Mỹ đang mong muốn Trung Quốc thay đổi hành vi của mình nếu nước này muốn thiết lập lại các mối quan hệ song phương, nhưng Bắc Kinh nói rằng Washington đầy ảo tưởng nếu nghĩ rằng họ sẽ thỏa hiệp.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan đã mở đầu cuộc gặp với nhà ngoại giao hàng đầu của Trung Quốc Dương Khiết Trì và Ngoại trưởng Vương Nghị tại Alaska, ngay sau chuyến thăm của ông Blinken tới Nhật Bản và Hàn Quốc.
“Chúng ta sẽ thảo luận về những lo ngại sâu sắc của chúng tôi với các hành động của Trung Quốc, bao gồm ở Tân Cương, Hong Kong, Đài Loan, các cuộc tấn công mạng vào Mỹ, sự cưỡng bức kinh tế của các đồng minh chúng tôi", ông Blinken thẳng thắn đưa ra các vấn đề nghị sự.
“Mỗi hành động này đều đe dọa trật tự dựa trên quy tắc duy trì sự ổn định toàn cầu", Ngoại trưởng Mỹ nhấn mạnh.
Ông Vương Nghị đáp lại bằng một bài phát biểu dài 15 phút, đả kích những gì ông nói là nền dân chủ suy vi của Mỹ và sự đối xử tồi tệ với các nhóm dân tộc thiểu số, bài phát biểu khiến ông Blinken sửng sốt.
"Mỹ sử dụng lực lượng quân sự và quyền bá chủ tài chính của mình để thực hiện quyền tài phán dài hạn và đàn áp các quốc gia khác", ông Vương chỉ trích. “Mỹ lạm dụng cái gọi là quan niệm về an ninh quốc gia để cản trở trao đổi thương mại bình thường và kích động một số quốc gia tấn công Trung Quốc".
Ngoại trưởng Vương Nghị cho biết Tân Cương, Hong Kong và Đài Loan đều là những phần lãnh thổ không thể tách rời của Trung Quốc và nước này kiên quyết phản đối sự can thiệp của Mỹ vào công việc nội bộ của họ.
“Cách chúng tôi nhìn nhận mối quan hệ với Mỹ giống như Chủ tịch Tập Cận Bình đã nói, đó là chúng tôi hy vọng không có đối đầu, không có xung đột, tôn trọng lẫn nhau và hợp tác cùng có lợi với Mỹ", ông Vương Nghị nhấn mạnh.
Phía Washington cho biết chuyến công du châu Á trước cuộc gặp với các quan chức Trung Quốc, cũng như tiếp cận châu Âu, Ấn Độ và các đối tác khác, cho thấy Mỹ đã tăng cường sức mạnh như thế nào để đối đầu với Trung Quốc kể từ khi Tổng thống Joe Biden nhậm chức vào tháng Giêng.
Ngay từ đầu, cả Mỹ và Trung Quốc đều đã bất đồng trong cách gọi hội nghị lần này, khi Trung Quốc khẳng định đây là một cuộc "đối thoại chiến lược", trong khi phía Mỹ cho rằng đây chỉ là một hội nghị thông thường.
Vào trước cuộc đàm phán, Mỹ đã tung ra một loạt các hành động nhắm vào Trung Quốc, bao gồm động thái thu hồi giấy phép viễn thông của Trung Quốc, trát đòi hầu tòa đối với nhiều công ty công nghệ thông tin Trung Quốc vì lo ngại an ninh quốc gia và cập nhật các lệnh trừng phạt đối với Trung Quốc liên quan tới vấn đề Hong Kong.
Washington cho biết họ sẵn sàng hợp tác với Bắc Kinh trong các cuộc chiến chống biến đổi khí hậu và đại dịch coronavirus. Hôm thứ Năm, Ngoại trưởng Blinken cho biết Washington hy vọng sẽ thấy Trung Quốc sử dụng ảnh hưởng của mình với Triều Tiên để thuyết phục nước này từ bỏ vũ khí hạt nhân.
Còn Bắc Kinh đã kêu gọi thiết lập lại các mối quan hệ, hiện đang ở mức thấp nhất trong nhiều thập kỷ.
