1. Thật bất ngờ, ngày 11-5 vừa qua, nhiều trang cá nhân của các gương mặt nổi tiếng như Ngọc Trinh, Kiều Minh Tuấn, Nam Thư… đồng loạt đăng bài viết kêu gọi đầu tư vào các loại tiền ảo như Dogecoin, Shiba Inu, FXT Token… Không phải ngẫu nhiên những thông tin tiền ảo trên các trang cá nhân nghệ sĩ đều giống nhau 100%, nghĩa là có một chiến dịch truyền thông được chuẩn bị công phu và bài bản.
Rõ ràng, đây là một hình thức quảng cáo gây bức xúc dư luận. Những người nổi tiếng trót quảng cáo tiền ảo ngay lập tức xóa những thông tin liên quan, nhưng không ai nhận lỗi và xin lỗi công chúng. Ngày 20-5, Ban Tuyên giáo Thành ủy TPHCM có văn bản yêu cầu các hội văn học nghệ thuật kiểm tra, chấn chỉnh tình trạng một số hội viên tham gia quảng cáo các sản phẩm kém chất lượng, nội dung sai lệch.
Đồng thời yêu cầu đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục pháp luật trong lĩnh vực quảng cáo, nhắc nhở hội viên khi tham gia quảng cáo cần nâng cao tinh thần trách nhiệm, không quảng cáo sản phẩm khi chưa có giấy phép lưu hành hoặc sử dụng hình ảnh, ngôn ngữ không đúng với chất lượng sản phẩm gây hiểu lầm cho người tiêu dùng.
Như một sự phản hồi tích cực, diễn viên Nam Thư lập tức có “Thư xin lỗi” gửi đến khán giả: “Tôi muốn gửi đến mọi người là lời xin lỗi. Xin lỗi vì những ngày qua đã gây phiền lòng đến khán giả, những người yêu thương tôi vì nội dung đăng trên fanpage liên quan đến tiền ảo. Tôi biết, tiền ảo đang là vấn đề nhạy cảm, chưa được chấp nhận tại Việt Nam. Nên nội dung trên fanpage của tôi đăng tải vào tối muộn ngày 11-5 là hoàn toàn sai. Nhìn nhận lỗi sai của mình, tôi chân thành gửi lời xin lỗi”.
2. Theo quy định pháp luật, bất cứ người nào dụ dỗ, lôi kéo, quảng bá về tiền ảo gây ra hậu quả thiệt hại cho người khác là vi phạm pháp luật. Còn chưa gây hậu quả thì việc quảng bá, lôi kéo tiền ảo cũng vi phạm pháp luật do Ngân hàng Nhà nước chưa cho phép giao dịch đồng tiền này trên thị trường.
2. Theo quy định pháp luật, bất cứ người nào dụ dỗ, lôi kéo, quảng bá về tiền ảo gây ra hậu quả thiệt hại cho người khác là vi phạm pháp luật. Còn chưa gây hậu quả thì việc quảng bá, lôi kéo tiền ảo cũng vi phạm pháp luật do Ngân hàng Nhà nước chưa cho phép giao dịch đồng tiền này trên thị trường.
Giới chuyên gia phân tích, nghệ sĩ quảng cáo đồng tiền ảo sẽ có tác động tiêu cực vì họ có nhiều người hâm mộ… Đây là một hành vi khó chấp nhận, vì bất cứ ai khi quảng bá một sản phẩm nào đó cần phải thực sự hiểu về nó, nếu không sẽ ảnh hưởng lớn đến người khác. Chưa kể những người quảng bá đó vô tình khiến nhiều người không hiểu biết, bỏ tiền vào đầu tư tiền ảo và rất dễ dàng bị mất tiền oan.
Còn về mặt pháp luật, người nào thực hiện hành vi "phát hành, cung ứng, sử dụng phương tiện thanh toán không hợp pháp; làm giả chứng từ thanh toán, phương tiện thanh toán; sử dụng chứng từ thanh toán, phương tiện thanh toán giả" gây thiệt hại cho người khác từ 100 triệu đồng đến dưới 300 triệu đồng, sẽ bị phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 300 triệu đồng hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.
