Theo Feng Duojia, chủ tịch Hiệp hội vắc xin Trung Quốc, họ đặt mục tiêu sản xuất đủ liều lượng để tiêm chủng cho 70% dân số của đất nước, tương đương 980 triệu người và số lượng tương tự để xuất khẩu vào cuối năm nay.
Đến tháng 3, hơn 100 triệu liều đã được xuất khẩu, bằng với lượng xuất khẩu gộp lại từ Ấn Độ và EU.
Ông Feng cho biết mục tiêu là sản xuất 5 tỷ liều Covid-19 vào cuối năm sau. Con số này gấp khoảng 10 lần tổng sản lượng vaccine của nước này trước khi bắt đầu đại dịch - vào năm 2019, cơ quan quản lý dược phẩm Trung Quốc đã ký bán 528 triệu liều vaccine nội địa.
Ông Feng cho biết: “Trung Quốc đang xây dựng 18 dây chuyền sản xuất và mỗi dây chuyền sản xuất quy mô lớn giống như xây dựng một Tập đoàn Biotec Quốc gia Trung Quốc mới.”
Biotec, một công ty con của Tập đoàn Dược phẩm Quốc gia Trung Quốc (Sinopharm) thuộc sở hữu nhà nước và Sinovac đã sản xuất 250 triệu liều vaccine Covid-19 được cung cấp tại Trung Quốc và nước ngoài.
Tăng trưởng sản xuất có nghĩa là Trung Quốc sẽ có cơ hội tốt hơn để tăng ảnh hưởng đối với các quốc gia đang phát triển, cùng với Ấn Độ và Nga, để giúp bù đắp sự phân phối vaccine toàn cầu không đồng đều.
Nhưng các nhà quan sát cảnh báo rằng TQ cần phải nâng cao chất lượng vaccine lên các tiêu chuẩn quốc tế và được sự cho phép của WHO trước khi trở thành nhà cung cấp được quốc tế công nhận.
Ông Feng cho biết ngành đã thực hiện sứ mệnh cung cấp số lượng lớn vaccine có thể tiếp cận và giá cả phải chăng sau khi Chủ tịch Tập Cận Bình hứa cung cấp chúng như một “hàng hóa công cộng toàn cầu” trong cuộc họp của Đại hội đồng Y tế Thế giới năm ngoái.
Ông Feng nói: “Để đáp ứng các yêu cầu về chất lượng của các quốc gia khác và thương hiệu cũng như dịch vụ của chúng tôi được công nhận, vaccine sản xuất trong nước trước tiên phải vượt qua quy trình sơ tuyển của WHO hoặc được các cơ quan quản lý công nhận”.
Yuan Yuan, đại diện của Trung Quốc tại Chương trình Công nghệ Phù hợp trong Y tế, một tổ chức phi chính phủ về y tế toàn cầu, cho biết các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình, đặc biệt là ở châu Phi cận Sahara, dựa vào sự sơ tuyển của WHO và đây sẽ là điều bắt buộc đối với vaccine của TQ.
Tổ chức này trước đó đã giúp đỡ Thành Đô cho Sinopharm thông qua quá trình sơ tuyển vaccine phòng bệnh viêm não Nhật Bản vào năm 2013.
Trong một cuộc khủng hoảng sức khỏe cộng đồng như Covid-19, một quy trình đơn giản gọi là danh sách sử dụng khẩn cấp sẽ được sử dụng cho các cơ quan của Liên hiệp quốc, bao gồm cả khi Uncief mua vaccine cho sáng kiến Cơ sở Covax để đảm bảo quyền tiếp cận bình đẳng.
Hiện có 19 loại vaccine đang được hoàn thiện, trong đó có 5 loại do các công ty Trung Quốc sản xuất. Kết quả cho hai trong số này, do công ty con của Sinopharm ở Bắc Kinh và Sinovac đưa ra, dự kiến vào cuối tháng hoặc đầu tháng 5.
Bà Yuan cho biết việc đảm bảo tình trạng sử dụng khẩn cấp sẽ là “cách hiệu quả nhất” mà các công ty Trung Quốc có thể giúp đỡ các nước châu Phi, nhưng quá trình này có thể đầy thách thức, đặc biệt là đối với những người không có sản phẩm nào trước đó vượt qua vòng sơ tuyển.
Bốn loại vaccine không phải Covid-19 của Trung Quốc đã vượt qua quá trình sơ tuyển của WHO, nhưng chúng đã mất vài năm để chuẩn bị.
“Danh sách sử dụng khẩn cấp yêu cầu cơ sở sản xuất phải đáp ứng các tiêu chuẩn Thực hành Sản xuất Tốt và WHO vẫn cử một nhóm tiến hành kiểm tra tại chỗ tại các công ty có sản phẩm đủ điều kiện trước đó.”
