Mỗi ngày cần 10.000-15.000 m³ cát cho công trường Vành đai 3
Theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TPHCM (Ban Giao thông), Vành đai 3 cần 8,5 triệu m³ cát, trong đó đoạn qua TPHCM là 6,6 triệu m³. Riêng 5 gói thầu ở phía Tây là nơi có địa hình thấp, cần khối lượng cát lớn để xử lý nền yếu - hiện mới có khoảng 1,5 triệu m³, trong khi nhu cầu lên đến 5 triệu m³.
Từ giờ tới cuối năm, công trình cần 5 triệu m³ cát, trong đó 4 tháng cao điểm 5, 6, 7 và 8 phải đưa về 2 triệu m³ cát, tức là bình quân cần 500.000 m³/tháng, 10-15.000 m³/ngày mới đảm bảo tiến độ thi công.
Ông Ngô Văn Sơn, đại diện nhà thầu thi công Vành đai 3 TPHCM cho biết, khó khăn về cát có nhiều nguyên nhân. Nhiều mỏ cát ở miền Tây đã đóng cửa nhiều năm nên để mở lại khai thác thì tốn thời gian hơn bình thường. Khi được khai thác thì cát khai thác không đạt như mong muốn, lớp phủ quá lớn, trữ lượng cát, chất lượng cát đều không đảm bảo.
Còn nguồn cát Campuchia thì các nhà thầu đã nhờ UBND TPHCM, chủ đầu tư hỗ trợ nhưng không ổn định, giá cả bấp bênh và khi về đến công trường giá quá cao.
Tuy nhiên, các nhà thầu vẫn đang nỗ lực, đặt quyết tâm cao nhất kể cả mua cát với giá cao từ các nguồn, thêm kinh phí thực hiện việc thay đổi giải pháp thi công… để đảm bảo tiến độ chung.
"Để đảm bảo được thông xe kỹ thuật 31-12 là một thách thức rất lớn đối với chúng ta. Thực chất ở đây chúng ta phải khẳng định đây là có nguyên nhân chủ quan của nhà thầu và thực tế là cũng là nguyên nhân khách quan rất lớn là nguồn cát. Chúng tôi vẫn cam kết là vẫn là đẩy nhanh tiến độ. Cát có đắt vẫn lấy cho dù phải bù lỗ, cho dù phải đổi phương pháp thi công, đảm bảo được thông xe kỹ thuật 31-12", ông Ngô Văn Sơn khẳng định.
Nỗ lực gấp 10
Ông Lương Minh Phúc, Giám đốc Ban Giao thông cho biết, để đảm bảo tiến độ 31-12 sẽ thông xe kỹ thuật 32,8km 5 gói thầu phía Tây và qua đó thông xe chính thức vào 30-4-2026 thì cần phải thay đổi cách làm bởi tổng sản lượng bình quân mới đạt 35%.
Nếu vẫn làm theo cách cũ thì trong điều kiện lượng cát chưa đảm bảo như hiện nay, chắc chắn tiến độ sẽ trượt sang năm sau.
Do đó, chủ đầu tư đã đề ra 5 giải pháp cụ thể. Đó là xây dựng lại toàn bộ tiến độ chi tiết cho 5 gói thầu, thay đổi biện pháp thi công như tăng độ cao gia tải, chuyển sang bấc thấm hút chân không để rút ngắn còn 5-6 tháng; tận dụng lớp cấp phối đá để thay lớp cát trên phần gia tải cuối cùng… Các chi phí phát sinh do nhà thầu chịu nhưng không làm ảnh hưởng đến tổng mức đầu tư.
Ngoài ra, Ban cũng có các biện pháp mạnh tay như xử lý các nhà thầu chậm tiến độ, tiến hành chuyển khối lượng các nhà thầu trong liên danh, cần thiết thì chấm dứt hợp đồng… Tổ chức lại công tác quản lý công trường, tăng cường giám sát và đôn đốc kịp thời; bám sát tiến độ đã cấu trúc; tăng cường công tác phối hợp giữa các đơn vị.