Trường hợp gây thiệt hại từ 3 tỷ đồng trở lên có thể bị phạt tù đến 20 năm. Quy định này không chỉ xử lý hình sự với các đối tượng đứng ra tổ chức, mà những người tham gia vào đường dây này, kêu gọi người khác tham gia, dù họ vừa là nạn nhân, nhưng cũng đồng thời là đồng phạm với đối tượng cầm đầu. Vì vậy, họ hoàn toàn có thể bị xử lý hình sự, chứ không đơn thuần là nạn nhân.
Thế nhưng, vài nhân vật tên tuổi dường như vẫn muốn kiếm tiền thật từ tiền ảo, dù ngay cả giới nghệ sĩ cũng có nạn nhân của tiền ảo. Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung công khai thừa nhận bản thân “sau khi nghe lời giới thiệu của một đạo diễn” đã từng mất 15.000 USD khi đầu tư vào tiền ảo. Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung chia sẻ: “Tôi ngày đó rất ngây thơ, hồn nhiên đã ngồi nhẩm tính rằng sau 3 năm sẽ kiếm được số tiền hơn 20 tỷ đồng. Tháng đầu tiên trôi qua với chuỗi ngày hạnh phúc. Mỗi sáng dậy, tôi đều vui mừng, lòng phơi phới khi nhìn thấy số tiền trong tài khoản tăng lên.
Quy định được rút vốn sau 3 tháng nhưng đến tháng thứ 2 biến động xảy ra, leader trấn an rồi tiếp tục kêu gọi mọi người đầu tư. “Hãy tin tưởng, cơn bão rồi sẽ qua” hay "Khó khăn của mọi người là cơ hội của chúng ta”. Đến tháng thứ 3, trang web sập… Ngay từ đầu, tôi đã xác định chỉ bỏ ra một số tiền là 15.000 USD, chứ không bỏ thêm đồng nào khác. Do đó, khi web sập, tôi chấp nhận mất số tiền đầu tiên. Sau này tôi suy luận ra, toàn bộ số tiền sẽ vào túi của một người đứng đầu và leader được ăn hoa hồng. Chỉ có tôi và các thành viên như bầy cừu, tin tưởng vào cái tương lai màu hồng chúng vẽ ra”.
Hành động của diễn viên Nam Thư cũng có thể xem là một thái độ đáng biểu dương, bởi nghệ sĩ Việt vẫn chưa có thói quen xin lỗi khi lầm lạc. Nguy hiểm hơn, nhiều nghệ sĩ Việt cho rằng hào quang nghệ thuật rất ngắn ngủi nên phải tranh thủ để kiếm tiền. Hoa hậu Thu Hoài với tư cách một doanh nhân, khi chứng kiến nghệ sĩ quảng cáo tiền ảo, đã cảnh tỉnh: “Tôi chỉ muốn nhắc nhở mọi người rằng tại Việt Nam, tiền ảo chưa được luật pháp thừa nhận là một loại tài sản. Và bất kỳ loại hình kinh doanh nào cũng cần kinh nghiệm, hiểu biết và quá trình nghiên cứu lâu dài.
Bạn không thể nào bỏ tiền ra đầu tư chỉ vì “nghệ sĩ A mua”, “celeb B chơi”. Niềm tin vào những thứ danh vọng ảo đó còn mong manh hơn cả tỷ lệ thắng khi kinh doanh loại hình này. Đừng bán hình ảnh, lòng tin và cả danh dự của mình với cái giá rẻ mạt ấy. Các bạn đã có kinh nghiệm chơi coins bao nhiêu lâu, đã đầu tư những loại tiền nào, có nắm được những thuật ngữ chuyên ngành không, hay chỉ biết làm mỗi việc là copy và paste? Các bạn có ý thức được rằng mình đang tiếp tay cho đám lừa đảo, đang kiếm tiền trên lòng tin của khán giả hay không? Bạn có nghĩ được rằng trong thời điểm khó khăn này, mình sẽ đẩy bao nhiêu người vào đường cùng khi mất sạch chỗ tài sản ít ỏi cuối cùng?”.