Bà Yuan nói: “Đối với những công ty không có kinh nghiệm trong việc sơ tuyển, sẽ là một thách thức đối với họ khi vượt qua quá trình kiểm tra hiện trường và xác minh tài liệu.”
Trung Quốc đã hứa hẹn cung cấp gần nửa tỷ vaccine thông qua các thỏa thuận song phương được ký kết trước khi vaccine được đưa vào danh sách sử dụng khẩn cấp.
Các nhà phân tích cho biết nguồn cung cấp rộng rãi vaccine của Trung Quốc sẽ tạo ra sự khác biệt đối với các nước có thu nhập trung bình và thấp, những quốc gia thà có vaccine Trung Quốc còn hơn không, ngay cả khi chúng có tỷ lệ hiệu quả thấp hơn so với một số loại vaccine do phương Tây sản xuất.
Daniel Aldrich, giáo sư khoa học chính trị, chính sách công và các vấn đề đô thị của Đại học Northeastern, cho biết: “Nhiều quốc gia nghèo ít có khả năng tiếp cận với các loại vaccine đã được phân phối ở các quốc gia giàu có hơn như Mỹ và EU. Sự tiếp cận của Trung Quốc đã khiến vaccine của họ trở nên phổ biến ngay cả khi hiệu quả của chúng thấp hơn.”
Ông tin rằng việc phân phối vaccine không đồng đều sẽ vẫn tồn tại ngay cả sau khi các quốc gia giàu có đã tiêm chủng đủ dân số của họ để thiết lập hàng rào miễn dịch.
Giáo sư Aldrich nói: “Các loại vaccine của Trung Quốc sẽ vẫn được săn đón ngay cả khi có thêm vaccine. Có sự mất cân bằng mạnh mẽ giữa các quốc gia giàu có và nghèo hơn và các quốc gia đang phát triển sẽ tiếp tục tìm đến Trung Quốc để được hỗ trợ, đặc biệt là ở các khu vực như Đông Nam Á.”
Jennifer Bouey, một nhà dịch tễ học và chuyên gia về chính sách y tế Trung Quốc tại Rand Corporation, đồng ý rằng việc mở rộng quy mô sản xuất vaccine rất hữu ích khi thế giới cần tăng cường năng lực sản xuất để chống lại dịch bệnh.
Giáo sư Bouey nói: “Rào cản quan trọng nhất để ngăn chặn đại dịch là tình trạng thiếu năng lực [trong sản xuất vaccine]. Thế giới sẽ cần hơn 10 tỷ liều để tiêm chủng cho đủ người để ngăn chặn sự lây truyền vi-rút quy mô lớn và tiếp tục đột biến. Cho đến khi đạt đến ngưỡng đó, không ai được an toàn - ngay cả những người đã được tiêm phòng vẫn có thể bị tái nhiễm khi vi-rút có đột biến có thể thoát khỏi kháng thể do vaccine tạo ra hoặc những lần phơi nhiễm trước đó.”
Bà cũng nói rằng việc cung cấp vaccine Trung Quốc cho các nước đang phát triển khi nhu cầu cao và nguồn cung thấp sẽ giúp gia tăng ảnh hưởng và quyền lực mềm của quốc gia này.
Trung Quốc đang xây dựng “con đường tơ lụa y tế” song song với các dự án cơ sở hạ tầng của Sáng kiến ”Một vành đai, một con đường" và đang ưu tiên cung cấp vaccine cho các nước tham gia.
Ông Aldrich nói: “Làm như vậy, Trung Quốc tiếp tục tìm cách nâng cao ảnh hưởng và sức mạnh mềm của mình trong các lĩnh vực có thể là đồng minh - hoặc ít nhất không phải là đối thủ và đối thủ - trên trường thế giới.”
Ông cho biết kế hoạch này đã bị phản đối bởi các quốc gia thuộc Quad - Mỹ, Úc, Ấn Độ và Nhật Bản - những nước lo ngại về những gì họ coi là lập trường ngày càng hung hăng của Trung Quốc.
Ông Aldrich nói: “Theo nghĩa này, Trung Quốc hy vọng sẽ xây dựng các đồng minh… để có thể thu hút sự ủng hộ của họ nếu Trung Quốc cần kêu gọi sự hỗ trợ thông qua các tổ chức quốc tế.”
Tháng trước, các nhà lãnh đạo của các nước Quad cam kết thúc đẩy sản xuất vaccine ở Ấn Độ để “mang lại lợi ích cho toàn bộ khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương” với mục tiêu phân phối ít nhất một tỷ liều vaccine Covid-19 vào cuối năm tới.
