TikTok có thực sự gửi dữ liệu đến Trung Quốc?

(ĐTTCO) - TikTok, ứng dụng chia sẻ video ngắn thuộc sở hữu của công ty Trung Quốc ByteDance, không gây ra mối đe dọa an ninh quốc gia đối với Mỹ, một nghiên cứu mới của nhóm nghiên cứu Citizen Lab thuộc Đại học Toronto (Canada) kết luận.
Ảnh minh họa.
Ảnh minh họa.

Trong một báo cáo được công bố vào 22-3, Phòng thí nghiệm Citizen cho biết họ không tìm thấy “việc truyền dữ liệu công khai” nào của TikTok tới chính phủ Trung Quốc vì ứng dụng không liên hệ với bất kỳ máy chủ nào đặt tại Trung Quốc trong quá trình thử nghiệm. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu không loại trừ khả năng dữ liệu người dùng thu thập bên ngoài Trung Quốc có thể được gửi về nước này sau đó.

Theo tác giả chính của nghiên cứu Pellaeon Lin, TikTok thu thập lượng dữ liệu tương tự như Facebook để theo dõi hành vi của người dùng và phân phát các quảng cáo được nhắm mục tiêu. Dữ liệu này bao gồm thông tin thiết bị, chẳng hạn như số nhận dạng và tên địa chỉ mạng, cũng như các kiểu sử dụng, chẳng hạn như các bài đăng được người dùng thích.

Một báo cáo minh bạch được TikTok công bố vào tháng trước, liệt kê các yêu cầu dữ liệu thực thi pháp luật mà nó nhận được trên toàn cầu trong nửa cuối năm 2020, không cho thấy bất kỳ yêu cầu nào từ Trung Quốc, nơi chỉ có ứng dụng “chị em” của nó là Douyin.

TikTok, ứng dụng video được tải xuống nhiều nhất trên thế giới cùng với Douyin vào tháng trước, đã trở thành mục tiêu của mối quan tâm toàn cầu do quyền sở hữu của Trung Quốc.

Khi TikTok nhanh chóng trở thành một trang yêu thích của thanh thiếu niên ở Bắc Mỹ, các nhà lập pháp Mỹ đã lo ngại về khả năng chính phủ Trung Quốc tiếp cận dữ liệu của người dùng Mỹ.

Năm ngoái, chính quyền Trump đã cấm ứng dụng này ở Mỹ với lý do lo ngại về an ninh quốc gia, buộc ByteDance phải tìm người mua cho các hoạt động của TikTok ở Mỹ.

Công ty Trung Quốc cuối cùng đã đạt được thỏa thuận với Oracle, nhưng tờ South China Morning Post gần đây đã đưa tin rằng ByteDance đã rời bỏ thỏa thuận sau khi cựu tổng thống Donald Trump thua cuộc trong cuộc tái bầu cử.

Theo các nhà phân tích, mặc dù với nhiệm kỳ tổng thống mới của ông Biden, mối đe dọa bị trục xuất dường như đã giảm bớt, nhưng những rắc rối của TikTok ở Mỹ có thể vẫn chưa kết thúc, vì chính quyền mới đã nói rõ rằng họ sẽ tiếp tục tập trung chú ý vào các rủi ro an ninh gây ra bằng công nghệ của Trung Quốc.

TikTok cũng đã phải đối mặt với những nghi ngờ ở các nơi khác trên thế giới, bao gồm cả Ấn Độ, quốc gia đã cấm nền tảng này cùng với 58 ứng dụng khác do Trung Quốc sản xuất vào 6-2020 sau một cuộc đụng độ biên giới chết người giữa hai nước.

Tháng này, ủy viên bảo vệ dữ liệu của Ireland, Helen Dixon bày tỏ lo ngại rằng dữ liệu của công dân EU có thể bị các kỹ sư AI ở Trung Quốc truy cập.

Trong khi các nhà phê bình quốc tế cũng đưa ra lo ngại rằng TikTok có thể cố tình truyền bá nội dung có lợi cho chính phủ Trung Quốc, thì Citizen Lab cho biết “cũng không có lợi thế kinh doanh nào để TikTok truyền bá loại nội dung này của người dùng quốc tế, đặc biệt là nếu có thành kiến rõ ràng đối với chính phủ Trung Quốc”.

Báo cáo cũng cho thấy ứng dụng không hạn chế bất kỳ từ khóa nào mà nó đã thử nghiệm, hầu hết đều liên quan đến chính trị Trung Quốc và Covid-19.

Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng một số bài đăng nhạy cảm về chính trị sau đó không còn khả dụng. Vì không rõ liệu các bài đăng đã bị xóa bởi người dùng hay nền tảng, Citizen Lab cho biết rằng bằng chứng về kiểm duyệt chính trị là không thể thuyết phục.

Citizen Lab cũng đi sâu vào các vấn đề về quyền riêng tư, bảo mật và kiểm duyệt liên quan đến Douyin, công ty hoạt động trong một thị trường có sự kiểm soát nội dung nghiêm ngặt.

Theo luật pháp Trung Quốc, ứng dụng này cấm người dùng đăng nội dung nhạy cảm về chính trị.

Và trong khi Douyin và TikTok chia sẻ nhiều điểm tương đồng trong mã nguồn của họ, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng Douyin đã hạn chế một số từ khóa. Ứng dụng này cũng thu thập nhiều dữ liệu hơn so với TikTok, khiến các nhà nghiên cứu lo ngại về quyền riêng tư.

Citizen Lab, nơi thực hiện nghiên cứu các mối đe dọa kỹ thuật số, trước đây đã xem xét ứng dụng xã hội phổ biến WeChat của Tencent Holdings và các nền tảng trực tuyến khác của Trung Quốc.

Trong một trong những phát hiện quan trọng của nhóm vào năm ngoái, WeChat được cho là đang tiến hành giám sát các hình ảnh và tệp được chia sẻ trên nền tảng bởi các tài khoản quốc tế đăng ký bên ngoài Trung Quốc. Nền tảng này bị cáo buộc đã sử dụng nội dung được giám sát để đào tạo các thuật toán kiểm duyệt của nó.

Cùng năm đó, Citizen Lab cũng tìm thấy bằng chứng cho thấy WeChat đã đưa hơn 500 tổ hợp từ khóa vào danh sách đen liên quan đến sự bùng phát Covid-19. Điều này bao gồm văn bản đề cập đến Li Wenliang, bác sĩ từ Vũ Hán, người sau đó đã chết vì Covid-19.

Các tin khác