy hoạch tổng thể quốc gia, thể hiện những định hướng lớn và cơ bản của các quy hoạch ngành quốc gia về tổ chức không gian phát triển; giúp "mở đường", tạo ra các động lực phát triển, tiềm năng phát triển, không gian phát triển mới của cả nước, của vùng và thể hiện cụ thể trên phạm vi không gian của từng địa phương.
Xác định rõ vị trí vai trò của quy hoạch, ngay từ những ngày đầu tổ chức lập quy hoạch vùng Đông Nam Bộ, Bộ KH-ĐT đã phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành và các địa phương trong vùng để triển khai lập quy hoạch vùng.
 |
Quy hoạch vùng Đông Nam bộ đã nghiên cứu những lợi thế, tiềm năng cũng như hạn chế của vùng và đưa ra những nhận diện, đề xuất có tính mới, đột phá.
Thứ nhất, quy hoạch khẳng định quan điểm phải đổi mới tư duy về phát triển vùng, chủ động nắm bắt, tận dụng các cơ hội, tập trung nguồn lực giải quyết các điểm nghẽn, mâu thuẫn, xung đột, cản trở trong phát triển. Trong đó, việc quan trọng là phải tạo các cơ chế, chính sách để hình thành các động lực tăng trưởng mới, không gian phát triển mới.
Thứ hai, quy hoạch nhấn mạnh yêu cầu phải đổi mới mô hình tăng trưởng, ưu tiên phát triển một số ngành công nghiệp, dịch vụ hiện đại trở thành các động lực tăng trưởng mới như công nghiệp bán dẫn, sản xuất chip, dịch vụ tài chính (gắn với đưa TPHCM trở thành trung tâm tài chính toàn cầu)... Đồng thời, thúc đẩy nghiên cứu, ứng dụng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo gắn với hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; hình thành và phát triển nhanh các mô hình kinh tế mới như kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn phù hợp với xu thế phát triển của thế giới.
"Đây là những định hướng hết sức căn bản để vùng Đông Nam bộ quay trở lại quỹ đạo tăng trưởng cao, nâng cao năng lực cạnh tranh khu vực và quốc tế, đồng thời thực hiện vai trò đi đầu trong đổi mới mô hình tăng trưởng, động lực tăng trưởng lớn nhất cả nước", theo Bộ KH-ĐT.
Thứ ba, quy hoạch vùng xác định rõ hệ thống các hành lang phát triển chủ yếu của vùng. Cùng với đó là cụ thể hóa các hành lang kinh tế trên địa bàn vùng được nêu trong quy hoạch tổng thể quốc gia (hành lang kinh tế Bắc - Nam, hành lang kinh tế Mộc Bài - TPHCM - Biên Hòa - Vũng Tàu, vành đai công nghiệp - đô thị - dịch vụ, hành lang kinh tế Tây Nguyên - Đông Nam bộ). Đồng thời, bổ sung các hành lang kinh tế có ý nghĩa quan trọng đối với vùng, bổ trợ cho các hành lang kinh tế của quốc gia, tăng cường liên kết và thúc đẩy phát triển các tiểu vùng. Ngoài ra, quy hoạch vùng đặt ra vấn đề khai thác không gian dọc theo sông Sài Gòn, sông Đồng Nai đóng vai trò một không gian xanh - sinh thái kết nối vùng.
Thứ tư, quy hoạch định hướng tổ chức lại không gian phát triển công nghiệp vùng gắn với chia sẻ chức năng giữa các địa phương trong vùng, đồng thời tạo điều kiện cho quá trình chuyển đổi công năng, mô hình phát triển các khu, cụm công nghiệp để dành không gian phát triển đô thị hiện đại tại các khu vực mật độ cao hiện hữu.
Thứ năm, quy hoạch nêu bật yêu cầu phải hình thành mạng lưới kết cấu hạ tầng từng bước đồng bộ, hiện đại; góp phần giải quyết cơ bản tình trạng ô nhiễm môi trường, tắc nghẽn giao thông và ngập úng. Chú trọng đẩy mạnh phát triển hạ tầng giao thông bảo đảm kết nối thông suốt giữa các đô thị, trung tâm kinh tế, cảng biển của vùng và kết nối liên vùng.
Thứ sáu, quy hoạch xác định rõ hơn các nhiệm vụ chủ yếu trong liên kết vùng, cụ thể là tập trung thúc đẩy và nâng cao hiệu quả phát triển dọc theo các hành lang kinh tế; phân bố lại không gian sản xuất công nghiệp gắn với phát triển đô thị hiện đại; phát triển dịch vụ logistics, du lịch; khai thác không gian phát triển gắn với sông Đồng Nai, sông Sài Gòn và xử lý các vấn đề môi trường, bảo đảm an ninh nguồn nước mang tính liên tỉnh, liên vùng.
Quy hoạch vùng Đông Nam bộ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 sau khi được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt sẽ là cơ sở đặc biệt quan trọng để các cấp, các ngành, địa phương nghiên cứu xây dựng và triển khai thực hiện những chính sách, kế hoạch, chương trình phát triển, các dự án đầu tư nhằm phát triển kinh tế - xã hội bền vững của đất nước, của vùng và các địa phương trong vùng.