Đặc biệt, mọi giải pháp đưa ra chỉ có thể tiến hành thành công nếu như đảm bảo đủ lượng cát. Ban Giao thông đã cùng với ngành chức năng làm việc với 3 tỉnh miền Tây là Vĩnh Long, Tiền Giang, Bến Tre, các trạm kiểm soát để có một “luồng xanh” giúp sà lan đưa cát từ 14 mỏ khai thác về đến Vành đai 3 kịp thời.
Thách thức là rất lớn nhưng ông Lương Minh Phúc khẳng định, Ban Giao thông sẽ nỗ lực gấp 10 lần để đảm bảo mốc thông xe kỹ thuật vào cuối năm 2025.
"Ban quán triệt là phải cố gắng gấp 10 lần trước đây để chủ động tháo gỡ, phối hợp đồng bộ trong công việc để giữ cho được mốc tiến độ này. Có ba thách thức lớn bắt buộc phải vượt qua trong 6 tháng sắp tới. Một là ngoài cát miền Tây thì phải mua thêm cát Campuchia và cát thị trường để đảm bảo trong 4 tháng cao điểm sắp tới. Hai là kiên quyết xử lý tiếp tục những nhà thầu tiếp tục chậm trễ và thứ ba là tổ chức điều phối thật tốt các yếu tố ngoài công trường", ông Lương Minh Phúc nói.
Dự án vẫn giữ quyết tâm thông xe kỹ thuật vào 31-12
Mới đây, trong chuyến đi kiểm tra và làm việc trực tiếp tại hiện trường, Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Văn Được đã yêu cầu Ban Giao thông và các nhà thầu báo cáo cụ thể tiến độ, khối lượng cát đã huy động, cũng như khó khăn trong tổ chức thi công… để tháo gỡ các vấn đề trong thẩm quyền cũng như báo cáo, kiến nghị Chính phủ.
Ông Nguyễn Văn Được cho rằng, dù có nhiều nguyên nhân khác nhau nhưng nhìn chung, tiến độ dự án Vành đai 3 TPHCM hiện thấp hơn nhiều so với các tỉnh xung quanh.
Lãnh đạo TPHCM rất sốt ruột và đề nghị cần phải nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá khách quan… để làm sao đạt được tiến độ, chất lượng, để phục vụ cho sự phát triển của TPHCM và đất nước.
Chia sẻ với khó khăn các nhà thầu trình bày nhưng ông Nguyễn Văn Được cũng cho rằng, cùng một điều kiện mà có nhà thầu làm tốt, có nhà thầu chậm tiến độ… thì cần phải xem lại.
"Trong cùng một điều kiện nhưng có nhà thầu đạt tiến độ nhiều, có nhà thầu đạt tiến độ thấp thì chứng tỏ rằng năng lực nhà thầu, sự quan tâm của nhà thầu. Tôi đề nghị Ban Giao thông cũng phải thấy rõ trách nhiệm của mình bởi vì các đồng chí là người trực tiếp, là chủ đầu tư phải sát sao công việc, báo cáo những gì khó khăn chỉ đạo vượt tầm của mình, còn cái nào thuộc tầm của mình xử lý luôn", ông Nguyễn Văn Được nhấn mạnh.
Vành đai 3 TPHCM là công trình giao thông quan trọng, kết nối TPHCM với Đồng Nai, Bình Dương và Long An, tạo trục phát triển liên vùng, giảm tải cho nội đô và thúc đẩy kinh tế vùng Đông Nam Bộ.
Việc đảm bảo tiến độ và chất lượng công trình này không chỉ là yêu cầu kỹ thuật mà còn là cam kết chính trị của TPHCM với Chính phủ và người dân cả nước. Vì vậy, việc kịp thời tháo gỡ “nút thắt” thiếu cát là yếu tố sống còn để đưa dự án về đích đúng hạn.
