Trong số đó, có tới 443 xe buýt điện (EV) vận hành trên 27 tuyến, góp phần vào lộ trình xanh hóa 100% hệ thống vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt từ nay đến năm 2030 của TPHCM.
Thêm 443 xe buýt điện
Phát biểu tại lễ công bố ngày 31-7, ông Nguyễn Vĩnh Toàn, Phó Giám đốc Sở Xây dựng TPHCM, nhấn mạnh, sau khi sáp nhập một số tuyến, thành phố hiện có tổng cộng 164 tuyến xe buýt. TPHCM đang từng bước chuyển đổi từ phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang sử dụng năng lượng xanh, thân thiện với môi trường.
Xe buýt điện tuyến kết nối ga Đại học Quốc gia, phục vụ đưa đón hành khách đến tuyến metro số 1. Ảnh: HOÀNG HÙNG
Công ty cổ phần Xe khách Phương Trang còn trang bị hệ thống depot, trạm sạc, bảo dưỡng kỹ thuật và nhân sự vận hành bài bản để phục vụ hàng chục tuyến buýt điện mới. Việc đưa vào vận hành 443 xe buýt điện sẽ nâng tổng số xe buýt điện trên địa bàn lên 613 xe, chiếm 26,2% tổng số xe buýt hiện có.
Nếu tính thêm khoảng 500 xe buýt sử dụng khí CNG đang vận hành, tỷ lệ phương tiện sạch của TPHCM hiện đạt 45%, tạo nền tảng vững chắc cho mục tiêu 100% xe buýt sử dụng năng lượng xanh vào năm 2030. Không chỉ là một phương tiện đi lại, xe buýt điện đang được xem là giải pháp thay thế dần phương tiện cá nhân nhờ kết nối thông suốt nhiều loại hình giao thông tiện lợi.
Chị Lê Thu Hằng (cư dân phường Long Trường, TPHCM) chia sẻ: “Trước đây tôi thường xuyên đi làm bằng xe máy. Nhưng từ khi tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên vận hành và có thêm tuyến buýt điện kết nối, tôi chuyển sang sử dụng 2 phương tiện này. Xe buýt điện chạy êm, không mùi dầu, có điều hòa và wifi. Tôi mong sẽ có thêm nhiều tuyến như thế để người dân đi lại dễ dàng hơn”.
TPHCM hiện có 164 tuyến xe buýt với khoảng 2.342 xe (1.889 xe buýt có trợ giá, 453 xe buýt không trợ giá).
Bạn Trần Văn Hùng (sinh viên Trường Đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia TPHCM) cũng cho biết: Tôi tra cứu thông tin tuyến ngay trên app, xe đến đúng giờ, có màn hình, có loa thông báo rất thuận tiện. Xe buýt điện cũng rất sạch sẽ, thanh toán vé bằng mã QR hay tài khoản ngân hàng đều được.
Tôi mong sẽ có thêm nhiều tuyến nữa để đi học, đi chơi cũng dễ dàng hơn. Đối với người lớn tuổi, thiết kế sàn thấp và lối lên xuống thuận tiện, bảng hướng dẫn rõ ràng, không gian yên tĩnh và sạch sẽ của buýt điện cũng tạo cảm giác an toàn, dễ chịu. Từ thực tế triển khai, nhiều tuyến buýt điện ghi nhận tỷ lệ hành khách sử dụng vé tháng từ 80-85%, cho thấy niềm tin ngày càng lớn của người dân đối với loại hình vận tải này.
Hệ thống xe buýt điện được tổ chức lại để đảm nhận vai trò kết nối, trung chuyển hành khách đến các nhà ga của tuyến metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên).
Lộ trình các tuyến được quy hoạch đồng bộ, đảm bảo thời gian di chuyển hợp lý và kết nối chặt chẽ với các metro khác trong tương lai. Qua đó giúp hình thành một mạng lưới giao thông công cộng thống nhất, hiện đại và tiện lợi hơn cho người dân cũng như du khách.
Hướng đến mục tiêu xanh hóa toàn diện
Theo lãnh đạo Sở Xây dựng TPHCM, chất lượng dịch vụ của các tuyến buýt điện hiện ổn định, an toàn. Trong khi đó, Trung tâm Quản lý giao thông công cộng TPHCM cho biết, chỉ số hài lòng của khách hàng đối với xe buýt điện đạt hơn 90%, một con số rất lạc quan trong bối cảnh ngành xe buýt chịu nhiều áp lực do lượng khách sụt giảm so với những năm trước.
TPHCM tiếp tục đưa 600 xe buýt hoạt động từ ngày 1-8
TPHCM đang xây dựng lộ trình chuyển đổi toàn bộ xe buýt chạy bằng xăng dầu sang xe sử dụng năng lượng điện hoặc khí sạch (CNG) từ nay đến năm 2030, với mục tiêu 100% xe buýt sử dụng năng lượng xanh.
Theo ông Lê Hoàn, Phó Giám đốc Trung tâm Quản lý giao thông công cộng TPHCM, dự thảo nghị quyết quy định về lộ trình chuyển đổi đã được hoàn chỉnh và sẽ trình HĐND TPHCM vào tháng 9 năm nay. Thành phố sẽ bắt buộc các tuyến buýt mới từ năm 2025 trở đi sử dụng xe điện hoặc nhiên liệu xanh. Đồng thời có chính sách hỗ trợ các đơn vị vận tải trong quá trình chuyển đổi phương tiện và đầu tư trạm sạc.
Để hiện thực hóa mục tiêu này, TPHCM đối mặt với nhiều thách thức lớn về vốn và hạ tầng. Dự kiến, tổng kinh phí thực hiện chương trình xanh hóa hệ thống xe buýt giai đoạn 2025-2030 là hơn 13.800 tỷ đồng, bao gồm 2.000 tỷ đồng hỗ trợ lãi vay đầu tư chuyển đổi phương tiện cho doanh nghiệp; 1.300 tỷ đồng đầu tư xây dựng trạm sạc; phần còn lại do các doanh nghiệp tự huy động.
Ngoài ra, hạ tầng trạm sạc điện và trạm nạp khí CNG trên địa bàn thành phố còn rất hạn chế. Đến năm 2030, dự kiến TPHCM cần 25 trạm sạc điện với ít nhất 269 trụ sạc cho hơn 3.300 xe buýt điện; 6 trạm nạp CNG cho khoảng 528 xe buýt sử dụng khí sạch. Việc đầu tư các depot, bãi đỗ xe, trung tâm bảo dưỡng kỹ thuật cũng đòi hỏi một nguồn lực lớn cả về tài chính và quy hoạch quỹ đất là một thách thức không nhỏ trong lòng đô thị đông dân như TPHCM.
Các chuyên gia về giao thông cho rằng, xe buýt điện không chỉ là về phương tiện, mà là sự thay đổi toàn diện về cách tổ chức hệ thống giao thông công cộng, về chính sách đầu tư và niềm tin vào sự dịch chuyển hành vi của người dân.
Và nếu được thực hiện đúng hướng, đầu tư bài bản, TPHCM có thể trở thành hình mẫu đi đầu cả nước trong xây dựng đô thị xanh, nơi xe buýt không chỉ là phương tiện đi lại, mà còn là biểu tượng của một đô thị văn minh, sạch và đáng sống.
